Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 13 november 2017

Filmrecensie: Mustang (2015), Deniz Gamze Ergüven


Achterlijke cultuur beknot vrijheid van vijf levenslustige zusjes

Mustang, de eerste lange speelfilm van de Turkse regisseur Deniz Gamze Ergüven (Istanbul,1978), mag er zijn. In een tijd waarin de Turkse autoriteiten het volk onder de knoet proberen te krijgen, past het om een liberaal alternatief te tonen en te laten zien hoe vervelend het is als jonge meisjes beknot worden in hun psychosociale ontwikkeling.

Mustang laat in het begin iets zien van die vrijheid als de vijf zussen aan het begin van de zomervakantie niet, zoals gebruikelijk, met het busje naar huis gaan, maar langs zee. Mooi zijn de beelden van de meisjes met de lange zwarte haren die met de jongens in zee stoeien en later appels stelen. Omdat ze bedreigd worden door de eigenaar met een geweer vallen ze opgewonden het huis binnen van hun oma die hen opvoedt omdat hun ouders al tien jaar niet meer leven. Voorafgaande aan de eerste beelden zegt hoofdpersoon Lala al dat het was alsof alles in een oogwenk veranderde.

Oma roept de meisjes om beurten bij zich, om te beginnen met de oudste Sonay. Daarna volgen Selma en Ece. Onderwijl protesteren de anderen heftig. Oma is woedend dat de meisjes zich hebben ingelaten met de jongens, horen ze. Een buurvrouw heeft haar daarover opgebeld. Nur, de een na jongste, is zo verontwaardigd dat ze op het terras een stoel in de fik wil steken omdat ze daar met haar achterste op gezeten heeft waardoor die net zo besmet is als de nekken van de jongens op wiens schouders ze in zee een paard en ruiter gevecht deden. De meisjes gaan vervolgens verhaal houden bij de klikkende buurvrouw maar oma grijpt in en slaat Lala neer.

De thuiskomst van oom Erol is een spannende gebeurtenis, waarbij het lijkt alsof men zich toch niet zo goed raad weet met het gedrag van de meisjes. Erol zegt eerst tegen zijn moeder dat ze hen hun vrijheid moet gunnen, maar anderzijds wil hij de knoet erover leggen, zoals ook zijn president tegenwoordig doet. Oma vindt het weer niet goed dat hij te hardhandig ingrijpt. Om er zeker van te zijn dat de meisjes hun maagdelijkheid niet verloren hebben worden de oudste drie onderworpen aan een onderzoek in het ziekenhuis. Dat stelt oma gerust, die daarop de meisjes opsluit en hun allerlei klusjes laat doen zoals het leren koken onder leiding van tante Emine.

Lala, die met haar onverzoenlijke blik aan een wild paard doet denken, probeert uit de gevangenis te breken, met averechts gevolg, want oma besluit de oudste meisjes uit te huwelijken, hetgeen op een nog donkerder blik van Lala komt te staan. Ze probeert de huwelijken tegen te houden, maar kan niet op tegen de islamitische traditie. De prachtige scène op het eind als ze samen met Nur protesteert tegen de gang van zaken door zich in het door tralies omringde huis te op te sluiten en dat te barricaderen, wordt gevolgd door de uitvoering van een plan dat Lala al eerder in gedachten had.     

Ergüven geeft ons een mooi inkijkje in de achterlijke cultuur in het noorden van Turkije, waarin een jongen na de huwelijksnacht het bedlaken moet tonen aan de familie als bewijs dat zijn nieuwe vrouw nog maagd was. Op de televisie wordt de kuisheid van de vrouw nog eens benadrukt. Ze dient geen aanstoot te geven aan de man die de dienst uitmaakt. De behoefte van Lala om uit het keurslijf te stappen wordt met mooie beelden duidelijk gemaakt, waaronder haar voettocht op roze muiltjes naar Istanbul, die door de verder goedwillende groenteverkoper Yassin belachelijk wordt gemaakt. Wat overblijft is de gedachte hoe goed wij het hebben in Europa met onze burgerlijke vrijheden.  

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten