Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 14 november 2013

Recensie: Wanneer de mieren schreeuwen (2013), Alex Boogers



Noodkreet tegen een verhardende samenleving

Alex Boogers schrijft op zijn site over de achtergrond van zijn korte roman Wanneer de mieren schreeuwen: een puberjongen luisterend naar de naam Sedar Socrates Soares gooit op 1 februari 2003 op een parkeerdek in Rotterdam een sneeuwbal naar een sportwagen en wordt vervolgens doodgeschoten. De moordenaar is nooit gevonden. Dit brute misdrijf greep Boogers zozeer aan dat hij er een boekje over wilde schrijven. Dertig jaar geleden had hij zelf het slachtoffer kunnen zijn, nu zou het zijn zoontje kunnen treffen. Dit verhaal is gebaseerd op een ware gebeurtenis staat er dan ook in het begin van het boek te lezen.

Het verhaal begint overtuigend met een lezing die Alex Boogers gaat geven op een school. Die gaat weer over boksen, schrijven en succes hebben. Hij heeft er al zoveel over gesproken dat hij op het thema kan variëren. Hij zit die ochtend in een taxi en is, zoals gebruikelijk, rijkelijk vroeg. Tijd de taxichauffeur Gabriel Rivalo - die van zijn eigen leeftijd is, zo’n 38 jaar oud, maar ouder ogend - zijn verhaal te laten doen. Dat gaat over de moord op zijn neef Socrates, tien jaar geleden, waarmee hij nog steeds in zijn maag zit.

Gabriel en zijn familie was afkomstig van Kaapverdië en vormen in Rotterdam een hechte gemeenschap. Als het ene gezin naar een andere wijk verhuist, gaat het andere gezin mee. Hij is, wellicht ook omdat ze allebei geen vader hebben, erg begaan met zijn twaalf jaar jongere neef, een benadigd voetballertje, die inmiddels tot een puber was uitgegroeid tot hij op een fatale avond bij metrostation Slinge in Rotterdam het leven liet. 

Het verhaal van de moord valt samen met het drama van het ruimteveer Columbia, die voor de landing uiteenspatte waarbij twee vrouwen en vijf mannen om het leven kwam.
De titel verwijst naar een kluizenaar die in zijn grot zo verstild raakt dat hij de mieren kan horen schreeuwen. Ook Gabriel raakte door de moord overgevoelig voor geluiden van buitenaf.

Door het aangrijpende verhaal van Gabriel wijzigt Boogers zijn lezing. Hij vertelt het verhaal van Gabriel en dat komt hem, na aanvankelijke twijfel bij leerlingen en leraren of het wel goed ging met de spreker, op veel waardering te staan.

Het verhaal zelf, dat in vrij korte zinnen verteld wordt als venijnige stoten van een bokser, is helaas nogal warrig. Boogers blijft steeds maar heen en weer schakelen tussen tussen de verschillende personen zoals Maria de moeder van Socrates, Janice de zus van Socrates, Rina de vrouw van Gabriel en de voetbal. Ergerlijker is het dat het fatale incident steeds weer wordt uitgesteld.

Het boek, zo las ik op het eind, blijkt gebaseerd op het verhaal Ziel dat ter gelegenheid van de Week van Rotterdamse Boek in 2010 verscheen. Dat verklaart wellicht de nogal rommelige vorm. Als om het boekje wat meer body te geven worden er af en toe cursieve teksten ingevoegd zoals De spits is een eenzame wolf, Geweld lost niets op of Er wordt altijd jacht gemaakt op de spits…  

Hoewel de zaak Soares nog altijd in duisternis gehuld is en het ook om een verkeerd gerichte afrekening zou kunnen gaan, stelt het verhaal de vraag weer naar het voorkomen van zinloos geweld en de frustraties die in de samenleving op anderen worden uitgeleefd. Zolang onze maatschappelijke verhoudingen gebaseerd blijven op concurrentie en uitbuiting, komen we daar niet gemakkelijk van af, dunkt me.

Op zijn site maakt Boogers melding van een gratis ebook, in pdf of in epub, als ‘Een incident dat in een verhardende samenleving voortrolt, en steeds zal terugkeren in een andere omgeving, tegen een ander decor, met een andere omstandigheid, en waar ik niets tegenover kan stellen dan een verhaal.’ Hier te lezen. Hij hoopt dat zijn noodkreet doorklinkt als hij de digitale versie van het verhaal gratis beschikbaar stelt. Het downloaden kan nog tot morgen, las ik op Twitter.  


Geen opmerkingen:

Een reactie posten