Boeiende reportage over een slager die rust wil en uitkomt
op een woongemeenschap
Frans Bromet en de zijnen gaan, zoals op de site enbromet te zien is, onvermoeibaar door.
Na de documentaire Beukbergen (2016)
over de renovatie van een woonwagenkamp in Zeist, filmen Frans Bromet, zijn
dochter Silvia en nieuweling Saskia Boorsma een woonproject dat voormalig
slager Matthieu Smakman (1963) en zijn net zo jonge vrouw Helmy in Ilpendam uit
de grond wilden stampen. Smakman belde zelf bij Bromet aan met het verzoek zijn
plan te filmen. Dat was niet tegen dovemansoren gezegd. Het project van Smakman
moet koren op de molen van Bromet geweest zijn, die altijd graag met een scheef
hoofd de verrichtingen van zijn medemens gadeslaat. Bij het zien van het weiland
waar de woongemeenschap moet komen, stelt hij meteen vast dat het daar voorlopig
hard regent.
In het begin van de documentaire
filmt Bromet het echtpaar terwijl ze net terugkomen van een lange wandeling met
daarbij behorende stokken. Smakman vertelt hoe heerlijk het is de geest leeg te
maken, zoals ook gebeurt tijdens het werken in de moestuin of in de imkerij. De
honing gebruikt hij voor een destillaat van whisky of port, voorwaar geen persoon
die bij de pakken neerzit. Smakman heeft eerder veel tijd gestoken in onrendabele
slagerijen en is zelfs nog een agrarisch avontuur begonnen in Normandië, zoals
beelden van Ik vertrek laten zien.
Hij vertelt daarover dat het idee van zijn kinderen kwam die het gezinsleven in
de jaren daarvoor zo hard gemist hadden.
De eigen behoefte aan rust en
natuur speelt een belangrijke rol in de plannen van het echtpaar Smakman, zoals
we al in het fragment met de wandelstokken hoorden. Ze vonden een tweetal
compagnons, een rekenmeester en een landschapsarchitect, maakten samen een plan voor een
woongemeenschap die zoveel mogelijk zelfvoorzienend is, maar wel met behoud van
comfort en gingen daarmee de boer op. De wethouder van Purmerend, waaronder Ilpendam
valt, was in eerste instantie niet tegen, al past het niet binnen het
bestemmingsplan dat een agrarische bestemming voorschrijft. Bromet heeft tot
verrassing van Smakman ontdekt dat de omwonenden echter tegen het plan zijn. De
reactie van Smakman is echter onderkoeld, zoals steeds bij tegenvallers.
Vanwege twijfels van de
gemeenteraad gaat Smakman bij andere gemeenten langs, waaronder Leeuwarden. Men
sluit daar een reserveringsovereenkomst. Bromet vraagt het echtpaar hoe ze het
al die tijd uitzingen zonder inkomen, maar Smakman gooit dat op het
ondernemersrisico. Als de bodem van de geldkist in zicht komt, verkoopt hij
zijn motor die hen weer drie - en volgens Helmy vier of vijf - maanden verder
helpt. Verdere problemen ontstaan als Smakman een te complex ontwerp van de
landschapsarchitect voor Leeuwarden afkeurt. Hij heeft zelf iets bedacht in de
vorm van een vlinder. De situatie verslechtert als de landschapsarchitect de
gemaakte kosten in rekening wil brengen. Dat is volgens Smakman in strijd met
de vooraf opgestelde statuten. De compagnons stappen uit het project en de
Smakmannen gaan op zoek naar een nieuwe partner en een nieuwe locatie.
De gemeente Dronten zorgt voor een
kink in de kabel met een grondprijs, die veel hoger is dan Smakman berekend
had. Hij vindt het onbegrijpelijk dat hij moet opdraaien voor de hoge kosten
die de gemeente bij de onteigening van een niet meer werkzaam bedrijf heeft
gemaakt. Tot overmaat van ramp krijgt hij ook bericht dat de provincie Noord
Holland zijn plan heeft afgekeurd. De Smakmannen nemen hun verlies en beginnen
een distilleerbedrijf in Exloo, waarmee ze hun plan in de toekomst hopen te financieren
en alvast de rust en het genoegen van een zelfvoorzienend leven met behoud van
comfort kunnen meemaken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten