Europa als wespennest zonder koningin
De Deen Christoffer Guldbrandsen heeft zich vanaf 2009 jarenlang
verdiept in de aanstelling van een president van Europa. Dat was een zaak van
veel gekonkel en compromissen. Uiteindelijk is er iemand benoemd, niet als
president, maar als voorzitter van de Raad van Europa die er niet eens zin in
had. Zijn aanstelling werd in 2012 met twee jaar verlengd tot 30 november 2014
en wederom zal zijn opvolging wel weer een steekspel worden.
Guldbrandsen schakelt heen en weer in de tijd. Hij begint in
2009 toen Ierland zijn veto uitsprak tegen een president, waarna de zevenentwintig
staatshoofden dan wel premiers op zoek moesten naar een oplossing. Dat leverde
een historisch machtsspel op dat in De
baas van Europa getoond wordt.
In die tijd was elke aangesloten lidstaat een half jaar
voorzitter, waarna gewisseld werd.
In december 2000 was er een ruzie tussen Chirac en Schröder
over de stemmenweging in de EU. Duitsland had meer inwoners en wilde dat ook in
de stembusuitslag terug zien, maar Chirac hield zijn poot stijf. Er werd
afgesproken om opnieuw over de besluitvorming na te denken.
In 2002 werd verdere democratisering van de Unie
noodzakelijk. Giscard d’Estaing wilde een grondwet en een president omdat de 15
lidstaten moeilijk te besturen zijn. Iedereen is daarmee akkoord. De
Duits-Franse as lag echter op ramkoers over de landbouwsubsidies. Duitsland wilde
die afschaffen maar Frankrijk niet. Als compromis werd besloten ze in 2006 af
te schaffen. Blair was not amused.
In 2003 bezorgde het besluit van Bush om een oorlog tegen
Irak te beginnen een tweespalt binnen Europa. Engeland, Italië en Spanje deden
met Bush mee, tegen de wil van Duitsland en Frankrijk. Chirac was des duivels.
De verdeeldheid zorgde voor machteloosheid. Italië was voorzitter en Berlusconi
voer in het Europarlement uit tegen parlementariër Schulz, hetgeen de
verhoudingen verder beschadigde. In juli van dat jaar was de ontwerpgrondwet
klaar. Als compromis kwam er niet een president, maar wel een voorzitter van de
Raad van Europa. Berlusconi deed zijn best het verdrag rond te krijgen maar
Duitsland en Frankrijk lagen dwars. Voormalig voorzitter van de EU Prodi begon
pas op zijn 54-ste in de politiek maar wist niet dat persoonlijke relaties
belangrijker waren dan gemeenschappelijke belangen.
Rasmussen, van voorzitter Denemarken, zit in 2004 in zijn
maag met de Polen die financiële steun eisen in ruil voor toetreding. Schröder
regelt dit zelf. Rasmussen zegt gelaten dat wie de muziek betaalt ook mag
besluiten wat er gespeeld wordt.
Ierland neemt het stokje over. In Londen wordt een referendum
over de grondwet geëist. Chirac is tegen en in Duitsland bestaat de
mogelijkheid van een referendum niet eens. Blair moet toegeven als de Liberaal
Democraten overstag gaan, tot weerzin van de impopulaire Chirac die niet kan
achterblijven en een tegenstem vreest. Als de grondwet na Frankrijk ook door Nederland
wordt verworpen, ligt het project op zijn gat.
In 2007 veegt Merkel de scherven bij elkaar. In het verdrag
van Lissabon staat dat men verder gaat met de ontwerpgrondwet maar het
enthousiasme is weg, zegt Prodi die politiek omschrijft als de kunst om het
mogelijke te doen en niet het onmogelijke. Lied en vlag worden in de kast
gestopt. Pas twee jaar later wordt het verdrag onder leiding van Zweden geratificeerd.
In 2006 werd Blair vanwege zijn charisma al genoemd als
kandidaat voor het presidentschap. Hij kreeg de steun van Sarkozy en
Berlusconi. In 2009 stelt Brown zich achter de kandidatuur van Blair die echter
als socialist te controversieel is. De leiders van de Benelux blijven over. De Belgische
minister president ligt het best in de markt. Van Rompuy was verrast dat men
hem had uitgekozen. Volgens Wilfried Martens omdat de politicus - haikudichter
een blanco verleden had en weinig ambities kende.
We wilden naar de sterren, maar zijn op aarde gebleven,
stelt Schröder vast. Iedereen denkt nationaal zegt zijn landgenoot Joschka
Fischer. Prodi meent dat we in een overgangsperiode zitten tussen een uni – en multipolaire
wereld en zegt dat we een kans gemist hebben.
Hier
de promo, voorafgegaan door twintig seconden reclame.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten