Filmrecensie: Revolutionairy Road (2008), Sam Mendes

Cannot leave, cannot stay

Hoe is het om tot de middenklasse te behoren, werk te doen dat niet inspireert en in een slaapwijk te wonen? Het is een vraag die vaker zal opkomen bij de mensen die het betreft, als die al doordringt tot het bewustzijn, want tegelijk voelt men zich bijzonder in vergelijking met de klasse daaronder. Richard Yates schreef er een fantastisch boek over spelend in de jaren vijftig in Connecticut, dat verfilmd werd door Sam Mendes.

Frank en April Wheeler (zie foto) wonen met hun twee kinderen in een rustig vrijstaand huis aan Revolutionary Road, op gezichtsafstand van hun vrienden Milly en Shep Campbell en staan voor een belangrijke keuze in hun leven: wordt het een ‘would be’- bestaan zoals vele andere middle-class Amerikanen of gaan ze hun eigen weg? Aldus begon ik een recensie over het boek.

Het is meteen al ruzie tussen Frank en April als ze naar huis rijden na een toneeluitvoering waarin April een mooie rol vertolkte in een amateuristisch stuk dat door Frank niet werd gepruimd. Hij had al min of meer afgesproken met de Campbells maar April is daar niet voor in de stemming en wil naar huis.

In een volgende scène zien we Frank met de trein naar kantoor gaan, in het massieve Knox gebouw. Hij helpt een nieuwe typiste, voert haar dronken en duikt met haar het bed in. Het is tenslotte zijn dertigste verjaardag. Afwisselend wordt geschakeld naar April in het huis rondhangt en bezoek krijgt van makelaar Helen die hen het huis heeft aangesmeerd. Ze brengt een plantje en als April vraagt of ze iets terug kan doen, zegt Helen dat ze een intelligente zoon John hebben die in een psychiatrische inrichting zit en die het contact met hen op prijs zou stellen.

De vertwijfeling van April over het huisvrouwenbestaan is duidelijk te zien in haar gezicht.

Ze bedenkt een plan naar aanleiding van een oude foto van Frank in Parijs. Daar moeten ze naar toe. Ze moeten uitbreken uit hun ingeblikte bestaan. Frank hoort het bij thuiskomst aan en laat zich overhalen. Hij wilde toch ook niet net als zijn vader zijn hele leven zonder smoel bij Knox werken? April wil in Parijs wel secretaresse worden om Frank de tijd te gunnen na te denken over wat hij met zijn leven wil.

In de herfst moet het gaan gebeuren. Ze lichten iedereen in en zetten hun huis te koop, maar er komt een kink in de kabel of beter gezegd twee kinken. Knox geeft Frank een promotie met uitzicht op een uitdagende functie, April blijkt zwanger. Frank krabbelt terug, April komt in een lastig parket. Ze zit gevangen tussen vertrekken en blijven, hetgeen haarfijn wordt gezien door John als hij met zijn ouders bij hen te eten komt. 

Frank bekent dat hij een verhouding met zijn typiste had.

‘Waarom zeg je dat?’ vraagt April. ‘Om me jaloers te maken?’

‘Zeg me wat je voelt,’ zegt Frank.

‘Ik voel niks, neuk wie je wilt,’ antwoordt April, die aan het eind van haar latijn is.

Het verhaal wordt ondersteund door herkenbare piano-accoorden, al is het af en toe een beetje teveel Soldaat van Oranje. Blijft over de vraag wat beter is, het boek of de film. In mijn recensie schreef ik: Ik weet niet hoe de film (met Kate Winslet) is, maar die mist zeker veel mooie formuleringen, behalve als met een voice-over zinnen worden ingesproken, zoals deze: ‘Er begon nu een tijd van zulke vreugdevolle verwarring, van zo’n opgetogen luchthartigheid, dat Frank Wheeler zich later nooit kon herinneren hoe lang die geduurd had.’ 

Inmiddels kan ik zeggen dat boek en film beide hun eigen kwaliteiten hebben. Het boek vanwege de prachtige zinnen, de film vanwege het overtuigende acteerwerk van Kate Winslet.

Hier de trailer.