Filmrecensie: Up (2009). Pete Docter

Vliegreis met huis dat op zijn pootjes terecht komt

Up vertelt het verhaal van een oude baas, Carl Fredricksen geheten, die op zijn 78-ste nog op reis gaat naar Paradise Falls in Zuid-Amerika. Als kind al zag hij in de bioscoop beelden van de ontdekkingsreiziger Charles Muntz die daar met zijn ruimteschip Spirit of Adventure naar toe was gegaan. Het idee om in zijn schoenen te stappen heeft hem nooit verlaten, maar het leven besliste lange tijd anders.

Carl met zijn onafscheidelijke blauwe ballon en zijn hoekige hoofd krijgt verkering met Ellie, die een leeg avonturenboek heeft en dat ook graag zou invullen met belevenissen in Paradise Falls. Dat schept een band. De twee trouwen en hebben als richtingaanwijzer in hun leven een tekening van hun huis bovenop Paradise Falls aan de muur hangen. De financiën staan echter niet toe hun plan te verwezenlijken. Ook lukt het hen niet om kinderen te krijgen. Als Ellie op latere leeftijd overlijdt, heeft het leven hen met een onvervulde wens achtergelaten. Het boek van Ellie is leeg gebleven.

Ballonnenverkoper Carl woont nogal eenzaam in zijn huis dat in een stadsvernieuwingsgebied terecht komt en wordt zelf ook krakkenmikkiger. Men heeft liever dat hij naar een wijk verhuist waar ouderen wonen, maar dat is de eer van Carl te na. Hij weet van geen wijken. Op een dag krijgt hij een Aziatisch ogende scout aan de deur, die Russell heet en graag iets doet voor de oudere medemens om daarmee een badge te verdienen die hij nog niet heeft. Carl is niet van plan om iets voor de jongen te doen en stuurt hem weg maar Russell dringt aan. Carl stuurt hem met een kluitje in het riet door hem de opdracht te geven een snip te zoeken. Als hij ruzie krijgt met een bouwvakker en die neerslaat, wordt de grond hem te heet onder de voeten en vertrekt hij.

Het beeld met het opstijgende huis aan de enorme verzameling ballonnen is het meest opzienbarende aan de film. Carl zit juist in zijn ruststoel van zijn gelukte ontsnapping te genieten als de bel gaat. Het is Russell. Hij had zich verscholen op het balkon. Carl laat hem binnen waarop de jonge onderzoeker meteen handelingen verricht die de navigatie van het huis niet ten goede komen. Ze komen ook nog terecht in een zwaar onweer, maar desondanks zetten ze voet aan land op een tafelberg in Zuid Amerika met Paradise Falls heel in de verte op heel wat dagen loopafstand. Carl trekt het huis voort dat laag door de lucht zweeft. Russell verveelt zich al gauw en gaat op onderzoek uit waarbij hij een grote loopvogel, een soort Elmo, maar dan met de naam Kevin, lokt met chocola en ook nog een hond, Dug, vindt die via zijn halsband geïnstrueerd lijkt te worden.

De strijd tegen valse honden, die bespeeld worden door Muntz, leidt een mindere fase van de film in. Het is jammer dat de fantasie van Amerikanen meteen in de spagaat tussen de strijd tussen goed en kwaad schiet, waarbij Muntz de slechterik is die het gemunt heeft op Kevin, omdat hij die nog niet in zijn museum heeft in zijn ruimteschip, dat aangemeerd ligt in de buurt van Paradise Falls. De beelden zijn voorspelbaar en de strijd wordt grotesk, alsof we met Star Wars te doen hebben. Het Amerikaanse publiek zal er, met een beker popcorn in de hand, ongetwijfeld van genieten, maar ik had liever gezien dat Docter en zijn staf een lieflijker weg waren ingeslagen. Even lijkt het erop dat Carl, geïnspireerd door de woorden van Ellie om na haar dood niet bij de pakken neer te gaan zitten, een andere weg inslaat, maar de uitkomst is uiteindelijke weinig anders dan eerder te zien was op het schilderij dat een leven lang in het huis van Carl en Ellie hing. Het resultaat is ook dat Muntz in de ruimte verdwijnt, dat Russell zijn badge krijgt en dat Carl en Russell tenslotte tevreden een ijsje eten, misschien wel van Ben en Jerry. 

Up, onderscheiden met een Academy Award voor de beste animatiefilm, is een product uit de Pixar Studios die al eerder prijzen ontvingen voor de beste animatiefilms en in 2006 werden overgenomen door Diseny, al is Pixar nog steeds een aparte afdeling.

Hier de trailer.