Hoe de centrale banken ons geld vernietigen
De Bosnische macro-econoom Edin Mujagic kwam op
vijftienjarige leeftijd in 1992 naar Nederland. Zijn vader vluchtte uit een van
de concentratiekampen, waarvan de uitgemergelde mannen nog op ons netvlies
gebrand staan. Hij maakte in zijn land een geldmoord mee.
Wim Brands vindt het bijzonder dat hij op de geschiedenis in
gaat. Volgens Arnold Heertje is het belangrijk dat economen ook iets van de
geschiedenis weten.
Edin zegt dat het vak helaas facultatief is op de
universiteit. Het zou verplicht gesteld moeten worden. Er zijn veel zaken die
onvoorstelbaar waren, maar die toch gebeurd zijn. Niemand had tien jaar geleden
kunnen bedenken dat ING alleen met staatssteun overeind kon blijven. Ook in
Bosnië werd het onvoorspelbare waar: een week voor de oorlog zag Edin op de
televisiebeelden van geweld, vijftig kilometer bij hem vandaan, maar hij
geloofde niet dat de oorlog bij hen zou aankloppen.
Brands begint over de inflatie die vanaf de Middeleeuwen tot
1900 gelijk bleef maar daarna sterk steeg. Uitgebreid trekt hij met zijn arm de
grafiek.
Na 1900 werd alles duurder. De koopkracht is sinds 1991 met
vijfentwintig procent gedaald. Hoewel de CAO-lonen stegen, werden de goederen
nog veel duurder.
Brands vindt het vreemd dat men tegenwoordig in een gezin
met z’n tweeën moet werken om rond te kunnen komen.
Edin zegt dat in de V.S. een op de zeven personen
afhankelijk is van food stamps.
Brands jongleert met denkbeeldige muntjes rond een glas
water op tafel. Er zijn er acht, maar vier heeft men nodig voor brood. De bank
doet er nog acht muntjes bij, zodat we er weer twaalf hebben.
Edin legt uit dat burgers niet in opstand kwamen tegen de
verminderde koopkracht omdat de kloof tussen hun wensen en de realiteit werd
opgevuld door het lenen van geld. De staat drukte bij.
Brands zegt dat wij daar ook aan mee deden.
Edin beaamt dat het ouderwets was om te sparen. Lenen werd
aantrekkelijk gemaakt. De rente was aftrekbaar van de inkomstenbelasting.
Wat gaan we eraan doen?
Voor een stabiele euro is het belangrijk dat er geen geld
wordt aangemaakt.
Brands vindt economie niet zo moeilijk. Bezuinigingen zijn
oliedom.
Volgens Edin ligt het probleem niet alleen bij de consument
maar ook bij de overheid die teveel heeft uitgegeven.
Maar we kunnen toch beter bezuinigen als het weer beter
gaat?
Onze Oosterburen waren zo slim om te bezuinigen in betere
tijden.
Edin wil ons nog van alles meegeven over het afbetalen van
schulden en de globalisering, maar wordt helaas onderbroken door de tune. Een
scherpzinnig en helder spreker.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten