Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 5 februari 2016

Recensie: Elke dag een druppel gif (2014), Wilma Geldof


Verslag van de akelige jeugd van een NSB jongen komt binnen als een bom

Jeugdboekenschrijfster Wilma Geldof (1962) verdiepte zich in de problemen van een jongen uit een Haarlems NSB gezin en schreef daarover een fantastische jeugdroman die ook door ouderen gelezen kan en mag worden. Geldof zet een sterk beeld neer van de tijd in en na de Tweede Wereldoorlog en plaats daarin heel waarachtig de gevoelige Maarten Prins, die na de oorlog, tijdens zijn verkering met de jonge verpleegster Hanne, steeds meer met zijn gevoelens in de knoop komt en zelf een uitweg forceert.

De roman begint met mooi openingsbeeld van een jongen op een paard, galopperendlangs de zee, dat een fantasie blijkt te zijn. In werkelijkheid is Maarten een moederskindje, dat weinig liefde krijgt van zijn vader. De laatste heeft meer op met zijn enkele jaren oudere stoere zoon Walter. Maarten wil wel graag de liefde van zijn vader verdienen, zweert daarom de liefde van zijn moeder zoveel mogelijk af, neemt deel aan de Jeugdstorm en treedt, na een triest stemmende periode op de HBS, toe tot de de Reichsschule in Valkenburg, waar hij in ieder geval niet gepest wordt en hetgeen hem ook de waardering oplevert van zijn vader, al brengt het hem zelf later in een moeilijk parket.

In het verhaal zit een fraai portret van zijn joodse klasgenootje Eva. Maarten redt haar in mei 1937 uit een sloot als zij op de lagere school zitten. De roman spitst zich toe op de vraag of zijn vader van de deportatie van Eva en haar oudere broer op de hoogte is geweest. Schrijnend is het gesprek dat Maarten aan het eind van de roman daarover met zijn vader heeft. Na een ruzie met zijn vriend Arthur op de HBS heeft hij namelijk tegen zijn vader gezegd dat er onderduikers in diens ouderlijk huis zitten, maar hij hoort pas veel later dat Eva en haar oudere broer daar zaten. Deze draad zorgt voor een
sterk plot, waarin de nodige verrassende wendingen voorkomen.

De eerste episode rond het contact met  Hanne in 1948 in Amsterdam is prachtig en ontroerend beschreven. Maarten is dan op het heropvoedingskamp gekomen, woont in bij zijn oom in Amsterdam en werkt als nachtportier in het ziekenhuis waar Hanne verpleegt. Het is knap dat Geldof zich zo goed kan inleven in de seksuele gevoelens van een jongeman die in de knoop zit met zichzelf. De erotische sfeer en de ongemakkelijkheid van de adolescent is zelden mooier weergegeven.

De hele roman is trouwens een zintuigelijk genot, zoals op het eind in het Vondelpark als hij daar in het gras ligt met Hanne en Arthur: ‘Ze liggen met z’ n drieën in het gras. De zon schijnt en geen parkwachter die hen lastigvalt. Maarten heeft zijn ogen gesloten, ruikt de geur van de aarde, en voelt de wind die lichtjes langs zijn gezicht strijkt. Het gras zingt zachtjes, hij hoort het weer.’

De ouderwetse ronde letter doet het lezen goed. Het is de vraag of het verhaal in zoveel stukken uiteen gehaald moest worden. Ik denk dat een meer chronologisch verloop soepeler had gelezen, al was het wel mooi om te beginnen met de romance, want daarmee komen de moeilijkheden van Maarten ten opzichte van Hanne meteen als een bom binnen.

Hier de site van het Verhalenarchief met daarin een rubriek over kinderen van foute ouders. Geldof haalde hier haar materiaal vandaan, naast interviews met mannen die een dergelijke jeugd als die van Maarten beleefden.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten