Zwemmen in een viskom, een treffend beeld voor het leven
Een van de eerste langspeelplaten die ik kocht was Atom
heart mother (1970). Ik was meteen een fan van Pink Floyd. Daarna kwamen Meddle
en Dark side of the moon uit, maar het allermooiste album blijft toch
wel Wish you were here, het negende studioalbum. In deze documentaire
van Nick Edgington spreken de bandleden over de totstandkoming van het album.
No one
knows where you are, how near or how far.
Syd Barret was in de beginjaren van de band de creatieve
kracht. Hij was erg charmant, daar is iedereen het over eens. In 1971 kwam hij
eens niet opdagen voor een optreden. Toen ze hem vonden was hij onherkenbaar.
Hij stond als een zombie op het podium, alsof het licht uit zijn ogen verdwenen
was. De lsd had zijn hersenen geroosterd. Ze probeerden hem bij zich te houden
maar hij werd een hinderpaal. In 1968 kwam David Gilmour voor hem in de plaats.
Roger Waters nam de leidende positie over. In 1973 maakten ze Dark side of
the moon, het meest verkochte album aller tijden. Daarna wisten ze niet zo
goed hoe het verder moest, welke richting ze op moesten.
Tijdens een tournee in 1974 speelden ze voor het eerst Shine on you crazy diamond,
een ode aan Syd Barret, dat de hele eerste en een deel van de tweede kant van Wish
you were here zou gaan omvatten. Nick Mason herinnert zich de slechte
kritieken in de krant na het concert in Wembley in november van dat jaar. Ze
speelden rommelig, afstandelijk en zonder betrokkenheid. Roger Waters raakte
gefrustreerd door de creatieve lamlendigheid en stelde, tot ergernis van
Gilmour, voor op het nieuwe album alleen Shine on you op te nemen en de
andere nummers te schrappen.
Waters had ook onvrede had met de muziekindustrie. In Have
a cigar klinkt kritiek daarop. De platenmaatschappijen waren oppermachtig,
de artiesten marionetten die deel uitmaakten van de verkoopmachine. Wellicht
werd ook Syd daar gek van. Hij had geen zin meer in Top of the Pops. Omdat de
stem van Roger niet echt geschikt was voor Have a cigar nam Roy Harper
het van hem over. Hij stopte zijn hart erin. Iedereen dacht dat het nummer
gezongen werd door Waters. De laatste vond het teveel een parodie. Hij had er
spijt van dat hij zelf niet had doorgezet, hij had er iets beters van kunnen
maken.
Jill Furmanosky maakte foto’s tijdens de opnamen. Ontwerper
Storm maakte een foto in Mono Lake, Cal. van een man die met zijn gezicht onder
water de kaars doet. Op de voorkant van de hoes prijkt een man die in brand
staat. De foto werd gemaakt met een stuntman. Politiek cartoonist Gerald Scarfe
tekende voor de animaties, waaronder The sandman, een sterk beeld van een man
die langzaam verbrokkelt. Shine on you begint melancholiek, als blues,
in mineur. Pink Floyd was wel gewend aan lange intro’s. De Amerikaanse
soulzangeressen Carlena en Venetta waren bij de opnamen van Shine on you.
Hun stemmen contrasteerden mooi met de Britse sound. Scarfe maakte de animaties
voor Welcome to the machine op basis van de futuristische geluiden die
Waters uit zijn synthesizer haalde. Het nummer klinkt nasty. Het vertolkte de
ervaring van Waters met de muziekindustrie.
Gilmour tokkelde voor de titelsong Wish you were here
een eenvoudige melodie op zijn gitaar die door Waters werd aangevuld. Daarna
schreven ze samen de strofen. De regels roepen vragen op. Rogers wilde geen
genoegen nemen met een lead role in a cage. Liever ging hij de loopgraven in.
Gilmour zegt dat de beelden bij het publiek veel emoties opriepen. Iedereen kan
er het zijne of hare in vinden. Toen ze in de studio kwamen om het album te
remixen, stond daar een man in een regenjas. Ze waren shellshocked toen ze
daarin Syd herkenden, opgeblazen en zonder wenkbrauwen. Eerder al in augustus
1974 was Syd zelf op Abbey Road bezig geweest om nieuw materiaal op te nemen.
De bandleden vonden het vreselijk dat herstel niet mogelijk was. You reached for the secret too soon,
you cried for the moon. Shine on you crazy diamond.
Het album kwam meteen op de eerste plaats in de hitlijsten
in de Verenigde Staten en Europa.
Het meningsverschil met Gilmour tijdens de opnamen leidde
tot het vertrek van Waters in 1985. In 2005 traden ze na vierentwintig jaar
weer samen op. Gilmour vindt Wish you were here het meest
complete album, vol woede, verdriet en liefde. Er gingen exemplaren van over de
toonbank. Syd Barret overleed
in 2006, pianist Richard Wright in 2008.
So, so you
think you can tell Heaven from Hell, blue skies from pain.
Can you tell a green field from a cold steel rail? A smile from a veil?
Do you think you can tell?
Can you tell a green field from a cold steel rail? A smile from a veil?
Do you think you can tell?
And did they get you to trade your heroes for ghosts?
Hot ashes for trees? Hot air for a cool breeze? Cold comfort for change?
And did you
exchange a walk on part in the war for a lead role in a cage?
How I wish,
how I wish you were here.
We're just two lost souls swimming in a fish bowl, year after year,
Running over the same old ground. What have you found? The same old fears.
Wish you were here.
We're just two lost souls swimming in a fish bowl, year after year,
Running over the same old ground. What have you found? The same old fears.
Wish you were here.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten