Ik was benieuwd naar ander werk van documentairemaker
Michael Apted die de baanbrekende serie 7
up maakte en kwam de speelfilm Gorillas
in the mist tegen, waarin hij met een schets van het leven van de
Amerikaanse gorilla onderzoekster Dian Fossey (1932-1985) toch enigszins bij
het documenteren blijft en een gedegen werkstuk aflevert.
In het begin van de film komt Fossey gehaast en te laat naar
een lezing in 1966 in Louisville, Kentucky van wetenschapper Louis Leakey die
spreekt over twee uitdagingen waar zijn land voor staat. Naast de uitdaging in
de toekomst is er ook een in het verleden, namelijk om de Afrikaanse berggorilla
te leren kennen die met uitsterven wordt bedreigd. Fossey trekt hem aan zijn
jasje en zegt dat ze al zes brieven heeft geschreven om haar diensten aan te
bieden. Leakey is sceptisch over de vrouw die met gehandicapten werkte en
op grond daarvan denkt dat ze ook met gorilla’s kan omgaan, maar geeft haar het
voordeel van de twijfel.
Fossey heeft twee jaar Swahili geleerd maar kan daarmee
niet uit de voeten als ze een spoorzoeker moet kiezen uit een groep
mannen in Bugani in het zuiden van Congo. Gelukkig spreekt de betrouwbaar
ogende Sembagare een woordje Engels. Fossey is daarnaast ook teleurgesteld dat Leakey,
die haar van het vliegtuig heeft gehaald, niet met haar meegaat naar de hut van gorilla
kenner Schaffer, maar vastbesloten als ze is, bestuurt ze zelf de jeep met
Sembagare aan haar zijde.
Eenmaal in de hut aangekomen leest ze het boek van Schaffer die als
stelregel schrijft om nooit weg te lopen van gorillas. Helaas kan Fossey
aanvankelijk geen apen vinden en ook Sembagare is wat dat betreft geen goede
hulp, want hij heeft nog nooit gorilla’s opgespoord. Fossey communiceert op 23
maart 1967 met Leakey die antwoordt dat ze op zoek moet gaan. Na zes weken
stuit Fossey op verse apenstront. Ze is dolblij met de aanblik van een groep
gorilla’s, maar rent toch weg als de leider met zijn zilveren rug haar aanvalt.
Terug in de hut wordt ze opgepakt door militairen die haar terugbrengen naar
Bugani en haar het land uitzetten, dat in burgeroorlog verkeert.
In Rwanda doet Fossey, gewapend met een pistool, een nieuwe
poging om contact met de gorilla's te krijgen. Leakey wil dat ze nesten zoekt om
de aantallen te bepalen van de populatie die snel in aantal achteruit gaat. Ze
stuit opnieuw op de troep onder leiding van de gorilla met de zilveren rug en
vergroeide vingers die ze Digit noemt. Door hem te imiteren en zich onderdanig op
te stellen bouwt ze een band met hem op. Sembagare ontdekt tekens van zwarte
magie in het bos. Al gauw wordt Fossey omsingeld door de Batwa, een stam die leeft van de
verkoop van gorilla’s. De leider van de groep ziet haar aan voor een heks. Fossey
tekent heksen op bomen om meer invloed op de stam te krijgen.
Inmiddels komt Bob Campbell, een fotograaf van National
Geografic, langs om foto’s te maken van het project. Aanvankelijk is Fossey
niet zo blij met de indringer, maar later ontstaat er betere verstandhouding en,
niettegenstaande het feit dat Campbell getrouwd is en Fossey verloofd, zelfs
een romance tussen de twee. Omdat er nog steeds gorilla’s gedood worden, gaat
Fossey naar dierenhandelaar Claude van Vecten die gorilla’s aan Europese
dierentuinen levert en daar doodleuk een koopcontract van laat zien. Fossey laat
het er niet bij zitten en gaat naar Mukara, een vertegenwoordiger van de
regering om in ruil voor een baby aapje aan Van Vecten drie opzichters te
regelen die roof van gorilla’s moeten voorkomen. Het kwade bloed die dit bij de
stam zet, moet haast wel de reden van haar nooit opgehelderde dood in 1983 zijn.
Ze wordt begraven naast Digit die ten prooi viel aan de Batwa. Sembagare legt
een cirkel van steentjes rond hun graven om hun eenheid te benadrukken zoals de
Afrikaanse stammen gewoon waren te doen.
De mooie hoofdrol is voor Sigourney Weaver die elf jaar
daarvoor al meespeelde in Annie Hall.
Hier de
trailer, hier nog een
fragment over de dood van Dian Fossey, hier
mijn bespreking van 56 Up.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten