Tuinieren beter dan pillen slikken
Tuinieren is in. Maarten ’t Hart vertelde op meeslepende
wijze over zijn werk in de moestuin, maar ook voor mensen in de stad is er de
mogelijkheid om zelf groenten te verbouwen, zoals Made in Detroit (2009) laat zien waar men braakliggende
gedeelten in de leeglopende stad daarvoor gebruikt. Huib Stam filmde eerder een
voorbeeld van zo’n stadsproject in de Rotterdamse volksbuurt Het Oude Westen met
veel allochtonen. Op het moment dat er rond 1990 een oude school werd
afgebroken kwam er ruimte vrij voor een stukje tuingrond.
De plannen waren om er een parkje van te maken, maar de
bewoners waren huiverig voor junks en daklozen die dat zou aantrekken en kwamen
met het idee om het achterste gedeelte te bestemmen voor volkstuintjes. Een oudere
man die ook een vijver heeft aangelegd was vanaf de oprichting van de tuin bij
het project betrokken. Hij werkte eerder voor Humanitas, bleef zitten met een
paar zitbaden en besloot daar vissen in te gaan houden, het begin van zijn grote
vijver.
De allochtonen die er werken vertellen dat ze de band met de
natuur, die ze vaak in hun moederland opgebouwd hebben, niet willen missen. Een
Slowaakse denkt tijdens het tuinieren terug aan de grote tuin van haar familie
en voelt zich een stadsboerin. De Afrikaanse Helen koopt in een tuincentrum
vooral planten die ze kent uit Afrika, al doen die het niet allemaal. Het
tuinieren geeft haar vooral rust die ze hard nodig heeft nadat ze ontslag heeft
genomen uit haar werk. Tuinieren is een goed alternatief voor het slikken van
pillen. Ze noemt zich een jungle girl en weet soms niet of haar leven een droom
is. Ze laat foto’s zien van haar geboortedorp in de jungle, waar ze zelf een
boom plantte zoals de traditie was. Ze wist veel van planten, ook voor het
medicinale gebruik. Ze woonde tot haar negentiende bij haar ouders maar toen ze
uitgehuwelijkt dreigde te worden, vluchtte ze naar de grote stad.
De dochter van een Turkse familie doet zelf niets in de tuin
maar vindt het wel prettig daar aanwezig te zijn, omdat het haar herinnert aan
de familietuin in Turkije. Ze is hier geboren en voelt zich hier meer thuis dan
in Turkije. Haar vader denkt er ook niet aan om terug te gaan, omdat hij dan de
band met zijn kinderen zou missen. Haar moeder kookt met ingrediënten uit de
tuin. Een vrouw uit Eritrea hielp vroeger haar vader in de tuin en spit nu zelf
met haar rode schoenen aan. Ze voelt zich tussen wal en schip: niet meer een boerin
maar ook geen stadsvrouw. Van alles niet, zegt ze zelf. Een andere Turkse man
woont al 34 jaar in Nederland en heeft geen werk meer. Hij is trots op zijn
kinderen die wel iets om handen hebben, maar voelt zichzelf verloren. Vader
niks, zegt hij. Hij haalt opgelaten wat onkruid weg.
Huib Stam filmt in de zomer. In het zonovergoten park zien
we een moeizaam fietsende junk, schoonmakers die in hun werkkleding genieten
van de zon, een springend jong bokje, een zoenend gemengd paar op een bankje,
inwoners die vanaf hun balkon uitkijken over de tuin of in de tuin anderen
gadeslaan. Een vrijwilliger vertelt dat ze veel ingrediënten voor de wekelijkse
maaltijd waar iedereen aan kan deelnemen uit de tuin halen omdat die goedkoper zijn.
Tenslotte leest Stam een verhaal voor van een Iraanse leraar die niet in beeld
komt omdat hij geen verblijfsvergunning heeft, maar wel graag in de tuin werkt.
Hij heeft een zieke moeder die hij al elf jaar niet heeft gezien en zijn vrouw
en kinderen wonen in een ander land. Tuinieren is een manier voor hem om manier
om rust te vinden. De natuur is een wonder.
Hier
een filmpje over een vergelijkbaar project in Amsterdam-West. Een opbouwwerker
vertelt over de totstandkoming van een multiculturele tuincomplex.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten