Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 17 april 2017

Marijn Sikken over Probeer om te keren, VPRO Boeken, 16 april 2017


Er zijn vele Michelles op deze wereld die ons mededogen kunnen gebruiken

De debuutroman Probeer om te keren van Marijn Sikken (1990) gaat over het kleine dorp Leem, waar de middelbare scholieren na hun examen uitvliegen, zo niet de laagbegaafde Michelle. De achttienjarige klasgenote Eline neemt het voor haar op. Dat wordt met gemengde gevoelens bezien door Alma, de moeder van Michelle, die zelf niet goed met haar dochter kan opschieten.

Carolina Lo Galbo vraagt hoe lang Sikken aan het boek gewerkt heeft.
Sikken vertelt dat ze er in 2011 aan begonnen is en dat ze er dus zes jaar mee bezig is geweest. Ze vindt het moeilijk om te zeggen waarom ze wil schrijven maar ervaart het als prettig als er iets op papier komt. Ze vindt het daarom heerlijk als het witte papier bedwongen is en ze kan gaan kijken of er staat wat ze ook wil zeggen. Haar invallen omschrijft ze als iets dat van een boom valt. In het geval van haar romandebuut Probeer om te keren begon het met een alinea over een achttienjarig meisje dat sigaretten zit te draaien. Daaruit kwam een roman met drie verschillende perspectieven voort, waarbij Michelle, om wie het allemaal draait, buiten schot blijft. De lezer komt alleen iets over haar aan de weet via anderen zoals Eline of haar moeder Alma.

Lo Galbo gaat in op de moeder dochter relatie, die niet gemakkelijk is.
Sikken zegt dat men in beweging moet komen, maar dat lukt vaak niet, ook in het geval van Eline niet. Een zorgtaak levert identificatie op zoals Eline en Alma ervaren. Alma heeft geen toekomst of verleden, maar leeft alleen voor Michelle.

Lo Galbo vraagt of de reuma van Sikken een rol heeft gespeeld in de beschrijving van de afhankelijkheidsrelatie tussen Michelle en de anderen.
Sikken antwoordt dat het verder gaat dan het persoonlijke, dat iedereen moeite heeft met loslaten. Iedereen wil de touwtjes zelf in handen houden. De behoefte aan controle zit ook in het verhaal. Ze stuitte zelf op de worsteling van Alma om haar dochter los te laten. De titel van de roman komt ook terug in twee fragmenten die met een navigatiesysteem te maken hebben, om te beginnen met de route die Eline en haar vriend Fred naar de vogelopvang volgen. Het in beweging komen is een sleutelmoment.

Lo Galbo vraagt of ze zelf zo’n moment gekend heeft.
Sikken weet niet of ze dat zelf ervaren heeft, maar in de roman komt dat voor als Alma vroeg op de ochtend gaat zwemmen en ook als ze yoga gaat doen. Dat laatste maakt haar zelfs recalcitrant. Voor Sikken zelf vormde dat een verrassing. Het maakte dat ze tegen een muur botste en moest inzien dat het verhaal een andere kant op wilde.

Lo Galbo vraagt hoe ze zich heeft ingeleefd in de moeder.
Sikken had er zelfs vragenlijsten bij om de persoon duidelijk te krijgen, om te zien wie ze was. Ze vroeg zich af hoe Alma op het loslaten zou reageren. Dit staat min of meer los van haar eigen situatie, waarin haar moeder geen zorg meer verleent. Het verhaal is meer algemeen.

Lo Galbo vraagt welke conclusie zij over het verhaal trekt.
Sikken antwoordt dat ze verbaasd was over de manier waarop moeder en dochter zich ten opzichte van elkaar verhouden. Ze wilde het verhaal over mensen die niet van de grond komen zonder cynisme beschrijven. Ze zegt dat er vele Michelles zijn in deze wereld, die ons maar mededogen nodig hebben. Eline heeft zelf het nodige cynisme in zich, maar niet ten opzichte van Michelle.

Hier leest Marijn Sikken de lezersrecensie van Anne Oerlemans op Hebban voor, waarmee ze blij is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten