Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 31 maart 2016

Theaterrecensie: Made in here, Frascati Producties, Toneelschuur, 30 maart 2016


Waarschuwing tegen onmenselijke eco-stad blijft vastzitten aan sjabloon

Het feit dat steeds meer inwoners van de aarde in steden wonen, vraagt de nodige aanpassingen aan de leefbaarheid in die mensenzee. VPRO Tegenlicht berichtte daarover vier jaar geleden in de uitzending Making cities. Een van de mogelijkheden om de stad leefbaar te houden is het inzetten van geautomatiseerde systemen op het gebied van mobiliteit, energie en water. Masdar City, een satellietstad van Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten is zo’n stad. Het gevaar dat de mens daarin het onderspit delft is groot. Dit gegeven wordt door Davy Pieters gebruikt in de voorstelling Made in here. Het idee van een Big Brother-achtige omgeving waarin de mens een ondergeschikte plaats inneemt, is aardig als gedachte-experiment, maar kan helaas als voorstelling niet bekoren. Het dynamische en energieke spel ten spijt, faalt de uitwerking al bij het concept.

De nogal kunstmatige wijze waarop de vier spelers Marijn Brussaard, Indra Cauwels, Vanja Rukavina en Lisa Schamlé het publiek in de bovenzaal van de Toneelschuur welkom heten voor het doek, dat opeens terug is van weg geweest, doet het ergste vermoeden. Inderdaad is hetgeen zich daarna achter het doek afspeelt, veel van hetzelfde. De spelers in anonieme blauwe of rode shirts, donkere pantalons en witte gympen putten zich uit om een positief beeld te geven van het leven in de artificiële stad, maar blijven steken in algemeenheden. De sfeer is die van een Tell Sell reclame, waarin de gemaaktheid tot levensideaal verheven is. Nergens is een persoonlijke noot te horen. De roep van een werkelijk levend mens wordt node gemist. Alles past in het sjabloon, dat al wordt aangegeven op de bladerkrans die op een groot schilderij aan de achterwand hangt. De cirkel is hermetisch gesloten. Al snel ontstaat het verlangen naar een contrapunt, maar deze blijft helaas uit, hoewel daar bij alle vier af te toe wel aanleiding toe lijkt te zijn.

Dat is het geval wanneer Lisa door Vanja tegen de grond wordt gewerkt omdat ze niet voldoet aan de groepscode, wanneer Marijn buiten de groep valt en van alles onderneemt om er weer bij te horen, zelfs de kefferige hond speelt waarmee Vanja eerder succes had, wanneer Vanja door Indra hard onderuit geschopt wordt of wanneer Indra zelf twijfelt aan het geluk van het leven dat ze leidt. In de sekte-achtige omgeving is geen plaats voor mensen die niet aan het stramien kunnen voldoen en buiten de boot vallen. Als Indra een keer een plastic flesje laat slingeren is de wereld opeens te klein. Sla je zelf in het gezicht, knijp in je wangen en pas je maar weer aan, want wanhoop wordt niet geduld.   

De scènes worden op nogal voorspelbare wijze uitgekauwd met robotachtige acteurs, die op kirrende Teletubbies lijken. Daarmee is ook de humor verbannen. Af en toe wordt het erg flauw, bijvoorbeeld als het gaat om een koekje dat nooit onder dwang gegeven mag worden, zelfs niet in een toestand van bewusteloosheid. Het inzicht dat de spelers aan het eind van de voorstelling in hun eigen gedrag blijken te hebben, levert ook geen verandering op. De paradoxen over vrijheid worden nergens opengelegd. De mens is gehersenspoeld door de voice-over die regelmatig de ter sprake gebrachte onderwerpen over relatievorming, seksualiteit, milieubewustzijn, gezondheid en sociaal bewustzijn samenvat in slogans, zoals de groene stad voor een beter leven of voor een vrije wil, maar. De persiflage wordt tot het eind toe volgehouden. Zelfs als de anderen door de aarde geplet worden, houdt Lisa haar optimisme nog vol. 

Helaas doet Pieters met dit angstbeeld geen recht aan mensen die strijden voor een beter evenwicht tussen mens en natuur. Dat ze met dit eco-fascisme weerzin opwekt is misschien juist wel een teken dat de vrijheid sterk in ons leeft en dat technologie altijd dienstbaar dient te zijn aan de menselijke vrijheid en die niet mag beknotten. Vanavond is volgens de flyer de laatste voorstelling in de Toneelschuur. Nog even de kiezen op elkaar. Daarna mogen de acteurs net als toneelschrijver Jibbe Willems. lichtontwerper Yuri Schreuders en regisseuse Davy Pieters verder naar een volgende etappe. Die misschien wel weer de allure heeft van The truth about Kate. 

Hier een promo door Davy Pieters, hier mijn verslag van de Tegenlicht uitzending Making cities, hier mijn bespreking van The truth about Kate.De omslagfoto is van Bas de Brouwer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten