Geen reclame voor een vakantie in Zweden
De intrigerende tweede speelfilm Apan (2009) van Jesper
Ganslandt maakte nieuwsgierig naar zijn debuut Falkenberg farewell ofwel Farväl
Falkenberg in het Zweeds. Die gaat over vijf jongens, waaronder regisseur
Jesper Ganslandt, die in het slaperige Zweedse stadje Falkenberg opgroeien en
zich daar moeilijk van kunnen losmaken. Veel meer dan hun wens dat alles
hetzelfde blijft, valt er eigenlijk niet over te zeggen, al is het dat een van
de overige vier een eind aan zijn leven maakt en dat Jesper later naar Oslo vertrok.
Hoewel er vanaf het begin een suggestie van spanning uitgaat
door de springerige montage inclusief videobeelden van de jongens toen ze nog schooljongens
waren, de sonore stem van David die terugdenkt aan de gelukkige kinderen die ze
waren en data die af en toe genoemd worden, blijft de film een onsamenhangend
mengsel van beelden waarbij de jongens eerst individueel worden voorgesteld. Meisjes
komen niet in beeld. Die mochten ook niet meespelen.
De dertigjarige Holger is de voorman van de vijf. Met zijn
wilde rode baard is hij een levendig lid van de groep. Hij is de broer van John,
die anders dan Holger in het huishouden kwaliteit boven kwantiteit stelt. Vaak
trekken Holger en de labiele David samen naar de wildernis in de buurt van hun
wijk, proberen daar op een paard te rijden, trekken een boom om of gaan ze
zwemmen in de zee die daar achter ligt. Ze kauwen ook op paddenstoelen die ze
in het bos vinden, al zijn die niet altijd betrouwbaar zoals we zien in een
scène waarin Holger zijn maag omkeert. Jörgen leent vaak de auto van zijn
moeder en vertelt dat hij een ontbijtservice wil beginnen en die dan wil
uitbreiden naar Stockholm.
Bijzonder zijn de beelden van de activiteiten in dit
slaapstadje zoals een drive-in bingo, die ik nog nooit eerder gezien had of van
de omstandigheden waarin de ouderen leven en omgaan met hun zoons. De werkende vader
van Holger en John, een weduwnaar, zit vaak in het café achter een borrel, praat
daar over de verrichtingen van de plaatselijke voetbalclub en maakt anders het
huis schoon. Jörgen pakt thuis tot ergernis van zijn moeder een aantal spullen
bij elkaar die van zijn ouders zijn maar die hij goed kan gebruiken.
De dramatiek wordt zorgvuldig voorbereid door David zelf die
- op een avond dat Holger en John inbreken in een huis van mensen die naar
Finland zijn om te zien of ze daar iets van waarde kunnen meenemen - op zijn
fiets naar een brievenbus rijdt en daar een postpakketje in stopt. Dat is,
zoals we later zien, voor Holger bestemd en bevat het dagboek van David, die
zijn wanhoop daarin verwoord heeft. Eerder al had Holger telefonisch vernomen
van de dood van David en is daarna, achtervolgd door zijn broer die niets van
de paniek van Holger begreep, de zee in gerend.
Daarop zien we de vier jongens nog tijdens een treurig samenzijn
in een verenigingsgebouw van de plaatselijke camping waar men na de begrafenis
samenkomt op een manier die David zich heeft kunnen voorstellen. Hij schrijft daarover
dat hij het niet erg zou vinden als de anderen hem zouden vergeten, maar dat
ligt niet in de lijn van de verwachting. Jesper maakte er zelfs een film over
die helaas toch te veel een particularistisch trekje heeft.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten