Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 12 november 2015

Theaterrecensie: De wilde eend, Frascati productie, Toneelschuur, 11 november 2015


Houten klazen blazen oud familiedrama geen nieuw leven in

De Noorse regisseuse Maren Bjørseth heeft De wilde eend van haar landgenoot Henrik Ibsen in een nieuw jasje gestoken, maar dat hoeft nog niet altijd goed te passen. Het familiedrama uit 1884 kent al de nodige onduidelijkheden en die worden in de bewerking van Bjørseth niet veel helderder. Dat komt ook door het spel dat, net als het decor met bomen, van bordkarton is.

Dat laatste wordt, na een wat chaotische ouverture, tentoongesteld in de dialoog tussen de twee leidende personages Gregers Werle en Hjalmar Ekdal. Gregers is net terug uit het hoge Noorden en maakt een overspannen indruk, Hjalmar leeft een tevreden leven met zijn vrouw, dochter en oude vader. De mannen hebben elkaar al zo’n zeventien, achttien jaar niet gezien en vertellen elkaar en het publiek over de toestand in hun gezinnen. Duidelijk is dat Hákon, de vermogende vader van Gregers, hierin een spilfunctie inneemt. Hij heeft ervoor gezorgd Hjalmar een fotografie studie kon volgen, met diens werkster Gina kon trouwen en heeft de vader van Hjalmar aangenomen voor administratieve klusjes in zijn bedrijf. De aanhoudende dreun op de achtergrond geeft aan dat er een verborgen kant aan de zaak zit. De komst van de vaders brengt weinig verandering. De verhouding tussen Gregers en Hákon is om te snijden, het gepompom van de vader van Hjalmar doet amateuristisch aan. dat aHm Hij

De energie begint pas te stromen als het vocale element, dat in de ouverture al te horen was, weer in het spel wordt gebracht. Aanjager is Hevdig, de dochter van Hjalmar, die met haar uitbundigheid alle stijfheid uit de ledematen schudt. Samen met haar moeder Gina en haar vader zingt ze een lied dat er mag zijn. Als Gregers zich ook in het feestgedruis mengt is de vreugde meteen voorbij. De dreiging hangt weer in de lucht en dat heeft zijn impact op de verhoudingen binnen het gezin die niet zo harmonieus zijn als men het voorspiegelde. Hjalmar en Gina hebben zichtbaar onenigheid over de bedrijfsvoering en hun dochter heeft een oogkwaal die maakt dat ze niet naar school kan en aan de zorg van haar twistende ouders is overgeleverd. Dat Gregers bij hen in wil trekken maakt de sfeer er niet beter op.

De kreupele wilde eend die geschoten is door de grootvader van Hedvig, op zolder woont en die de beste vriend van Hedvig is, symboliseert de vleugellamheid van de verhoudingen, niet alleen in het gezin van Hjalmar maar ook in die van Werle. Het geheim op de achtergrond houdt de relaties bevroren. De idealistische Gregers doet er van alles aan om licht in de zaak te brengen, Hjalmar is ontzet als hij hoort wat er aan de hand is. Hij probeert uit de duivelskring te ontsnappen, maar wordt door zijn vrouw overgehaald om toch maar te blijven. Samen rapen ze de snippers van de brief over de schenking van Hákon aan Hedvig, die Hjalmar eerder nijdig verscheurde, weer bij elkaar.

De acteurs die geen rol hebben, staan tussen de bomen op de achtergrond te luisteren en geven daarmee een sfeer van spionage aan het stuk. Alles kan worden afgeluisterd, niemand is zijn of haar leven zeker. Dat laatste geldt zeker voor Hedvig die door Gregers wordt aangespoord om als eerbetoon aan haar vader de eend te offeren. Het drama is compleet als ze zichzelf als een offer beschouwt. Het brengt Gregers tot de conclusie dat gelijk hebben weinig gewicht in de schaal legt en dat hij tot de rol van buitenstaander is veroordeeld.

De toeschouwer blijft met een gevoel van gemis achter. Dat heeft niet alleen te maken met het familieleed dat in anderhalf uur over de zaal is uitgegoten, maar ook door de houten klazen die dat opdienden, met uitzondering van Diewertje Dir, die als Hedvig de broodnodige leven in de brouwerij bracht.

Hier de site van Frascati met daarop meer informatie over de voorstelling

Geen opmerkingen:

Een reactie posten