Bekentenissen van de lijfwacht van Osama Bin Laden
Laura Poitras is geen onbekende. Ze was nauw betrokken bij
de onthullingen over de NSA die Edward Snowden in juni 2013 in Hong Kong deed
aan journalisten van The Guardian. Poitras was daarbij een belangrijke schakel.
Drie jaar eerder maakte ze een fascinerende documentaire over Abu Jandal, de
vroegere lijfwacht van Osama Bin Laden. In 2000 werd hij opgepakt in Jemen,
maar in 2003 vrijgelaten na een heropvoedingsprogramma. Men gaf hem een taxi
mee zodat hij taxichauffeur in de hoofstad Sanaa kon worden. In 2013 werd hij
gedood in Syrië. De ijle zang in The oath
lijkt daar op vooruit te lopen.
Abu Jandal (‘vader van de dood’) werd in 1972 in Saoedi
Arabië geboren als Abu Nasser al-Bahri. Hij vertrok in 1994 als jihadstrijder
naar Bosnië, deed een opleiding in Tadzjikistan en werd van 1997 tot 2000 bodyguard
Osama Bin Laden. Hij ontmoette Salim Hamdan, een monteur uit Kandahar, in
Sanaa, verschafte hem onderdak en wierf hij aan voor de strijd, waarop Hamdan de
chauffeur van Bin Laden werd. Op 17 mei 1998 bracht hij een verslaggever van ABC news naar Bin laden, die een zwarte
dag voor Amerika voorspelde. Bin Laden stond erop dat Jadal en Hamdan in 1999 met
elkaars zussen trouwden. Toen Hamdan zijn gezin in Pakistan in veiligheid wilde
brengen, werd hij opgepakt, mishandeld en uitgeleverd aan de Verenigde Staten.
De documentaire begint met videobeelden uit november 2001 waarop
Hamdan met een zak over zijn hoofd in Guantanamo Bay zit. Jandal ontvangt zeven
maanden later een brief van hem, waarin hij schrijft dat hij in afwachting van
zijn proces eenzaam opgesloten zit, pijn en jeuk heeft en steun van hem vraagt.
Jandal heeft met zijn vriendelijke en eerlijke zwager en diens gezin te doen.
Liever had hij zelf opgesloten gezeten. Ten tijde van dinsdag 9 september 2001
zat hij in de gevangenis in Sanaa. Hij hoorde de vrijdag erop van de aanslag via
een luidspreker van de moskee. Daarna werd hij twee weken door Ali Soufan van
de FBI verhoord. De Verenigde Staten wachtten met de invasie tot hij
uitgesproken was en Soufan het Congres had toegesproken. Volgens Jandal was
alle informatie onbruikbaar omdat die door cellen al na een dag verwijderd
wordt. Hij werd in 2003 na een heropvoeding vrijgelaten met geld voor een taxi
en op grond van de belofte dat hij zich van terroristische daden zou onthouden.
In Jemen woont hij met zijn zoontje Habib die hij een streng
gelovige opvoeding geeft. Hij vindt het ook goed dat hij naar Tom & Jerry
kijkt en gebruikt zelf Westerse producten omdat die nu eenmaal beter zijn. De
beelden zag ik al in een ander televisieprogramma. Saboor, de vrouw van Hamdan,
helpt om haar dochters met een brief aan Hamdan die zijn jongste dochter nog
nooit heeft gezien. Jandal praat in Sanaa tussen de taxiritten door met
mogelijke rekruten over de jihad. Persoonlijk contact vindt hij belangrijk. Het
gaat om raken en aangeraakt worden. De westerse democratie is corrupt en
onderdrukt mensen, zegt hij. Hij vertelt dat Bin Laden een vader was voor zijn
volgelingen en dat hij met de aanslag op de Twin Towers de Verenigde Staten
vernederde. Zelf was hij niet voor de aanslag. Hij leefde mee met het
Amerikaanse volk. Hij roept de rekruten inderdaad niet op tot de strijd, maar
zegt dat men ook dokters, wetenschappers nodig heeft.
Jandal werd in 2006 geïnterviewd door de Amerikaanse
televisie. Robert Worth van de New York Times hoorde dat de nieuwe generatie
strijders hun eigen plan trekken en dat ze moeilijk in toom te houden zijn.
Zelf wordt Jandal ook bedreigd en daarom is hij tijdens zijn werk voorzichtig.
Tegen Al-Jazeera vertelt Jandal dat hij vrijwillig toetrad
tot Al Qaida en dat de eed hem nu aan het twijfelen brengt. Poitras hoort dat
hij slecht slaapt omdat zijn leven, anders dan vroeger in de frontlinie,
onzeker is. Als hij gevraagd was om mee te doen aan de aanslag op de Twin
Towers, had hij geweigerd. Hij vecht liever op het slagveld. Hij kende wel alle
strijders goed die de aanslag pleegden.
De documentaire gaat verder met het proces tegen Hamdan, die
vecht voor rechtvaardigheid. Tijdens een bijeenkomst van familieleden van
gevangenen op Guantanamo Bay vertelde de advocaat van Hamdan al over diens
proces. Saboor mocht er niet bij aanwezig zijn. De zitting was besloten opdat
er geheime getuigen konden worden opgeroepen. Een militaire advocaat zegt dat Hamdan,
die in 2006 een rechtszaak won van Rumsfeld en vervolgens nieuwe aanklachten
aan zijn broek kreeg, niet schuldig aan terrorisme is. Hij wordt slechts
veroordeeld tot vijf maanden gevangenisstraf. Zijn advocaat noemt Hamdan een
hoffelijke man, de militair advocaat hoopt dat Hamdan in Jemen veilig is. In
een brief aan zijn zwager vraagt Hamdan, die op 8 januari 2009 herenigd werd
met zijn familie en een teruggetrokken leven leidt, waarom die al die
interviews gegeven heeft. Hij denkt dat het beter is zich tot zijn eigen zaken
te beperken. Jandal heeft dan zijn taxi verkocht om zijn schulden af te betalen
en heeft alleen nog zijn geloof om door te geven aan zijn zoon.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten