Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 1 september 2017

Recensie: Contouren (2016), Rachel Cusk


Zoektocht door het oerwoud van het moderne leven

Aan het eind van mijn bespreking van Transit (2016) schreef ik dat Contouren, dat eerder dat jaar werd gepubliceerd met een omslag van Man Ray, net zo verrassend zou zijn als het vervolg erop. Dat bleek niet alleen te gelden voor de prachtige portretten die Rachel Tusk in tien hoofdstukken opnieuw schildert, dit keer van mensen in Athene waar ze verblijft om schrijfles te geven, maar ook omdat ze niet eens zozeer ingaat op de inhoud van haar lessen. In plaats daarvan geeft ze de leerlingen die haar klas bezoeken, de ruimte om te vertellen wat hen die ochtend was opgevallen, waarmee ze zich meten met anderen die hoofdpersoon Faye tijdens haar verblijf in Athene ontmoet.

De opening is meteen al prachtig. Fay zit naast een rijke Britse Griek in het vliegtuig en hoort zijn levensverhaal aan, waaronder zijn spijt over het verbreken van zijn eerste huwelijk. Faye is een mensenmens die niets mooier vindt om het leven van een ander te ontrafelen, wellicht om haar eigen richting na haar scheiding beter te kunnen bepalen. De Griek, die steevast onder de naam buurman door het leven gaat, komt ze vaker tegen. Hij nodigt haar uit voor een boottochtje en daarna nog een keer. De laatste keer wordt hij opdringerig, hetgeen een mooi gespreksonderwerp vormt voor het volgende hoofdstuk dat op een terras afspeelt waar Faye met haar knappe vriendin Eleni neerstrijkt omdat Eleni daar met de lesbische dichteres Melete heeft afgesproken. De vraag is of zij de avances van Griek moest negeren of er eerlijk over praten. Eleni houdt , hoewel een nieuwe relatie dat meteen logenstraft, een pleidooi voor openheid en confrontatie, maar dat houdt volgens Melete in dat een relatie nauwelijks meer mogelijk is. Op de achtergrond speelt de vraag of men een perfect leven wil of dat men imperfectie accepteert als een onontkoombaar deel van het bestaan.

Faye laat de personen, die ze ontmoet, zoals de Ierse Ryan die ook les komt geven, vaak lang praten en ziet mooie details van de man die bijvoorbeeld tijdens het traplopen op een fitnesstoestel literaire boeken op een standaard leest. Boeiend is de vergelijking die Ryan maakt tussen huwelijk en schrijven. Wat betreft dat laatste is Ryan niet meer zo blij met teksten die hij vroeger schreef. ‘Eigenlijk is het een beetje als een huwelijk, zei hij: je bouwt een heel bestaan op de fundamenten van een intense periode die zich nooit meer herhaalt.’ Van hem is ook de uitspraak dat mislukkingen, anders dan succes, altijd bij je terugkomen. Soms ziet Fay zelf beelden bij de verhalen, bijvoorbeeld als de Griek over zijn relaties vertelt, ziet ze een kind in de kinderstoel dat een speeltje eraf gooit dat het door te krijsen weer terug krijgt. Ook mooi is een beeld dat de Griek gebruikt naar aanleiding van het advies van vrienden om een baan te nemen die ze zelf niet zouden ambiëren: ‘Misschien, zei hij, zijn we allemaal net dieren in een dierentuin: zodra we zien dat iemand uit zijn kooi ontsnapt, roepen we dat hij het op een lopen moet zetten, ook al weten we dat hij alleen maar zal verdwalen.’

In het hoofdstuk waarin ze lesgeeft, wordt ze gebeld door haar jongste zoon die haar dringend nodig heeft omdat hij verdwaald is. Ze zegt dan tegen de leerlingen dat ze een pauze inlast en loost in die tijd haar zoon terug naar school. Hetzelfde doet Cusk voor de lezer in Contouren, mooi vertaald door Caroline Meijer en Lette Vos. Door haar intieme beschouwingen loost ze de lezer door het oerwoud van het moderne leven.

Hier mijn bespreking van Transit.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten