De economische groei is niet de oplossing maar het probleem
Twee oude dametjes uit Seattle pikken het niet meer en
willen na de huizencrisis van 2008 wel eens weten hoe de economie in elkaar
zit. Håvard Bastnes
levert daarmee, ondersteund door meeslepende klanken, een hilarisch als indringend
portret af van twee kritische wereldburgers die zich verdiepen in de
leugenachtige grondslag van onze maatschappij. Van dit soort dametjes moesten
er meer zijn, net als dit soort documentaire makers.
De dames Shirley (85 jaar) en Hinda (91 jaar) zijn weliswaar
oud en - vooral Hinda - gebrekkig, maar hebben hun kritische instelling nog
niet verloren. Ook hun gevoel voor humor is nog onaangetast. Als ze op hun
scootmobiels door een warenhuis karren en Hinda per ongeluk een kledingrek
omver rijdt, wil zij die weer rechtzetten, maar ze realiseert zich dat ze niet
meer kan bukken vanwege gewrichtsreuma.
Het is de tijd van de huizencrisis, die in de Verenigde
Staten veel leed berokkende. Shirley vertelt haar achtjarige kleindochter Niko
over de grote Depressie die ze meemaakte, maar die ze overleefde op een
boerderij van haar familie. Ze probeert daarmee haar kleindochter gerust te stellen.
Haar vriendin Hinda is kritischer. De twee discussiëren over de noodzaak van
economische groei voor de voortgang van de maatschappij, maar komen daar niet uit
en besluiten deskundigen te raadplegen.
Ze gaan met hun scootmobiels naar de campus in Seattle en bezoeken
een college dat over dit onderwerp gaat. Ze zitten vol vragen, maar de docent
staat geen interrupties toe en bijt hen op een bepaald moment toe dat ze maar
moeten vetrekken als ze hun mond niet kunnen houden. Ze vinden de man dan ook een
saaie piet. Op de campus houden ze een student aan om zijn mening te horen over
het onderwerp. De jongen kan zich niet voorstellen dat de samenleving zonder
groei kan.
Op Google zoeken ze het begrip bbp op, het bruto binnenlands product, dat een indicatie geeft van
de levensstandaard. Niko helpt hen met een filmpje van de bevlogen Speech for Humanity van Robert Kennedy op
Youtube, waar de dames geheel achter staan. De bnp meet alles behalve datgene wat het leven de moeite waard maakt.
Op hun zoektocht naar de waarheid bezoeken ze de wiskundige professor
Albert Allen Bartlett, die meteen over lichaamsgroei begint, of beter gezegd
het afnemen daarvan. Bartlett houdt al vanaf 1969 lezingen over de exponentiële
functie en de onmogelijkheid van steeds maar meer groei.
In een zwembad beramen Hilda en Shirley verdere plannen. Ze
willen naar de Wereldbank in New York en maken een afspraak met iemand van de
afdeling Externe Zaken. Ze zijn zeer onder de indruk van de skycrapers in
Manhattan die ze vanuit de taxi op weg naar hun flat zien, maar ook moe bij
aankomst. Hilda denkt zelfs dat ze niet meer in staat is naar buiten te gaan.
De medewerker van Externe Zaken komt naar hen toe. Hij is voorstander van een
steady state economie, iets wat in Nederland wordt gepropagandeerd door de
Partij van de Dieren. Het gaat om een betere verdeling van de welvaart en meer
aandacht voor kunst en cultuur in plaats van materie.
Een lijstje van multinationals zoals Monsanto brengt hen op
het idee binnen te dringen in hun kantoor met het motief dat Hilda heel nodig
moet plassen, maar daar komen ze niet verder mee. Ze schrijven zich daarop in
voor het Wallstreet diner, bezocht door zakenmensen als Alan Greenberg (die op
25 juli 2014 aan kanker overleed, rs). Shirley weet tot het podium door te
dringen maar wordt door de presentatrice met een grap (‘Dit was mijn moeder’) terechtgewezen
en Hilda wordt zelfs door een beveiligingsmedewerker verbaal bedreigd. Misson
not completed.
Shirley zegt eenmaal weer thuis dat ze maar het beste van de
wereld moeten hopen. Ze gaan nog eens naar de campus om studenten met hun zorg
te confronteren. Hilda roept door de megafoon dat we grenzen aan de groei
moeten stellen omdat anders moeder aarde haar tanden zal laten zien. De
economische groei is niet de oplossing maar het probleem.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten