Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 27 maart 2016

Theaterrecensie: Honger, Fantasten, Toneelschuur, 26 maart 2016


Vitale dans en energiek spel rond onze liefdesdrift  

Dans- en theatergroep Fantasten belooft in haar zesde voorstelling een lichtvoetig onderzoek van onze honger naar elkaar. Het openingsbeeld van Honger, geregisseerd door Titus Tiel Groenestege, doet veel verwachten. In een warm schemerlicht komen vier lijven uitgestrekt op zacht gekleurde zitzakken met schokjes tot leven. De knisperende muziek benadrukt de levensenergie die in de materie wordt geladen. Gemakkelijk gaat het niet. Eerst is het nog worstelen met de motoriek van al die onhandige ledematen.

Anders dan verwacht krijgt de energie niet meteen een erotische lading. Daarvoor moet de mensheid nog een hele ontwikkeling afleggen. De pelzen waar de oermensen om vechten, het elkaar beloeren en de confrontaties die plaatsvinden tussen de vrouwen en de mannen vormen de voorgeschiedenis waaruit tenslotte cultuur ontstaat, die in broeken, nachthemden en ochtendjurken zichtbaar wordt. Primitieve achtervolgingen tussen de seksen maken plaats voor een proces van aantrekken en afstoten.

De scène waarin Jorrit Ruijs en Melissa Pieters als twee ongeduldige ouders op hun dochter wachten, die geheel in de ban is van een vrijer, geeft de overgang weer naar de tijd waarin het driftmatige in nauwe kaders wordt geperst. Dat gaat niet vanzelf zoals Lotte Rischen en Steef Hupkes in een Pina Bausch-achtige herhaling van hun versmelting laten zien. De oerkracht laat zich niet zomaar temmen. De ongeremde vrouw wordt op de grond in bedwang gehouden en in een rood jurkje gehesen. Intuïtieve dans maakt plaats voor theatraal spel.  

De beschaving dient zich aan in de vorm van sollicitatiegesprekken aan tafel, waarin de grens tussen verstand en emotie nog steeds dun blijkt. Steef wil graag op een sloperij werken maar verdwijnt al gauw met zijn hoofd tussen de benen van de bazin, Jorrit zoekt werk als boomchirurg en krijgt van Lotte de opdracht haar eerst maar eens nat te maken. Deze doorbraken naar het ongeciviliseerde leiden tot steeds meer baldadigheid. Dat Melissa heel goed kan naaien past mooi in de rode draad van mode en dubbelzinnigheid.

De dansers, die spelers zijn geworden, halen alles uit de kast om zichzelf te promoten. Men zoekt zelfs het contact met het publiek om zichzelf een nieuwe taak te bezorgen. Lotte komt op als cheerleader, Melissa vertelt in mooi Vlaams over de jurk die ze zelf genaaid heeft. Natuurlijk loopt ook deze potpourri ook uit de hand. Jorrit vraagt iemand uit het publiek de rits van zijn krappe leren broek dicht te maken en de vrouwen gedragen zich steeds obscener, tot Melissa verzwolgen wordt in een dubbelzinnige creatie van Lotte.

Een krachtige dans in rood licht toont de overgang naar een andere vorm van lustvol beleven. De rode lichtjes die Melissa op haar borsten plant en die de drie anderen in de mond hebben, vormen een opmaat naar opzichtig erotisch vermaak, waarin het exhibitionisme hoogtij viert. Als het zaallicht daarna aangaat, kijken de vier onbeschaamd het publiek aan.

Daarmee zijn we er nog niet. Er volgt nog een geweldige apotheose die de orgie in La grande bouffe evenaart. De vervlechting tussen de lust van het eten en de honger naar het lijflijke wordt op onnavolgbare wijze met vork en mes verbeeldt. Lotte kan zich eerst al niet inhouden om een sinaasappel te lijf te gaan en eindigt tenslotte staand op tafel met haar rug naar het publiek. Zinderend van genot schudt ze met haar lijf, terwijl ze   handenvol druiven in de monden van Melissa en Jorrit propt. Het is een beeld van een oerkracht die niet gemakkelijk van het netvlies verdwijnt.

Het was een verademing om eens geen bloot te zien en dat in een voorstelling die direct aan het zinnelijke raakt. Het strakke ondergoed verborg weinig van de lichaamsvormen, maar leidde tenminste niet af. De net zo zinnelijke vormen van de zitzakken versterkten de aantrekkingskracht van het lichamelijke. De lichtinval op het eind maakte duidelijk hoe effectief Jantje Geldof vijf kwartier lang haar stempel op de sfeer drukte.   Een extra vermelding verdient de veelsoortige muziek die de voorstelling mede draagt. Vooral het stukje dat lijkt op Satie in combinatie met een zingende zaag, terwijl de vier aan tafel gaan, maakte op mij veel indruk. Wat deze productie verder ook zegt over onze weinig vergeestelijkte en door uiterlijkheid gedomineerde cultuur, adembenemend mooi was het wel.      

Het publiek werd na afloop van de première verleid met een aardbei met een chocoladetopping. Hier voor de lezer een amuse over Fantasten op YouTube. De foto op de omslag is van Martin Dijkstra.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten