Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 18 september 2015

Theaterrecensie: Comfortzone, Via Berlin, Toneelschuur, Haarlem, 17 september 2015


Botsing van culturen leidt niet tot toenadering

Via Berlin die eerder een drieluik over de oorlog maakte, werpt zich inmiddels op de illegaliteit. Het tweede deel Comfortzone, in samenwerking met het Ragazze Quartet en Orkater en geregisseerd door Ria Marks, valt midden in de actualiteit. Een asielzoeker kruipt binnen bij een gezelschap esoterische vrouwen die het beste met de wereld voorhebben maar tegelijk een blinde vlek voor de realiteit hebben.

Het toneelbeeld, waarin de confrontatie tussen twee culturen zich afspeelt bestaat uit een schuin opgestelde lange eettafel, waaraan de leden van het illustere vrouwengezelschap klaar zitten voor de dis, is fantastisch mooi, vooral door de belichting. De gastvrouw spreekt de witgeklede leden toe over de bedoelingen van hun innovatieve beweging. De vraag is hoe te breken met de materiële werkelijkheid en daar meer zinvolheid voor in de plaats te stellen. Ofwel in de woorden van de gastvrouw: ‘Kunnen we met minder om meer te worden, breken met het verleden om de toekomst opnieuw uit te vinden?’ De leden accentueren haar puntige statements door het aanslaan van klanken op de slaginstrumenten die voor hen op tafel liggen en later ook op snaarinstrumenten.

De sfeer verandert als plotseling een asielzoeker over de grond de ruimte binnenkruipt. Met een deken en een zak verschuilt hij zich onder de tafel. De leidster is de beroerdste niet en heet hem van harte welkom. Oog voor de man zelf heeft ze niet. Ze probeert hem in te passen in haar eigen ideeën over de wereld. De afstand tussen de man en het gezelschap wordt fraai weergegeven door de rauwe stukken vlees die hij uit de zak haalt. Voor het gezelschap is het een uitdaging om zich te wagen aan een totaal nieuwe pure ervaring: rauw, levenloos vlees.

Aan tafel vormt het blote bovenlijf van de man een sterk contrast tot de etherische sfeer die in het vertrek hangt. De man kan daar onmogelijk bij aanhaken. De leidster constateert dat ze met een lone wolf te maken hebben, iets wat de man op een prachtige manier uitbeeldt door met een hondenkop op zijn hoofd de vrouwen voor zich te winnen. Zijn behoefte aan contact wordt echter niet begrepen. Als de man merkt dat de muur waar hij tegen aan loopt te hoog is, zoals dat op het affiche fraai verbeeld is, ontsteekt hij in een rauwe woede, waar zelfs de ultieme vrijgevigheid van de leidster niet tegen bestand is.

Esthetiek vormt een belangrijke rol in de voorstelling. Dat wordt meteen al duidelijk als een van de vrouwen statig met een bel langs de schermen loopt die aan de achterzijde staan opgesteld. Op de schermen te samen is een voet te zien van een man aan het strand, een beeld dat vandaag de dag weinig uitleg behoeft. De verstilde sfeer doet, ook door de schermen, Japans aan en wordt gedurende de voorstelling consequent volgehouden. Het zorgt voor afstand, die de essentie van de voorstelling uitmaakt. Tegelijk verhindert dat een al een nauwe betrokkenheid van de toeschouwer. Het is een spagaat waar moeilijk uit te komen is, tenzij men verwacht dat de toeschouwer genoeg heeft aan de gruwelijk mooie esthetiek. Wat dat betreft is dat een kwestie van smaak, misschien zelfs van cultuur, wie zal het zeggen. In ieder geval is het eind van het liedje dat de twee elkaar niet kunnen vinden. Voor de Europeaan van vandaag de dag een uitdaging om zich niet al te zeer op te sluiten in een enorme ivoren toren, maar met de voeten op de grond te blijven en vooral het menselijke contact te laten prevaleren boven de eigen verworvenheden.

Bijzondere vermelding verdient de compositie van Peter Adriaansz die het multimediale spektakel compleet maakt.

Hier meer over de voorstelling op de site van de Toneelschuur, komende zaterdag is de première.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten