Thuis mag iedereen zijn wie men is
De nieuwe voorstelling Home
van het Rotterdamse dansgezelschap Conny
Janssen danst, dat vijfentwintig jaar bestaat, gaat over het thema thuis,
geen gewone zaak in een wereld waarin velen op drift zijn en een nieuw thuis
moeten zien te vinden. Tijdens een discussie afgelopen vrijdagavond tussen de
filosofen Slavoj Zizek en Marli Huijer ging het over de vraag of nieuwkomers
zich hebben te houden aan normen die in het nieuwe land gelden of dat men met
elkaar in gesprek gaat om uit te vinden wat de beste manier is om samen te
leven. Huijer is voorstander van dat laatste en wil middels een dialoog nader
tot elkaar te komen. De problemen die mensen zonder emigratieachtergrond met nieuwkomers
ervaren doen zich net zo goed voor in situaties waarin de migratie achtergrond
helemaal geen rol speelt. Huijer stelde dat men zelfs in een intieme relatie de
ander wel eens als een vreemde kan ervaren en dat men dan met elkaar in gesprek moet. Haar standpunt wordt in dansvorm uitgedragen door
het collectief van Conny Janssen
danst, dat verschillende etnische achtergronden verenigt en samen een weg
baant door het leven en daarmee een richting aangeeft voor de toekomst.
Bijzonder in het toneelbeeld, dat aan een repetitieruimte
doet denken waar de zweetgeur hangt - waarschijnlijk ook door de vochtplekken
die rond het armetierige fonteintje liggen - , is het bed op de voorgrond
met daarin een ontwortelde boom. Die moet te maken hebben met het motto van de
voorstelling: ‘als je mijn wortels ontkent, dan ontken je mij.’ De boom staat
voor een ontwortelde en ligt in het ziekenhuis waar het alle rust krijgt om
weer op krachten te komen. Op het bed zit een vrouw met een paardenstaart klaar
die de voorstelling opent met een brief op de muur. Zo te zien schrijft ze in
het Arabisch en ongetwijfeld zal haar boodschap met liefde te maken hebben want
een man diagonaal tegenover haar in de ruimte houdt haar aandachtig in de
gaten. Tot een ontmoeting komt het nog niet, want later zien we de vrouw op
dezelfde plaats heftig hunkeren, maar tenslotte vinden ze elkaar en vindt een
rituele dans plaats (zie foto), die door andere stellen wordt overgenomen.
Volgens de informatie van Conny Janssen, die in het
programmaboekje inspirerende woorden spreekt over de kunst die troost en moed
geeft in een sterk veranderende wereld, wisselen kleine scènes met onderlinge
ontmoetingen elkaar af met collectieve scènes waarin men beschutting bij elkaar
kan vinden. Dat eerste geldt heel sterk voor een Aziatisch stel dat een geheel
eigen lichaamstaal heeft of voor de flitsende, simultane bewegingen van twee
vrienden in bij elkaar passende grijsbruine kleding, het laatste geldt zeker voor
de briefschrijfster die door de groep wordt opgenomen en op handen gedragen
wordt meegevoerd. In beide gevallen is sprake van zeer afwisselende, dynamische
en vooral originele uitdrukkingsvormen, die soms onderbroken worden door
een kort moment van donker waarna nieuwe formaties een eigen invulling aan hun gevoelens
kunnen geven. Aftasten, terugdeinzen, ergens in op gaan, een eigen weg kiezen,
het is er allemaal en wordt ook af en toe nog eens herhaald, waardoor de kracht
ervan nog groter wordt. Vooral als de groep als eenheid op een rij naast elkaar
zich tot de zaal wendt, uitreikt, in het hart sluit, een klein maar mooi
emotioneel gebaar.
Van grote betekenis in de voorstelling is de muziek die
in een hoge nis wordt gespeeld of afgespeeld. De viool kan alle klankkleuren
tevoorschijn toveren, van krakende en fluitende tonen tijdens het schrijven van
de brief tot een aanzwellende kracht tijdens collectieve manifestaties van de
groep. In de nis hangt nog een vogelkooitje dat zowel gevangenschap kan
symboliseren, dan wel de veiligheid die ook van zo’n constructie kan uitgaan.
Het mooie van dans is dat men het aangebodene op een eigen manier kan
interpreteren. Daarmee opent men een deur van vrijheid waarin alles wat er is
aan kracht en kwetsbaarheid, samenzijn en afzondering, een plaats kan krijgen
en gezien mag worden. Thuis mag iedereen zijn wie men is. Een man die omstandig
zijn handen staat te wassen uit schroom om mee te doen, krijgt steun van een
vrouw die het kraantje dichtdraait en hem uitnodigt om haar te volgen. De
uitdrukking Home is where my heart is krijgt vleugels in de voorstelling.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten