Jaap van Hoewijk registreerde in de periode vlak voor kerst
2014 een groot aantal huis-, tuin- en keukenzaken die voorgelegd werden aan de
politierechter te Haarlem. De documentaire fascineert en ik vraag me af waarom.
Omdat misdaad en straf nu eenmaal tot de verbeelding spreken? Omdat ik in het
beklaagdenbankje had kunnen zitten, omdat ik een gezagsdrager had
uitgescholden, iets had weggenomen of een ander een klap had gegeven? De
grenzen tussen ten laste gelegde strafbare feiten en het onbekommerde leven
zijn flinterdun. De identificatie wordt bevorderd omdat dat de zaken in de
rechtbank in mijn stad spelen en het gaat over mensen die ik dagelijks tegen
kan komen.
De documentaire Kleine
delicten is mooi opgebouwd met vooraf een korte omschrijving waar de zaak
om gaat, een veelheid aan onderwerpen. Van Hoewijk filmt de verdachten op de
rug gezien en zoomt soms in op hun voeten onder de stoel, die net zo veel zeggen
als de woorden uit hun mond. In het tweede deel Rake klappen gaat het over mishandeling en huiselijk geweld. Van
Hoewijk treedt in de voetsporen van Frederick Wiseman die eerder de
vergelijkbare documentaires Domestic
violence maakte. Behalve de rechter komt bij Van Hoewijk meestal ook de
officier van justitie aan het woord en soms is de advocaat van de verdachte te
horen. In 2014 werden 74684 personen gedagvaard en per jaar behandelt de
politierechter honderdduizend gevallen van mishandeling.
De eerste beklaagde heeft minister Timmermans bedreigd naar
aanleiding van het zijn inziens slecht verlopende onderzoek naar de ramp met de
MH 17. Hij biedt daarvoor zijn excuses aan en krijgt zestig uur werkstraf, maar
zegt daarbij dat een ander Wilders op een filmpje op Facebook met een mes
bedreigde en een hogere straf verdiende. De volgende verdachte is door de
politie samen met een vrouw in een auto vol inbrekersapparatuur aangetroffen op
een industrieterrein, maar zegt dat hij niets verkeerds heeft gedaan en gaat in
hoger beroep. Een vrouw is met veel drank op achter het stuur gekropen en
accepteert tachtig uur werkstraf en ontzegging van de rijbevoegdheid voor
vijftien maanden. Een jongeman heeft weer gereden zonder rijbewijs. De rechter
is zichtbaar ontsteld en legt twee weken onvoorwaardelijk op. Een Afrikaanse
Nederlander heeft een ander een klap gegeven, maar komt er met een waarschuwing
vanaf. Lachwekkend is de zaak tegen een gepensioneerde leraar die een
politieman in burger heeft uitgescholden en zich niet neerlegt bij het oordeel
van de rechter, die vanwege de herhaaldelijke interrupties van de man na afloop
haar benen gaat strekken.
Een veelpleger van winkeldiefstal wordt door de rechter de
cel in gestuurd, omdat hij dan tenminste een paar weken niets kan stelen. Na
afloop hoor ik haar zeggen dat het een triest geval is. Een Vlaming heeft een
verkeersregelaar in Zandvoort aangereden en lijkt niet te beseffen dat hij
verkeerd zat, ook al is hij een aanhanger van Ghandi en een vredestichter bij
uitstek. De rechter geeft hem duizend euro boete en zestig uur taakstraf. Een
man die katapulten in zijn koffer vervoerde wordt gelukkig vrijgesproken.
Rake klappen gaat
over de treurnis in relaties. Het valt niet mee om vreedzaam samen te leven.
Frustraties zijn aan de orde van de dag en bij het minste of geringste vallen
er klappen, die vervolgens uit het geheugen worden weggewerkt. Dennis heeft
zijn vriendin te grazen genomen en twijfelt aan de waarneming daaromtrent van
een flatgenote, die als getuige is opgeroepen. De rechter vindt het een
moeilijke zaak, stuurt hem met een werkstraf van zestig uur weg en drukt hem
nog op het hart om niet vervelend te doen tegen de getuige. Een man die de kaak
brak van zijn ex vrouw probeert daar onderuit te komen maar accepteert wel
tachtig uur werkstraf en een schadevergoedingsregeling. Een jongeman die mot
had met een Poolse vriendin en zich niet hield aan de meldingsplicht, gaat
akkoord met een taakstraf waarna er een streep wordt gezet onder de
ondertoezichtstelling. Een vader die het etentje ter gelegenheid van zijn
verjaardag in de soep zag lopen en handtastelijk werd, moet naast zijn
werkstraf een borgtraining volgen. Een andere vader die de keel van zijn vrouw
dichtkneep heeft inmiddels een punt gezet achter de relatie, krijgt
psychologische hulp en is op zoek naar een eigen huis. De rechter gaat mee met
de eis van de officier en legt veertig uur werkstraf en toezicht door de
reclassering op. Een emotionele vrouw die haar echtgenoot beet, is zichtbaar
opgelucht met de voorwaardelijke werkstraf. Een onbesuisde man die twee jongens
met zijn broekriem sloeg heeft inmiddels zijn excuses gemaakt en krijgt daarom een
werkstraf van vijftig uur, maar de rechter, ziek van zinloos, stuurt hem de
volgende keer door naar de gevangenis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten