Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 30 september 2015

Derde kwartaalbericht Allerhande maar vooral literatuur, 30 september 2015


De deur staat open

Terwijl de grote bedrijven zich buigen over de jaarcijfers en daarbij steeds meer hun duurzaamheid benadrukken - ik hoor Shell al pochen over het feit dat ze afzien van olieboring op de Noordpool -, kijk ik slechts drie maanden terug en constateer dat, ondanks de toegenomen chaos in de wereld, toch tekenen van een ommekeer zich aandienen. Net als tijdens de val van de Muur in de tijd van de onontkoombare opstand tegen de autoritaire maatschappij in de jaren zestig, is er een toenemende behoefte om de maatschappij anders in te richten.

De uitgestoken hand van Angela Merkel de door de oorlog op drift geraakte Syriërs enkele weken geleden toestak is heel wat behulpzamer dan de benepen geluiden die in de Nederlandse politiek te horen zijn en die een voedingsbodem vormen voor vreemdelingenhaat. De mechanismen die daarbij een rol spelen zijn zo langzamerhand bekend, maar de aard van de mens verandert niet snel. Gevoelens van onveiligheid begeleiden elk proces van verandering. Marja Vuijsje merkte afgelopen zondag tegen Wim Brands treffend op dat we allen ontworteld zijn. De vertrouwde maatschappij die we voor ogen hebben bestaat niet en nostalgie is een slechte raadgever. Leven is een permanent oefening in loslaten, zo besloot ze haar indringende oproep voor een betere omgang met elkaar.

In Europees verband is de herverkiezing van Tsipras een veelbelovend teken. Hij kan ervoor zorgen dat Europa eindelijk met schuldenverlichting komt en mogelijk zet dat de deur open voor andere veranderingen op economisch en ecologisch gebied. Zelfs Poetin lijkt te beseffen dat hij het niet alleen kan. Tijdens zijn voordracht voor de Verenigde Naties stlede hij voor een pact sluiten tegen Islamitische Staat zoals de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog tegen Hitler.

Naomi Klein laat in haar nieuwe klimaatfilm This changes everything, afgelopen zaterdagavond geprojecteerd op de Amsterdamse Hemwegcentrale, zien dat de strijd tegen klimaatverandering de beste kans is die we ooit zullen krijgen om de democratie te versterken, de sociale ongelijkheid tegen te gaan, werkgelegenheid te scheppen en een einde te maken aan de ratrace en de consumptiedwang. ‘Haar boodschap dat de strijd tegen de klimaatverandering niet zwaar en zwart hoeft te zijn, kwam in ieder geval aan,’ schreef Hans Marijnissen in Trouw van afgelopen maandag.

Verrassend en ontroerend is het gelijk dat Urgenda van de rechter kreeg om de regering eraan te houden hun milieudoelstellingen flink scherper te stellen. Advocaat Roger Cox, die hard bezig was met de zaak, zei belangwekkende woorden over de vervlechting tussen politiek en economie en het aandeel dat de Westerse burger in de sociale ongelijkheid heeft.

Prinses Irene sprak in de recent gehouden Abel Herzberglezing over een ethische crisis, die kan leiden tot een andere omgang, meer afstand van het eigen ik, meer ontvankelijkheid voor elkaar en meer compassie met onze lieve, zwaar beschadigde, moeder aarde.
Het is een wezenlijke verandering van mentaliteit en houding ten opzichte van het leven en de eigen rol daarin. We zouden onszelf moeten toestaan hier samen met zijn allen naar toe te groeien. Kleine individuele beslissingen zijn steeds weer aanknopingspunten.’ 

Iedere ouder, grootouder en sociaal voelende aardbewoner moet zich hierdoor aangesproken voelen. Iedereen kan op elk moment van de dag het verschil maken door te bepalen wat men koopt, waar men koopt en hoe men daar naar toe gaat. Het zijn de kleine dingen die het doen, zong mijn moeder terwijl ze in de kamer aan het afstoffen was.  

Oude en nieuwe boeken helpen erbij ons bewustzijn te verdiepen, zoals En de akker is de wereld van Dola de Jong uit 1947 over de omgekeerde migratie in de tijd van de Tweede Wereldoorlog naar Noord Afrika of Malva uit 2015 van Hagar Peeters over de noodzaak om elkaar vast te houden en ons niet te verliezen in mooie woorden. Astrid Jongerius die net als Jeremy Corbyn een waardengeoriënteerde politiek voorstaat, is een beter stootblok voor verandering dan de weinig inspiratie biedende Samson, die onlangs zei dat hij tot de verkiezingen wil aanblijven als partijleider maar daarmee de nieuwe wereld alleen maar vertraagt. Op het gevaar af dat het altijd mis kan gaan en in de wetenschap dat het leven altijd een dubbeltje op zijn kant is, ga ik weer drie maanden verder. Met veel zin. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten