Multicultureel drama van Griekse proportie
Twee jaar na A
separation schotelt Asghar Farhadi ons opnieuw een drama voor dat te maken
heeft met de problemen waarmee men rond de overgang naar een andere cultuur te
maken kan krijgen. In zijn film waarbij verschillen tussen een islamitische en
een Westerse cultuur op de voorgrond komen, vormt iedereen, als in een Grieks drama, een deel op het het probleem, op hoofdpersoon Ahmad na. Hij is in Le passé ofwel The past door zijn Franse vrouw Marie-Anne Brisson
naar Parijs geroepen om hun echtscheiding definitief te regelen, maar eenmaal
bij elkaar wordt Ahmad geconfronteerd met familieproblemen die hem boven het
hoofd gaan.
Fraai is het openingsbeeld, waarin Ahmad aankomt op de
luchthaven van Parijs en onhoorbaar tegen zijn vrouw praat, omdat er een
glaswand tussen hun in staat. Het zegt veel over de verhouding tussen de twee,
die elkaar vier jaar lang niet gezien hebben. In de auto op weg naar hun huis
in de banlieue is de sfeer niet beter. Hij vraagt zich af waarom Marie-Anne,
voorafgaande aan de dag waarop de rechter zich over hun scheiding zal
uitspreken, geen hotel voor hem geboekt heeft, maar zij, onevenwichtig als ze
is, verdedigt zich dat zijn komst eerder ook al onzeker was. De karakters van
de twee, zijn flegmatische houding tegenover haar wanhoop, vormen een fraaie
tegenstelling.
Ahmad zet zijn beste beentje voor. Hij helpt Léa, de jonge
dochter van Marie-Anne en haar vriendje Fouad met het plakken van een
fietsband. Fouad is het moeilijke zoontje van Samir, de nieuwe relatie van
Marie-Anne, die een stomerij in de stad heeft en zich afzijdig houdt zolang
Ahmad in Parijs is. Dan is er ook nog Lucie, de oudere puberdochter van
Marie-Anne, die getroebleerd is door de nieuwe relatie van haar moeder, te meer
omdat de vrouw van Samir in coma in het ziekenhuis ligt. De rusteloze e stug
rokende Marie-Anne vraagt Ahmad met Lucie te praten om de plooien in hun
verstoorde verhouding recht te strijken.
Dat heeft echter nogal wat voeten in de aarde. Het probleem
dat Lucie met Samir heeft, blijkt dieper te zitten dan slechts weerzin tegen weer
een nieuwe man in huis. Lucie zelf speelde een belangrijke rol in het drama dat
voorafging aan de zelfmoordpoging van Céline, de vrouw van Samir, althans dat
meent ze en ze voelt zich daar zo schuldig over dat ze dat niet gemakkelijk
naar buiten brengt. Een vriend van Ahmad die een restaurant heeft in de stad,
zegt hem dat hij zich de familieperikelen niet zo moet aantrekken, maar dat is
gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ahmad heeft intussen ook nog van Marie-Anne gehoord
dat ze zwanger is van Samir, dus dat maakt de toestand alleen maar moeilijker
op te lossen.
De verhouding tussen Marie-Anne en Lucie lijkt gaandeweg alleen
maar te verslechteren. Ook de band tussen Marie-Anne en Samir heeft onder de
ruzie achtige sfeer te lijden. Marie-Anne heeft het gevoel dat zij tussen Samir
en zijn comateuze vrouw in zit, terwijl Samir het idee heeft dat hij de leegte
van haar huwelijk met Ahmad moet opvullen. Kom daar nog maar eens uit.
De problemen concentreren zich tenslotte rond een incident
dat in de stomerij plaats vond vlak voor de zelfmoordpoging van Celine.
Langzamerhand komt Ahmad aan de weet hoe de vork in de steel zit. Ook Céline
zelf blijkt een aandeel gehad te hebben in het drama. Jaloezie speelde daarbij
een belangrijke rol. Het is typisch een onderwerp dat in het multiculturele
debat de aandacht op zich vestigt. De Westerse vrijheid botst hevig met de
vormelijkheid in de islamitische wereld. Meer nog dan de jaloezie geldt dat voor het belang van het omkijken naar
het verleden. Ahmad, die zelf alles van depressie weet, wil dat Marie-Anne terugblikt om inzicht
te krijgen in haar gedrag, maar dat kan Marie-Anne niet. De jonge kinderen zijn daarvan de dupe. Asghar Farhadi doordringt ons van het belang van reflectie en verkleint
met Le passé de afstand tussen
mensen uit verschillende culturen hopelijk een beetje.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten