Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 17 juli 2015

Levende klederdracht (2013), documentaire van Niek Koppen



Oude traditie in beeld gebracht voor het te laat is

Niek Koppen legt de klederdracht vast zoals die eeuwenlang in Nederlandse havenplaatsen zoals Urk en Arnemuiden gedragen werd. Het zijn de vrouwen die door zijn gegaan met deze traditie. Hij stelt hen korte, directe vragen. Mannen brengt hij niet in beeld. Zoals uit de beelden van de krasse vrouwen blijkt is het een traditie die rap verloren dreigt te gaan.

Luutje (93) en Geertje (91) wonen op Marken. Geertje vertelt dat ze tot de laatste zes vrouwen hoort die zich nog dagelijks in klederdracht hijsen. De kleding heeft ze zelf gemaakt. Ze heeft ook nog pakken in de kast die dienen voor hoogtijdagen of begrafenissen. Ze bewaart ze in een omslaglaken, om te voorkomen dat ze stoffig worden. Geertje is vijfenvijftig jaar getrouwd geweest. De klederdracht hoort bij haar identiteit. De vrouwen werken beiden in het plaatselijk museum en hoorden daar dat de traditie teruggaat tot de zestiende eeuw. Ze volgen de abdicatie van Beatrix op de televisie, prikken een oranje gebakje en zijn verrukt als een kleindochter in dracht op de arm van haar moeder binnenkomt.  

Henkien (91) woont in een verzorgingstehuis in Spakenburg en wordt geholpen met het opzetten van haar kap met valse haren daaronder. Niesje (63) gaat met haar kleinkind naar een stoffenmarkt om materiaal te kopen voor nieuwe kleding. Haar man Peter kijkt toe terwijl ze thuis aan de kamertafel de stof speldt. Hij stelde Niesje ooit voor de keuze tussen traditionele of burgerkledij. Het werd het eerste. Zo trokken ze de wereld door. Men reageerde overal positief, behalve in Amsterdam, maar een terechtwijzing had effect. Hij vindt dat men moet vragen om een foto te maken, anders gaat hij voor Niesje staan. Hij kan er ook niet tegen dat iemand Niesje een Zeeuws meisje noemt.   Zelf heeft ze minder moeite met de reacties. Ze trekt zich er gewoon niets van aan.  

Gerrie (93) zit op een vrouwenkoor in Scheveningen. Na een optreden plooit ze samen met andere vrouwen aan een feestelijke marktkraam mutsen, die ze ook op hun hoofd hebben. Ze heeft niet te klagen over belangstelling. Ze is blij dat ze alles nog weet en daarover helder kan vertellen.  

Marie (90) uit Westkapelle viert haar verjaardag met een gehavend gezicht omdat ze gevallen is. Ze beseft dat een negentigjarige beter geen boodschappen meer kan doen zonder rollator.  

Pie (91) uit Domburg zit in traditionele kledij in het verzorgingstehuis. De begeleidsters hebben haar geholpen met haar muts. Ze mag er van haar kinderen niet op haar burgers uitzien. Dan herkennen die hun moeder niet meer.

Tan (82) uit Arnemuiden zet zelf de pruik nog op voordat ze naar de soos gaat. Ze zit aan tafel met Mina (85) die in een veranderde tijd afziet van klederdracht. Jaan (85) die ook van de partij is, is er echter weer mee begonnen.    

Margje (43) uit Staphorst is bezig met het maken van stippen die op mutsen gezet worden (zie foto). Ze heeft daartoe stempels die nog van haar moeder geweest zijn. Ze heeft zeven kinderen en is daarmee niet het grootste gezin in het dorp. Haar jongste dochter is ook in klederdracht. In de zomer draagt Margje de dracht niet omdat die dan te warm is.

Aafje (89) uit Volendam wil met haar receptiegoed in de kist. Ze is de achtste van tien kinderen en de enige die nog klederdracht draagt. Ze toont het mannengoed dat haar vader droeg, compleet met sieraden. Ze snapt niet dat haar vader, die 97 jaar oud werd, zijn zware, door haar moeder gemaakte, winterse baai kon dragen. Traditiegetrouw droeg hij ook een wijde broek gemaakt van pije stof met een gestreepte baai erboven.     

Aan het begin van de winter worden de poppen in het Marker museum ontdaan van hun kleding. Die wordt in lades opgeborgen voor het nieuwe seizoen. Hoe lang de levende klederdracht daar stand houdt, is onzeker.  

Hier de trailer.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten