Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 18 mei 2018

Filmrecensie: Waltz with Bashir (2008), Ari Folman


Animaties versterken oorlogsgeweld tijdens inval in Libanon

De animatiefilm Waltz with Bashir van de Israëlische filmmaker Ari Folman (Haifa, 1962) maakt het drama van de Israëlische inval in Libanon in de jaren tachtig nog sprekender. Door de animaties van Yoni Goodman wordt het geweld en de trauma’s die dat opleverde met nog meer zeggingskracht over het voetlicht gebracht, waarmee de waanzin van oorlog weer eens wordt aangetoond.

In de film speelt de rol van de herinnering een belangrijke rol. Soldaat Boaz heeft twintig jaar na dato nog steeds nachtmerries over bloeddorstige honden. Deze rennen in de eerste scène over straat en zijn op weg naar zijn appartement, dat op de bovenste verdieping ligt, waar ze hem niet kunnen pakken. Hij vertelt tegen filmmaker Ari, die net als hij aan de oorlog in Libanon heeft meegedaan, wat hij zich nog daarvan herinnert. Dat is bitter weinig. Boaz zelf vertelt dat hij die honden, die de komst van het leger verraadden, moest doodschieten, omdat hij geen mensen wilde doodschieten. Hij vraagt Ari of hij geen film over deze episode kan maken om dichterbij het drama te komen.

Ari kan zich alleen vage beelden herinneren van de slachting in september 1982 in de vluchtelingenkampen Sabra en Shatila en raadpleegt daarover een psychiater die hem vertelt over een experiment waarin aangetoond is dat mensen gebeurtenissen die op foto’s te zien zijn, zelf aanvullen. Om meer over zijn herinneringen aan de weet te komen gaat Ari naar medesoldaat Carmi, die in Nederland woont en daar goed geboerd heeft door het verkopen van falafels. Carmi zegt dat hij meedeed aan de oorlog om zijn mannelijkheid te bewijzen en herinnert zich een feestje op een boot dat een militair voertuig bleek te zijn. Hij heeft een terugkerende hallucinatie over een naakte vrouw die hem redde vlak voor de boot gebombardeerd werd.

In de taxi terug naar de luchthaven krijgt Ari beelden terug van de eerste dag van de oorlog waarover Carmi hem ook verteld heeft. Hij herinnert zich dat hij in zijn tankwagen dode soldaten moest afvoeren naar een luchthaven. Hij praat daarover met soldaat Ronny die zich veilig voelde in zijn tank, tot hij aangevallen werd en wegvluchtte in de richting van zee. Daar was hij veilig achter de rotsen. In de nacht zwom hij met uiterste krachtsinspanning terug naar zijn groep maar voelde zich daarna schuldig dat hij ze in de steek had gelaten, terwijl dat in werkelijkheid andersom was.   

Weer een andere soldaat, Shmuel Frenkel, vertelt Ari over de inval in Beiroet om terroristen op te sporen. Daarbij doodden ze een kind dat in een boomgaard met een raketwerper een Israëlische tank opblies. Ari praat met een vrouwelijke trauma expert over zijn gebrek aan heinnering aan dat voorval. Ze vertelt dat soldaten gebeurtenissen verdringen om niet gek te worden. Ari weet nog dat hij op verlof ging en zag dat het decadente leven van jongeren in Israël gewoon doorging. Hij wilde naar zijn vriendin Yaël maar die bleek inmiddels verkering te hebben met soldaat Dror. In een luxe villa in Beiroet werd hij geconfronteerd met seksueel geweld. Daar hoorde hij ook dat de Libanese president Bashir Gemayel, een bondgenoot van Israël gedood was.

Door het verlies van zijn vriendin was de intocht in Beiroet en de moord op Palestijnen in Sabra en Shatila nog traumatischer voor Ari. De wraak op de dood van Bashir door Israëlische falangisten in de vluchtelingenkampen werd gelegitimeerd door de legerleiding. De wanhoop van de vrouwen daarna wordt aan de hand van archiefbeelden getoond, waardoor het drama met nog meer impact binnenkomt.

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten