Humane opvang staat voorop bij de uitzetting van asielzoekers
Kees Vlaanderen bouwt aan een
imposant oeuve over de problemen die nieuwkomers in ons land ondervinden. Het uiterste middel dat voluit gevolgd
wordt door de woorden vreemdelingen in
bewaring, is een mooi vervolg op de documentaire Het is uw land (2014), waarin hij asielzoekers volgde die in Ter
Apel wachtten op uitzetting. Het uiterste
middel is gefilmd in het detentiecentrum in Rotterdam, waar men zit
opgesloten in afwachting van uitzetting. Het ministerie van Veiligheid en
Justitie gaf toestemming om binnen de muren van het centrum te filmen. Het
resultaat is een beeld van menselijkheid, een troost in deze dagen waarin
asielzoekers vaak als een bedreiging worden gezien, al had de uitleg bij de
beelden soms wel wat duidelijker gemogen.
Vlaanderen filmt een dag uit het
leven van een ongewenste asielzoeker. Die begint met een kijkje van de bewaker
in de cel. Om kwart over acht is het tijd om op te staan. Een nieuweling kan
kiezen tussen een bodyscan of een visitatie. De sfeer is vriendelijk. De
nieuweling krijgt een kop koffie of thee aangeboden, voordat hij naar zijn cel
wordt gebracht en daar de nodige uitleg krijgt over de gang van zaken en de
werking van een en ander. Door de intercom kan hij altijd contact zoeken met de
bewaking. Een Somaliër eet in de gang en zegt dat hij zich in het detentiecentrum
beter voelt dan op straat. In het teamgesprek onder leiding van het vaderlijke
afdelingshoofd Hans van der Weiden wordt gepraat over dreigingen van
gedetineerden met zelfmoord.
Een ambtenaar van DT&V, de
dienst die de terugkeer en het vertrek regelt, praat met Ali over diens
uitzetting naar Angola. De man heeft een paar jaar onschuldig in de gevangenis
gezeten en kan volgens zijn advocaat een schadevergoeding krijgen, waarmee hij
in Angola geholpen zou zijn. Ali vertelt over een geesteszieke jonge broer die
daar vastgeketend leeft. De ambtenaar regelt een telefoontje met zijn familie,
die niet te spreken is over de toestand aldaar. Men blijft vanwege de ziekte
van de gehandicapte broer. Voorlopige conclusie is dat men wacht op nader bericht
van de advocaat over de schadevergoeding.
Van der Weiden polst de man over
diens spoedige vertrek. Het IOM, dat ook al in Het is uw land van de partij was, bespreekt met Ali de verdere
gang van zaken. Hij krijgt in ieder geval tweehonderd euro aan reisgeld mee.
Met een busje van de dienst wordt hij opgehaald, maar of hij naar Angola gaat
is niet duidelijk.
Een inwoner van de Dominicaanse
Republiek vertelt tegen een Congolees dat zijn visum, afgegeven door de Spaanse
ambassade, hier niet geldig is en dat het hier veel moeilijker is om aan de
juiste documenten te komen dan bijvoorbeeld in Canada. Hij vindt het niet erg
om uitgezet te worden.
Van der Weiden praat met de
Afrikaan Kwame die al bijna vijfentwintig jaar illegaal in Nederland is. Maatschappelijk
werker Frans zet het gesprek met hem voort. Kwame vertelt over de PTSS klachten
die hij heeft vanwege de oorlog in Sierra Leone en het seksueel misbruik dat
hem op een schip van een blanke zakenman overkwam. Frans legt uit dat niet hij
maar de IND over een verblijfsvergunning gaat. De DT&V heeft geregeld dat
hij een visum kan krijgen voor Ghana. Hoewel Kwame weinig trek heeft om daar
naar toe te gaan, besluit men te wachten op de toestemming van Ghana om hem toe
te laten. Kwame krijgt bezoek van een vrouw in een kort jurkje, die mogelijk
zijn dochter is. Hij zegt dat er goed voor hem wordt gezorgd en vindt dat ze de
volgende keer een broek aan moet doen. Ook Kwame pakt en neemt dankbaar
afscheid van het personeel.
Twee Afrikanen praten in de recreatieruimte
over hun vervlogen dromen en spreken elkaar moed in. De een is al dertig jaar
weg uit Afrika en spreekt zelfs de taal niet meer. Hij heeft hier twee
kinderen. Hij vertelt de ander over zijn strategie om net als Nelson Mandela,
te blijven focussen op een goed einde.
In de aftiteling lezen we dat in
het afgelopen jaar 2700 personen in Rotterdam gedetineerd waren, dat 850 van
hen werden uitgezet naar het land van herkomst en dat 900 personen na de
periode van achttien maanden, die nog eens verlengd kan worden, op straat
werden gezet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten