Beeldend kunstenaar zet stad naar zijn hand
In de Tegenlicht uitzending Krimpen aan de Maas uit 2010 ging het al eens over oplossingen voor
de krimp waarmee de agglomeratie Parkstad in Zuid Limburg na de instorting van
de mijnbouw mee te maken heeft. Groot- en kleinschalige oplossingen worden
tegenover elkaar gezet. In Heerlen, dat deel uitmaakt van Parkstad, was de
verloedering het grootst en de stedenbouwkundige aanpassingen waarmee die te
lijf werden gegaan verergerden de problemen alleen maar. Beeldend kunstenaar
Michel Huisman (1957) was zo slecht te spreken over weer een zielloos
miljoenenproject rond het station dat hij zelf een schets maakte met de naam
Maankwartier, waarin waarde boven winst ging en emotionele intelligentie boven
kil rekenwerk. Zijn plan werd door de politiek omarmd, ondersteund door de
woningbouwvereniging en wordt na veel strijd en kritiek inmiddels uitgevoerd.
Journalist en filmmaker Karel van den Berg begint zijn
reportage met een ontmoeting tussen de internationaal geroemde Huisman en
journalist Aart Zeeman die in Heerlen kwam als er opnames moesten komen van
drugsverslaving en prostitutie en daardoor in contact kwam met de kunstenaar,
die hij typeert als een mens met humor, diepgang en overtuiging. Huisman neemt
hem mee op een rondwandeling door de stad en laat de winkelstraat zien waarin
hij werd geboren, toen nog in een welvarend en druk bezochte straat in een stad
met een belangrijke streekfunctie, maar inmiddels ingenomen door
franchiseondernemers. Verderop in de stad toont hij vele staatjes van wansmaak
die in de loop der tijd, waarin het beroep van architect beschermd werd, het
stadsbeeld van Heerlen hebben bepaald maar geen bijdrage leverden aan de leefbaarheid.
Laat het kind in de trein altijd bij het raampje zitten, zegt Huisman, doelend
op het gevoel dat belangrijk is als het gaat om de ervaring van de ruimte om
ons heen.
Huisman neemt Zeeman verder mee naar een kunstproject in een
voormalige berenkuil dat hij voor de gemeente Maastricht maakte en dat
inmiddels ook in verval is geraakt. Hij maakt het kunstwerk schoon, bestaande
uit beelden van dieren te midden van dode giraf die bijgestaan wordt door een
naakte jonge vrouw en toont in zijn atelier het in ongerede geraakte half
automatische mechaniek waarmee de vrouw de giraf troost, hetgeen ook
vooruitwijst naar wat onszelf te doen staat.
Zeeman spreekt in een café een journalist van De Limburger
die vertelt over eerdere samenkomsten aldaar over de toekomst van de stad en
het idee om kunstenaars daarbij in te schakelen. Uit protest tegen nieuwe
megalomane plannen met het stationsgebied, ging Huisman zelf aan het knutselen
en toonde het resultaat aan een wethouder van de SP die zeer ingenomen was met
zijn sprookjesachtige ontwerp, waarbij de maan een belangrijke inspiratiebron
vormde en de woningen, die daarin waren opgenomen, weer hoogte moesten krijgen
om aan het gevoel van ruimte tegemoet te komen. Een aanbod om zijn plan voor
een miljoen euro te verkopen, wees de kunstenaar af en zette door zonder zich
in artistiek opzicht compromissen te sluiten, hetgeen veel weerstand opriep
vanuit de vastgoedwereld en de gemeenteraad, waarover zijn gezinsleden kunnen
meepraten. Ook Huisman zelf had regelmatig zijn twijfels over zijn project en
moest strijden tegen zijn eigen zwaarmoedigheid, maar inmiddels staat hij toch
met Zeeman bovenop zijn droom (zie foto), waarmee hij een lichtend voorbeeld is
voor mensen die geloven dat er een weg is waar een wil is.
Een megalomaan, disfunctioneel, stedenbouwkundig incompetent bedacht project met achterhaalde materialen, sfeerloos, niet vernieuwend en doelloos, om extra leegstand aan de stad toe te voegen wordt nu ondanks oprechte kritiek van tientallen hoogleraren en andere wetenschappers op relevante gebieden, bekend bij de hoofdontwikkelaars, toch doorgezet, om Heerlen weer jaren terug te werpen qua ontwrichting en verpaupering.
BeantwoordenVerwijderen