Hoogleraar en alleenstaande moeder gooit kont tegen de krib
Katie Roiphe is hoogleraar culturele kritiek in New York en
gebruikte haar privéleven als materiaal voor haar essaybundel Lof van het rommelige leven. Chris Kijne
vraagt haar of haar leven echt zo rommelig is.
Haar moeder zou zeggen van wel, zegt Roiphe maar zelf vindt de
alleenstaande moeder met twee kinderen van verschillende vaders dat het wel
meevalt. Haar leven was geen keuze, maar meer toeval. Het kwam meer voort uit
het feit dat ze zich niet geschikt voelde voor een gewoon leven. De
aantrekkingskracht van haar huidige leven is dat het fantasie heeft, terwijl
een traditioneel leven beklemming en benepenheid uitstraalt.
Ze geeft toe dat het ook bevrijdend is iets af te breken
zoals ze vroeger deed toen ze een vriendje afpakte van een vriendin, al schaamt
ze zich daar nog wel over. De essays in het boek hebben allemaal iets
ongemakkelijks. Vrienden beschouwden haar na haar scheiding als een gewond dier
maar dat zegt volgens Roiphe meer over de verwachtingen van getrouwde stellen,
die volgens haar zelf een nogal verveeld bestaan leiden.
Ze kreeg haar jongste na haar scheiding. Alleenstaande moeders
komen veel voor in de Verenigde Staten en vormen al gauw een bedreiging van de
bestaande orde. Alleen al omdat ze wel eens een echtgenoot zouden kunnen
afpakken. Volgens Roiphe heeft een alleenstaande ouder het voordeel dat de band
met het kind hechter is.
Kijne vraagt of de neerbuigende kritiek op alleenstaande
moeders een teken is van conservatisme.
Roiphe beaamt dat en zegt dat het een teken is van angst. Men
klampt zich vast aan de jaren vijftig. Ze schreef een essay over de veranderde
manier waarop tegenwoordig over seks geschreven wordt. Zagen schrijvers als Arthur
Miller, Philip Roth en John Updike in de jaren vijftig en zestig seks nog als
bevrijdend, voor Jonathan Frantzen, Dave Eggers en Michael Chabon is seks
beladen met angst en schuldgevoelens. Ze hebben dit aangewreven gekregen door
het feminisme, dat dacht alle agressie rond seks uit te bannen, waarna alleen
lieve knuffelseks zou overblijven. De paradox is dat vrouwen een lieve man
wilden die ook seksueel interessant was.
De vooruitgang zoals door feministen beleden voelde
ongemakkelijk. Anders dan gedacht hebben hoog opgeleide vrouwen onderwerpingsfantasieën,
zoals beschreven is in erotische romans als Vijftig
tinten grijs. Seksualiteit blijkt dus niet zo gemakkelijk te sturen. Men
kijkt ook graag naar de serie Mad Men waarin
overspel en drankzucht aan de orde van de dag zijn. Wellicht heeft men dat
nodig als compensatie in een bestaan waarin men - en Roiphe keurt dat niet af -
zelf zo gezond mogelijk wil leven.
Kijne vraagt over het perfectionisme waarmee we opvoeden.
Volgens Roiphe is het onmogelijk een kind volledig te
behoeden voor gevaar. Het is ook net gewenst om kasplantjes te kweken die met
de eerste storm omvallen. Onze ideeën over veilig opvoeden zijn een surrogaat voor een avontuurlijk
leven. Ik weet niet meer of en zo ja welk voorbeeld ze daarbij gaf, maar zelf denk ik aan ouders die kinderen voor de televisie zetten om hen te plezieren, terwijl ze ook een spelletje met hen kunnen doen.
Lezers zijn vaak woedend op Roiphe. Ze zien het op een
aanval op hun eigen waarden. Daar kijkt men liever niet naar. Dat is
ongemakkelijk. Misschien is ze ook wel onredelijk zegt Roiphe tot besluit.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten