Max van Rooy over Leve het been, VPRO-boeken, 7 oktober 2012

Een persoonlijk boek over afscheid.

Leve het been heeft als ondertitel Snijtijd negentig minuten en gaat over de amputatie van een been van Van Rooy op 19 september 2011 vanwege een bottumor die vooral bij kinderen voorkomt. Hij besloot twee dagen daarna een boek te schrijven, voor zijn tweelingzonen van zeven jaar die hem verrasten met tekeningen van jubelende mannetjes met één been. Hij wilde beschrijven hoe zijn vader het gemis beleefd had.

Hij lag op een kamer alleen met een groot raam op de zevende etage van het ziekenhuis en zag uit op de Bavo van Haarlem en Amstelveen. Hij voelde zich als architectuurjournalist een bofkont om daar te liggen. Hij was niet wanhopig, maar schoon hoewel hij dat een vervelend woord vindt in dit verband. Hij was nooit bang om dood te gaan.

Door het schrijven over zichzelf raakte hij zijn reserves kwijt die hij had als hoofdredacteur van het oude Hollands Diep en adjunct-hoofdredacteur van NRC Handelsblad. Hij hield er altijd van op de achtergrond te blijven, ging conflicten uit de weg.

Leve het been gaat ook over zijn eerste vrouw, een fotomodel, die vrij jong al aan Alzheimer leed. Tijdens een lunch op vakantie in Venetië begon ze ineens een broodje pastrami uit elkaar te trekken. Ze was toen 54 jaar. Ze was zelf ook verbijsterd. Later herkende ze het klokkenbeeld niet meer. Ooit na een vakantie was ze bij aankomst op het Centraal Station in Amsterdam opeens weg. Max liep ongerust met de koffer naar het Rusland waar ze woonden. Daar zat ze op hem te wachten. Later ging ze naar een tehuis voor jong dementerenden. Ze klampte zich vast aan hem als hij op bezoek kwam. Ben jij mijn man? vroeg ze dan. Hij moest zich losrukken van haar om naar huis te gaan. Ze wilde mee. Ze overleed toen ze zestig jaar was.     

Van Rooy vertelt dat hij eerder te gebarricadeerd was om hierover te schrijven. Hij kon die gevoelens niet toelaten. De amputatie heeft de autobiografische weg vrijgemaakt en is in die zin een bevrijding. In het revalidatiecentrum noteerde hij gedurende drie maanden zijn herinneringen.

Je kunt er niet meer van weglopen, zegt Wim Brands. ‘Ik ben op die weg geschopt,’ antwoordt Van Rooy om in diezelfde sfeer te blijven.  

Van Rooy was bezig met een biografie over Berlage, zijn grootvader. Hij had de eerste zes hoofdstukken al geschreven, maar gaat die nu herlezen om te zien of hij daar nog steeds achter staat. Leve het been helpt hem om de biografie persoonlijker te maken.