Over de gereedschapskist van de leerkacht
Neerlandicus Presley Bergen is vice-voorzitter van de
actiegroep Beter Onderwijs Nederland, die in 2006 door Ad Verbrugge werd
opgericht met een manifest. De groep heeft zo’n vijfduizend leden en wil het
onderwijs teruggeven aan de direct betrokkenen, de leerkrachten. Bergen is
ervaringsdeskundige en praat bevlogen over zijn vakgebied.
Ziggy Klazes vraagt naar de bestaansreden van BON.
De kwaliteit van de docenten is achteruitgegaan, onder
andere door de didactische concepten op de lerarenopleiding, waarin te veel
nadruk ligt op het proces en niet op de inhoud. Aan de basis zakt daardoor het
niveau. Een havo- of vwodiploma voldoet kennelijk niet meer om toegelaten te
worden tot het hoger onderwijs omdat
vervolgopleidingen aan de poort toelatingseisen gaan stellen. Een
vreemde zaak omdat een diploma van de middelbare school de toegang zou moeten
geven tot het hoger onderwijs.. Door de lerarenopleidingen vakinhoudelijk te
verbeteren en de leraar een didactische
gereedschapskist mee te geven, zouden we al een heel eind op weg zijn. .
Is het onderwijssysteem te veel competentiegericht? vraagt
Ziggy.
Bergen antwoordt dat door de lump-sump financiering, dwz
door het onderwijs een zak geld te geven, de controle op de inhoud verloren is
gegaan. Scholen gingen fuseren met bestuurders als een soort
fabrieksdirecteuren aan het roer. De onderwijsinhoud stond op de tweede plaats.
Het Nieuwe Leren faciliteerde die ontwikkeling. Leerlingen zijn meer bezig
processen te beschrijven dan inhoudelijk ergens vat op te krijgen. Er moet meer
aandacht komen voor practische vaardigheden. Een leerling die niet aan de
randvoorwaarden van het onderwijs voldoet moet buiten het lesprogramma om
bijgespijkerd worden in plaats van het lesprogramma aan hem of haar aan te
passen.
Terug naar vroeger?
Bergen noemt het een ziekte dat in Nederland innovatie
betekent dat alles op de schop gaat. Er is bijvoorbeeld niets mis met klassikaal
onderwijs. De leraar met een gevulde gereedschapskist moet het vertrouwen en de
vrijheid krijgen om zijn werk op zijn manier te doen, al is het met een
clownsneus op.
De middelen zijn beperkt, de werkdruk hoog.
De leraren in Nederland zijn misschien inhoudelijk minder
goed geschoold, maar veelal zeer gemotiveerd. Ze moeten behalve de toenemende
administratie over de leerlingen ook nog allerlei maatschappelijke problemen
oplossen zoals obesitas. Wij zijn controlfreaks geworden die denken dat het
allemaal goed gaat als de cijfers kloppen. In het lijstje van Times Higher
Education staat de Leidse universiteit op de 64ste plaats. Halbe Zijlstra kan
daar blij om zijn, maar de waarde van de lijstjes is betrekkelijk. Op de OESO
lijst neemt Nederland een vooraanstaande plaats in omdat allerlei
randvoorwaarden worden meegewogen die hier veel beter zijn dan in Afrika. Daar
is het onderwijs misschien beter, ook al wordt dat in een kippenhok gegeven.
Hoe staat het met de toezichthoudende taak van de onderwijsinspectie?
Die zou meer moeten kijken naar het wat, de inhoud, dan naar
het hoe. De overheid heeft de verantwoordelijk voor de kwaliteit van het
onderwijs neergelegd bij bestuursraden die nauwelijks binding hebben met de
docent en zijn klas.
De overheid heeft in het beroepsonderwijs nauwelijks
middelen om het niveau te bepalen, Daarom diende Tweede Kamerlid Beertema van
de PVV , naar aanleiding van frande met diploma’s, een motie in om daarin
verandering te brengen. Hij wil eindexamens in het hbo. Halbe Zijlstra legde het voor aan de
HBO-raad die dat natuurlijk niet nodig vond. In het adviesrapport Vreemde
ogen dwingen staat dat eindexamens maar door de scholen zelf moeten worden
georganiseerd. Dat is niet echt handig
omdat de perverse prikkel van sjoemelen blijft bestaan.
Heeft BON inbreng in het regeerakkoord?
De woordvoerders van SP, PVV en PvdA onderschrijven de
meeste uitgangspunten van BON. In de laatste verkiezingscampagne was er echter
weinig aandacht voor onderwijs. Onderwijsbestuurders kunnen vrij beschikken
over belastinggeld, dat besteed wordt aan skyboxen bij FC Twente. Er staat tien
miljard op spaarrekeningen van scholen.
De overheid zou transparantie moeten eisen. Bergen is ervan overtuigd dat er
dan veel geld boven water komt.
De Haarlemse wethouder Jan Nieuwenburg vraagt hoe het
toezicht verbeterd kan worden.
Bergen zegt dat de gemeente daar helaas niet over gaat en
dus weinig kan doen. Het is eerst belangrijk naar oorzaken te zoeken..Stel
eerst een minimum eindniveau vast en laat dan de Inspectie haar werk doen. Nu
controleert de Inspectie voornamelijk processen Zolang de zak geld niet
teruggaat naar de overheid blijft die machteloos. Begonnen kan worden met het
oormerken van de gelden. Ingrijpen op landelijk niveau is nodig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten