Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 27 juni 2018

Grizzly man (2005), documentaire van Werner Herzog


Een beer is geen mens en een mens kan geen beer worden

Grizzly man is een fascinerende documentaire die de Duitse regisseur Werner Herzog (München, 1942) maakte over Timothy Treadwell (1957-2003). Deze Amerikaan zocht gedurende dertien seizoenen contact met de grizzly beren in een nationaal park in Alaska, maar moest dat met de dood bekopen. Ook Amie Huguenard, die de laatste jaren met hem mee was, overleefde het avontuur niet. Treadwell liet wel honderd uur film na die hij in de laatste vijf zomers maakte, al kwam Amie daar nauwelijks op voor. Het was vooral het project van Treadwell. Herzog toont fragmenten daaruit die een bijzonder licht werpen op de vossen- en berenvriend en praat ook met betrokkenen, zoals een lijkschouwer, een medewerkster en een vriendin en in breder verband met een bioloog, die nuchter constateert de beer geen mens is en dat de mens omgekeerd ook geen beer kan worden, hoe graag hij ook zou willen.

In 2003 worden de lijken van Treadwell en Amie gevonden door een piloot van een watervliegtuig dat hen op zou komen halen. Omdat zij niet reageerden op zijn roepen ging hij kijken en zag tussen de struiken de ribbenkast van een man. Hij ging zo snel mogelijk terug naar zijn vliegtuig, net op tijd om een beer te ontlopen en probeerde, door over de plek des onheils te vliegen, te verhinderen dat de beer zich verder te goed zou doen aan het lijk. Dat was echter niet besteed aan de hongerige beer, die juist harder ging eten. De piloot riep de hulp van parkwachters in, die de beer dood schoten.

Dat was iets dat tegen de zin van Treadwell zou zijn geweest, zegt de piloot. Hij zou zoiets nooit doen. Hij had zelfs geen geweer bij zich, zo geloofde hij in de mogelijkheid om een goed contact met de grizzlyberen op te bouwen. In de filmbeelden die hij maakte zijn daarvan vele staaltjes te zien. Treadwell zegt daarin dat hij vooral geen angst moet tonen en door een combinatie van strengheid en liefde zowel grenzen stellen als de beesten het gevoel moet geven dat zij bij hem in goede handen zijn.

Jewel Palovak was een vriendin en medewerkster van de stichting Grizzly people die Treadwell in het leven had geroepen om krijgt het horloge dat Treadwell droeg en dat tot haar verbazing nog steeds loopt. Ze wil de geluidsband die bestaat van de tweevoudige moord niet terug horen. Later strooit zij met een andere vriendin de as van Treadwell uit over de vlakte in de buurt van waar hij stierf.

Volgens Herzog probeerde Treadwell in de films zijn eigen ziel te verkennen. Om meer over hem te weten te komen gaat hij naar diens ouders in Florida die vertellen dat Tim al kind al graag met teddyberen speelde, dol op dieren was en door een rugblessure een beurs kwijt raakte. Nadat hij vervolgens een begeerde rol in een televisieserie niet kreeg, raakte hij aan lager wal. Hij werd gekweld door stemmingswisselingen, trok hij zijn terug uit de mensenwereld en probeerde het bij de beren, die ook slecht behandeld werden. In de film is te zien dat hij nogal paranoia is ten opzichte van stropers die het op hem gemunt zouden hebben. Op het eind verwenst hij de hele beschaafde wereld met parkwachten en al. 

Herzog meldt nog dat Treadwell aan het eind van de laatste zomer ruzie kreeg met de luchtvaartmaatschappij over de geldigheidsduur van zijn ticket en dat hij daardoor met Amie terug ging naar het gebied waar hij verbleef. Daar liepen inmiddels andere beren uit het noorden rond met honger en minder ontzag voor mensen. In de laatste opname, enkele uren voor zijn dood, aarzelt hij ook om deze te beëindigen. Herzog zegt dat we in ieder geval nog de filmbeelden hebben, die ons veel vertellen over onszelf, waarmee hij mogelijk op onze houding tegenover dieren doelt.  

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten