In het krijgsgevangenenkamp Stalag 17, dat in de buurt van
Linz aan de Donau ligt, zitten eind 1944 zo’n 40.000 personen gevangen,
waaronder 630 Amerikaanse vliegeniers. Een uitbraakpoging van twee van hen, in
de week voor kerst, wordt ontdekt en de twee mannen worden doorzeefd met kogels
door de Duitse bewakers, zoals Cookie, een van de gevangenen die ook kan koken,
ons in een voice-over vertelt. Het ontsnappingsplan moet wel verraden zijn,
maar wie kan het gedaan hebben, behalve de cynische sergeant Sefton die met
zijn weddenschap dat de twee gepakt zouden worden een hele voorraad sigaretten
in de wacht sleept. De man is toch al verdacht omdat hij handelt met de
Duitsers.
Tijdens het appèl staan de mannen verslagen te kijken naar
de twee maten die in de modder onder een zeil liggen. Een van hen vraagt zelfs
aan de commandant die over een aangelegde loopplank naar de appèlplaats is
gekomen om de gevangenen toe te spreken, of het wel volgens de bepalingen van
de conventie van Genève is om doden in de modder te liggen. De stomme gevangene
Joey gooit zelfs zijn fluitinstrument in een plas nabij de commandant die
daarop vertoornd vraagt of de dader zich wil melden waarop alle mannen een pas
naar voren doen.
Lange tijd krijgen we niets te horen van een mogelijke
andere verrader. De aandacht gaat uit naar de kluchterige manier waarop het
leven in de barak van de vliegeniers zich afspeelt. Bewaker Schulz neemt daar
een belangrijke plaats in. De grapjes die hij maakt en die hij zich laat
welgevallen geven een onrealistisch beeld van de toestand in een
concentratiekamp, al zal het er in een krijgsgevangenkamp wellicht milder aan
toe gaan, zo liet de Britse televisieserie Colditz in de jaren zeventig ook al
zien. De mannen worden wild als er een groep Russinnen is aangekomen en
proberen hen te bespieden als ze ontluisd worden. De innemende Harry Shapiro
gaat met een ander die Animal heet en nogal een vrouw mist, met een emmer verf
de barak uit om nieuwe lijnen op het pad te trekken waardoor ze dichtbij de
ontluizingsbarak komen, maar door de animositeit worden ze verraden en
teruggestuurd net op het moment dat ze door het raam naar de blote Russinnen
willen kijken.
Een sleutel in de spionagezaak vormt een bericht dat Schulz
in een schaakstuk stopt als de barak leeg is, maar daarmee weten we nog steeds
niet veel omdat geen van de krijgsgevangenen verdacht lijkt en Sefton steeds
minder de man lijkt te zijn die, anders dan voor de handel, met de Duitsers
heult. Een nieuwe ontwikkeling vindt plaats als er twee nieuwe gevangenen
worden binnengebracht die de plaats van de omgekomen innemen. Onder hen is
luitenant Dunbar die met zin vliegtuig is neergehaald en al gauw voor een
verhoor weggevoerd wordt door de commandant, hetgeen Sefton weer op kwade
blikken, een inbraak in zijn voorraadkist en blauwe plekken komt te staan.
Een andere ontwikkeling is de komst van een
vertegenwoordiger die toeziet op nakoming van de conventie van Genève. Schulz
doet heel erg zijn best om te zorgen dat alles in de barak piekfijn in orde is.
Hij haalt zelfs een radio weg waarmee de mannen in het geheim naar de BBC
luisterden. De controleur hoort van de gevangenen dat luitenant Dunbar al drie
dagen verhoord wordt en onderhoudt de commandant erover. Sefton die half dood
in zijn brits ligt ziet wie van de gevangenen met Schulz via het schaakspel
informatie uitwisselt. Om te voorkomen dat Dunbar naar Berlijn wordt
overgebracht, ontwikkelen de gevangenen een rookbom die ze maken van het
celluloid van de tweeduizend pingpongballetjes die ze abusievelijk als
kerstcadeau kregen. Sefton zet zich vervolgens in om Dunbar in veiligheid te
brengen in het tumult dat ontstaat als de werkelijke spion in de nacht de barak
wordt uitgewerkt.
Een toneelstuk met de gelijknamige titel vormde de basis
voor deze zeer succesvolle film.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten