Grote verschillen in mentaliteit tussen Chinezen en
Afrikanen
Over de expansie van de Chinezen in Afrika heeft Bram
Vermeulen in de vijfde aflevering van zijn achtdelige televisieserie Dwars door Afrika een spoorlijn in
Zambia een spoorlijn getoond die door de Chinezen gemaakt was en een kopermijn die
door Chinezen geëxploiteerd werd. De documentaire Empire of dust van Bram van Paesschen sluit hier mooi bij aan. Hij
toont de frictie tussen Chinezen en Afrikanen tijdens de renovatie van een weg van
Kolwezi naar Lumumbashi in Katanga, Congo. Tussen de opnames door horen we de
stem van een presentator van het radiostation Manika, die prachtig mooie popsongs
draait.
Van Paesschen portretteert twee mannen die een belangrijke
rol vormen bij de vernieuwing van de weg die in de jaren vijftig door de Belgen
is aangelegd, maar daarna nooit is onderhouden. Lao Yang is logistiek manager van
de Chinese Railway Engineering Compagny (CREC) en Eddy, wiens Chinese naam
Eeuwige Draak betekent, is de tolk, omdat hij in Afrika geboren is. Eddy legt
om te beginnen uit waar het project om draait en toont de container waarin hij
slaapt en waarin het ’s nachts goed uit te houden is. Buiten de poort staan
Afrikanen te wachten of ze misschien aan het werk kunnen. Nieuwe arbeiders
krijgen een proeftijd van een maand waarin ze nog geen bedrijfskleding dragen.
Yang zit achterin een auto die over de oude stoffige weg met
veel gaten parallel aan de spoorlijn rijdt. Hij is met Eddy op weg naar een
plaats waar men grind verkoopt, nodig voor de ondergrond van de weg. Ze moeten
wachten op de baas die onvoldoende grind heeft en Yang, die zelf de stenen zou willen
vergruizen, niet wil vertellen waar hij het vandaan heeft, , want dat zou zijn
eigen arbeiders hun werk kosten. Als ze een vrachtwagen willen laden, blijkt de
generator om te laden kapot.
De radiopresentator memoreert dat het precies vijftig jaar
geleden is dat Congo de onafhankelijkheid verwierf. Op de werkplek aan de weg wordt
slecht geluisterd en brandstof gestolen die voor de generator nodig is. De
hogere sociale positie van de Chinezen blijkt tijdens de lunchpauze. De
Chinezen zitten in barakken aan tafel en eten een voedzame maaltijd, de
Afrikanen liggen in tenten met een veel kariger maal. Een Chinees klaagt dat de
groente slecht groeit en dat de grond bemest moet worden, het liefst met
kunstmest omdat kippenmest stinkt. Yang gaat naar een kippenboer om kippen te
kopen en vindt dat de man meer arbeiders in dienst moet nemen omdat hij zo lang
moet wachten. De boer onderhandelt niet over de vastgestelde prijs voor de
kippen. Yang weigert een zieke kip mee te nemen en eist een gezonde.
Er zijn te weinig buizen aangekomen om beton te storten. De
Keniaanse chauffeur heeft niet goed geteld. Eddy zegt dat het verschil wellicht
van zijn salaris zal worden afgetrokken. De chauffeur zelf wil graag parttime werken
om Frans te studeren. De radiopresentator stopt met zijn programma en zet een
cassette op. Wie daar bezwaar tegen heeft kan komen klagen in het café waar hij
een biertje gaat drinken.
Yang gaat naar een andere leverancier voor de noodzakelijke
grind. Hij ontdekt dat de laadklep los zit vanwege slecht onderhoud. Die wordt
gelast terwijl het grind al in de bak zit. De Keniaanse chauffeur bindt de klep
vast met ijzerdraad. Ook de banden zijn volgens Yang niet wat ze moeten zijn. De
chauffeurs trekken teveel aan het stuur waardoor de banden overmatig slijten. Hij
waarschuwt de Keniaan dat hij langzaam moet rijden en klaagt dat Afrikanen
zoveel tijd verspillen. De radiopresentator neemt ondertussen de Chinezen op de
hak.
Tijdens een feest prijst de gouverneur president Kabila en de
Chinezen over de goede werken die ze verrichten. Yang is sceptisch over de
effectiviteit van de regering. Na de onafhankelijkheid is weinig vooruitgang
geboekt. Afrikanen zetten hun loon meteen om in drank.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten