Veroordeelde filmmaker mengt als taxichauffeur feiten en fictie
De geëngageerde Iraanse filmmaker Jafar Panahi mag zijn
beroep niet meer uitoefenen van de Iraanse regering en koos daarom voor een
vorm waarin hij clandestien toch kan berichten over de censuur in zijn land.
Hij rijdt met een taxi door Teheran en pikt mensen op die hem, terwijl ze
gefilmd worden door een dashboardcamera, vertellen over hun leven en hun
opvattingen.
Dit wordt meteen al duidelijk als een jonge man klaagt
over het veel te slappe beleid van de overheid ten aanzien van dieven. Hij
vindt dat ze opgehangen moeten worden om als afschrikwekkend voorbeeld te
dienen. Een lerares die achterin zit neemt het op tegen de rechtse opvattingen
van de man en zegt dat ophangen niet helpt om de criminaliteit tegen te gaan,
maar de man trekt zich weinig van haar aan. Hij vraagt haar naar haar beroep en
verwijt haar vervolgens dat ze zich teveel laat meespelen door de sprookjes die
ze haar leerlingen vertelt.
Al gauw is onduidelijk in hoeverre
de scènes echt zijn. Als de twee personen uitgestapt zijn, blijkt er nog een
man achterin te zitten, die op de voorbank plaatsneemt en zegt dat hij Panahi
herkent, omdat hij als filmkoerier films zoals Paris by midnight bij hem aan huis bracht. De man heet Omid en is
gehandicapt. Terwijl Panahi met hem praat wordt hem verzocht om een heftig
bloedend slachtoffer van een ongeluk naar het ziekenhuis te brengen. De gewonde
man wil op de achterbank zijn testament opmaken voor zijn vrouw die hem
ondersteunt. Omid filmt zijn wilsverklaring op zijn mobiel. De vrouw wil graag
het filmpje hebben, maar Panahi zegt dat hij het zal kopiëren en het haar
toesturen. Vervolgens gaat hij met Omid naar een klant die onder de indruk is
van de uitspraak van Omid dat Panahi een compagnon van hem is en meteen veel
films koopt. Hoewel Omid blij is met de transactie, zet Panahi hem al gauw de auto
uit en krijgt daarbij ook nog de excuses van de koerier aangeboden.
Vermakelijk is het verhaal van twee vrouwen die met een kom
goudvissen op weg zijn naar een bron waar ze de vissen ooit gevangen hebben. Ze
moeten de beesten voor twaalf uur in het water loslaten, want anders zullen ze
zelf doodgaan. Tot overmaat van ramp breekt de kom als Panahi even niet oplet
en hard moet remmen. Hij helpt om de vissen in een plastic zak te doen en
vervolgt zijn weg. Omdat hij die niet goed weet en omdat hij beloofd heeft
zijn nichtje Hana van school te halen, regelt hij voor de vrouwen een andere
taxi.
Het samenzijn met Hana is erg vooropgezet. Ze is boos dat
hij een uur te laat is en vertelt over een filmproject op haar school met
allerlei strenge islamitische regels die aan een korte film gesteld worden. Panahi
kan de correcte standpunten in zijn zak steken. Hij heeft afgesproken met een
oude vriend Arash die door een bekend echtpaar wordt gemolesteerd en afgeperst,
maar daar weinig tegen kan doen. Panahi verontschuldigt zich dat hij zijn oude
vriend niet kan helpen en voert vervolgens een gesprek met een
mensenrechtenadvocate over hun beider netelige positie. Panahi vertelt haar dat
hij zojuist de stem dacht te horen van de man die hem verhoorde. Als de vrouw,
die rozen bij zich heeft om uit te delen, uitstapt legt ze voor Panahi een rode
roos op zijn dashboard. Hana, die ondertussen met de camera bezig is geweest om
een geschikt onderwerp voor haar film te vinden, vindt op de achterbank de
portemonnee van een van de vrouwen van de goudvissen. Daarop rijdt Panahi naar
de bron en gaat met Hana te voet naar de vrouwen. De lege taxi wordt beroofd in
aanwezigheid van de kijkers en de dashboardcamera weggenomen.
Het zijn aardige portretten met Panahi heel laconiek achter
het stuur, maar het was boeiender geweest als hij, zoals ik had verwacht, beter
vermomd en onherkenbaar als filmmaker zijn stadsgenoten aan het woord had
gelaten over hun leven. Eigenlijk gebeurde dat alleen in het begin. In ieder
geval hoefden de passagiers niet voor hun rit te betalen.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten