Rauwe film over de oorlog in Vietnam en de daaraan voorafgaande
training van mariniers
Stanley Kubric (1928-1999) was een filmregisseur met vele
gezichten en overdrijving was hem daarbij niet vreemd. In Full metal jacket voert hij de spanning op tot grote hoogte, dit
maal onder andere in de figuur van sergeant Hartman die een peloton mariniers
hardhandig klaarstoomt voor de strijd in Vietnam, een voorbereiding die weinig effectief
zal blijken.
Fraai is de opening van de film waarin we zien hoe de mariniers
de een na de ander worden kaalgeknipt. Ze nemen daarmee afscheid van hun
persoonlijke identiteit en leggen zich neer bij de codes die bij het korps mariniers
gelden. Door onderdanigheid, angst en het inspelen op de mannelijke
superioriteit wordt de mariniers in het opleidingscentrum, het eiland genoemd, kadaverdiscipline
bijgebracht. ‘This is my rifle and this is my gun’, scanderen de manschappen
terwijl ze met een hand op het geweer en de ander onder hun ballen marcheren
Hoofdpersoon Joker is een van de ladies, zoals Hartman de rekruten noemt, die door hem voortdurend
afgesnauwd worden. De brutale opmerkingen van Joker worden al snel de grond
ingeboord. Vooral Leonard Lawrence, bijgenaamd Pyle, kan niets goed doen bij de
sergeant. Bovenop een hoog onderdeel van de stormbaan wordt hij verrrot uitgescholden
terwijl hij in zijn doodsangst geen kant uit kan. Omdat Joker het lef heeft te
zeggen dat hij niet weet wie de maagd Maria is, draagt Hartman hem, vanwege getoonde
moed, de verdere opleiding van Pyle op. Met veel geduld en zachtheid wijt Joker
zich aan zijn taak. Hij weet zijn maat zelfs over de hoogte op de stormbaan te
krijgen. Als Hartman echter een donut ontdekt in de persoonlijke bezittingen
van Pyle, zijn de rapen opnieuw gaar en laat hij de anderen daarvoor met
pushups bloeden. Die nemen wraak op Pyle door hun in de nacht in zijn bed letterlijk
van katoen te geven. Pyle verandert daardoor in een beest dat op het eind van
hun training losslaat en veel schade aanricht waarbij hij zelf ook het loodje
legt.
Daarna verplaatst de film zich naar het strijdtoneel in Hue,
waar Joker als nieuwsreporter voor Stars
and stripes met cameraman Rafterman naar toe gestuurd is. Het is een
verademing dat we de barse Hartman kwijt zijn, maar er wachten hen nog
zwaardere beproevingen, waarbij de diefstal van de camera, terwijl de twee mannen
in onderhandeling zijn met een geil Vietnamees hoertje, niets voorstelt. De
beelden van landerige vergaderingen op de redactie doen denken aan de film Mash. Juist op het moment rond nieuwjaar
dat Joker doodgaat van verveling op de basis, doorbreekt de vijand het bestand
dat altijd gold tijdens de feestdag Tet. Het is het begin van het Tet offensief
dat een half jaar zou aanhouden. Joker wordt door zijn brutaliteit naar het
front gestuurd en maakt daar gebeurtenissen mee die hij in zijn fantasie niet
had kunnen bedenken. Rond de slag om Hue verliest de ene meerdere na de andere het
leven waarop de manschappen zelf de koers moeten bepalen en beslissingen nemen
over het leven of dood van een vijandelijke vrouwelijke scherpschutter. Joker is
tenslotte alleen maar blij dat hij het er levend vanaf heeft gebracht.
De conclusie van de film wordt aan de kijker zelf
overgelaten. Kubric vertelt niet, maar laat zien hoe onmenselijk de wereld gemaakt
wordt door haviken die alleen in oorlogstermen denken. Terwijl tijdens de
training vooral de seksistische opmerkingen van Hartman te horen zijn, worden de
beelden uit Vietnam, behalve met geweervuur, ondersteund door nummers uit de pop-
en rockscene zoals These boots arre made
for walkin’ of Wooy Bully en tijdens
de aftiteling horen we het toepasselijke Paint
it black van de Rolling Stones. Als niemand naar het front zou gaan, was er
geen oorlog en konden we genieten van de kleurige wereld.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten