Bevlogen theatermaker op zoek naar nieuwe ideeën voor Europa
Het is een aardig initiatief van Tegenlicht om de bevlogen Vlaamse
theatermaker Lucas de Man (Roesselare, 1982) de kans te geven om de toestand in
Europa te ontleden en te zoeken naar alternatieven voor de vermolmde staat van
ons continent, maar de voorbeelden waar De Man mee komt op zijn reis naar
zeventien Europese steden zijn te ad hoc om veel licht aan de horizon te zien
opdagen. Wellicht dat De Man zijn inspiratie kan gebruiken voor zijn
multidisciplinair kunstproject In Search
of Europe. We zullen later merken of dat wel enige begeestering kan
losmaken.
Het onderhoud met de Vlaamse cultuurfilosoof Lieven de
Cauter in Brussel had een goede invalshoek kunnen zijn om de crisis in Europa
te ontleden. Diens stelselmatige waarschuwingen dat we aan de rand van de
afgrond staan, schreeuwen om een reactie. Hij gaat in op de privatisering van
de common grounds, een onderwerp dat
Thomas More in Utopia al aan de orde
stelde maar dat sinds die tijd alleen maar is toegenomen. Volgens De Cauter
dienen lieden die zich publieke zaken als water en lucht toeëigenen, vervolgd
te worden door de overheden, die immers tot taak hebben om de burgers te
beschermen. Daarbij hebben de burgers in deze moderne zelf ook macht,
bijvoorbeeld om, net zoals eerder Starbucks ondervond in Engeland,
multinational Coca Cola een klap toe te brengen door een week lang geen cola te
drinken.
De historische onderbouwing van De Man doet amateuristisch
aan, zoals het bord van Europa met daarop een aantal historische figuren zoals
Erasmus, Machiavelli, More, Copernicus en Luther. Ze staan model voor de
noodzakelijke verandering van de samenleving na de Middeleeuwen, net zoals die
vandaag de dag nodig is op, niet alleen op economisch, sociaal en politiek,
maar ook op ecologisch gebied. De vroegere documentairemaker Giorgio de Finis
uit Rome werkt samen met migranten in een voormalige salamifabriek om een ander
beeld van de mens neer te zetten dan de restjesmensen die door de globalisering
zijn ontstaan, theatermaker Simon Allemeersch doet in Gent iets vergelijkbaars
door maatschappelijke uitgestotenen zich op de film Rabot te laten presenteren. Het is de bedoeling dat anderen
hierdoor uit hun eigen subcultuur komen waarin we volgens de Poolse socioloog
Bauman in opgesloten zitten.
Het is sympathiek dat De Man, zoals vooraf geschetst, wil
voorkomen dat de publieke ruimte verwordt tot een anonieme
consumptiemarktplaats. Zijn pleidooi voor een plek van verbinding, verwondering
en verwarring, waarin de mens zichzelf kan zijn, is echter nog weinig verankerd.
Zijn euforie over enkele goedbedoelde initiatieven van onderop, zoals de acties
tegen de uithuiszettingen in Madrid en de twitterinitiatieven in Istanbul waar
kranten de nek worden omgedraaid, zijn te uiteenlopend en hebben te weinig
samenhang om richting te geven aan de noodzakelijke verandering. Zijn
apolitieke visie draagt daaraan bij. Helaas wist ook samensteller Britta Hosman
daar weinig aan toe te voegen. Vanavond in Pakhuis de Zwijger kan ze misschien
revanche nemen met in het achterhoofd de uitspraak van de Grieks Amerikaanse
planoloog Gerald Gutenschwager die stelde dat het niet nodig is om net als
Sisyphus de hele dag bezig te zijn om de steen naar boven te krijgen. We kunnen
afstand nemen van de dictaten over economische groei en het heft zelf in handen
nemen, bijvoorbeeld door acties ingezet op de sociale media tegen spitsverboden
van studenten in de trein of wellicht toch een boycot van Coca Cola.
Hier
meer informatie op de site van Tegenlicht. Vanavond napraten in Pakhuis de
Zwijger.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten