Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 22 oktober 2015

Theaterrecensie: Het Volk in Dothan, Toneelschuur, 21 oktober 2015


Het einde van de autoritaire verhoudingen in het onderwijs

Het Volk in Dothan is een toneelstuk in een toneelstuk. Wigbolt Kruijver (in het midden op de poster) is de zestigjarige rector van een middelbare school waar leraren jaarlijks een toneelstuk voor de leerlingen opvoeren. Een schoolklas is uitgenodigd om de openbare generale repetitie van het toneelstuk Het Volk in Dothan bij te wonen. De rector staat, alvast in de kleren van vader Jacob met een groene theedoek om zijn hoofd en een rode plissérok om zijn billen, als een krijgsheer op het toneel, dat leeg is op de befaamde put na waarop later de door Jacob geliefde zoon Josef door zijn broers zal worden gedumpt. Hij heeft de tijd wacht tot het muisstil is. Zijn toon zal het veelal oudere publiek doen terugdenken aan hun eigen schoolsituaties. Weggezakte irritatie en lachlust strijden om de voorrang, maar het is vooral de lach die overheerst. Inmiddels zijn de twee andere mannen met hoofddoeken bezig om een van hen op een in hoogte verstelbare kruk te installeren. Degene die erop zit en die later door de rector wordt voorgesteld als Van Velzen, leraar biologie (links op de poster), wordt door Kampschuur van Nederland (rechts op de poster) naar de juiste positie gedraaid. De rector, die zelf geen naam behoeft, vertelt over de bewerking van een tekst van Joost van den Vondel die te moeilijk voor hun leerlingen zou zijn. Om hen drieëneenhalf uur gekluisterd te houden is gekozen voor een multimediale aanpak, waaronder de langspeelplaat Shalom die vooraf gespeeld wordt om in de sfeer te komen en een diavoorstelling waarin drie herders op de vlakte hun schapen hoeden. De rector vraagt de klas enige clementie want Kampschuur heeft een drankprobleem, Van Velzen is net aan zijn prostaat geopereerd en hijzelf is twee weken daarvoor door zijn vrouw de deur uitgezet. Van Velzen mag zelf als bioloog nog even vertellen wat precies de werking van de prostaat inhoudt en wat de klachten zijn als die vergroot is, namelijk een weinig krachtige straal en lang nadruppelen. Als hij de plek van de operatie wil tonen, wordt hij fel terecht gewezen door de rector. Kampschuur, die de tekst bewerkt heeft, vertelt dat hij regels van Vondel door zijn bewerking gevlochten heeft en de rector zegt dat men goed moet opletten omdat er de volgende dag een schriftelijke overhoring over volgt.

Na deze, net als het woord vooraf in Het dwaallicht, lange en vermakelijke ouverture blijft de slapstick onverminderd voortgaan. De plaat die op de draaitafel ligt bleek in de verkeerde hoes te zitten, waardoor er vrolijke muziek uit de boxen stroomt, Van Velzen, die de rol van de zestienjarige Josef speelt, ligt in zijn met watten opgevulde onderbroek op een rots te slapen waar hij steeds van af glijdt terwijl hij in zijn droom door een gematerialiseerde engel wordt toegesproken, Kampschuur heeft vaak een sigaret tussen de lippen en grijpt elke gelegenheid aan om met trillende handen een slok alcohol te nemen. Ook op een dia zien we hem met een platvink aan de lippen. De oude Jacob komt naar de slapende Josef toe en geeft hem een bontgekleurde korte broek met het prijsje er nog aan waarmee de lieve zoon huppelend op weg gaat naar zijn broers die een vreselijk lot voor hem in gedachten hebben.  

Te midden van grappige maar net zo vaak oubollige situaties wordt het spel af en toe stilgelegd door de rector die zich onverminderd als een potentaat voordoet. Naarmate de repetitie vordert, wordt hij steeds meer bekritiseerd door de twee leraren, die zozeer gemanipuleerd worden dat ze hun angst overwinnen. De rector als de oude Jacob kan niet anders dan versteend achterblijven. Doorgaan is geen optie meer. De tijden zijn veranderd.   

Het Volk in Dothan werd gespeeld in 1996 in de regie van Aike Dirkzwager en hernomen vanwege het veertig jarig bestaan van Het Volk. Minke Kruijver gaf speladviezen voor de voorstelling, net zoals ze eerder dit jaar deed voor Het dwaallicht.

Hier mijn recensie van Het dwaallicht, een voorstelling die net als Het Volk in Dothan werd hernomen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten