Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 5 april 2016

Ver van Daan (2014), documentaire van Rogier Timmermans


Zoektocht naar de gevolgen van manische depressiviteit in een gezin

Rogier Timmermans filmt de zoektocht van Roderik Schaepman die het contact herstelt met zijn manisch depressieve vader Daan. Deze verliet het gezin, dat bestond uit de ouders en twee zoons, toen Roderik negen jaar oud was. Hij heeft inmiddels zelf een gezin met een jonge zoon. Omdat hij zelf ook last heeft van overspannenheid, vreest hij dat hij dezelfde richting op gaat als zijn vader, die na zijn opname in de psychiatrische inrichting Dennenoord in Zuid Laren tegenwoordig oppast in huizen van mensen die op vakantie zijn. Roderik trekt in een vakantiehuisje in Drenthe om na te denken over zijn familiegeschiedenis. Herstel van de oude banden zou wel eens kunnen helpen om de pijn van het verleden te verzachten.

Schaepman gaat eerst eens naar zijn moeder IJcke om oude foto’s te bekijken en haar verhaal over haar huwelijk en scheiding nog eens te horen. IJcke blijkt nog altijd wel overstuur over het verleden. Ze heeft in latere relaties nooit meer het geluk gekend dat ze met Daan had. Ze weet nog heel goed hoe de moeilijkheden begonnen. Ze was met Daan, die voor een uitgeverij werkte en ideeën had om er zelf een op te richten, bij kennissen op visite toen hij op stel en sprong weg moest. Hij lag dagenlang thuis in bed en daarna ging het alleen ma ar bergafwaarts met hem. De manische fase duurde zo lang dat het gezin ontwricht werd en de schulden zich opstapelden. Met haar zoons kon ze daar moeilijk over praten. Een psychiater raadde haar aan om te scheiden, hetgeen ze dan ook deed. Later heeft ze met een bijstandsuitkering nog het nodige opzij moeten leggen om de schuld te vereffenen.

Vervolgens neemt Roderik een kijkje bij zijn vader die in een huis zit van mensen die op vakantie zijn. Zijn vader vertelt over zijn verleden en ontkent dat zijn activiteiten om zelf een uitgeverij te beginnen iets te maken hadden met zijn ziekte. Roderik neemt met hem een kijkje in Dennenoord. Daan vertelt dat hij de rechterlijke machtiging voor een gedwongen opname als een royal measure opvatte. Hij voelde zich verwant met prins Claus die in Duitsland was opgenomen vanwege dezelfde klachten. Zijn verhinderde de verschijning van het eerste boek van zijn nieuwe uitgeverij. Tegenwoordig kampt hij vooral met winterdepressies.  

Merijn, de oudere broer van Roderik had minder moeite met de scheiding dan Roderik. Hij respecteerde de wens van zijn vader om niet over het verleden te praten en weet zelfs niet dat manische depressie een erfelijke component heeft. Hij vraagt zich af of het goed is om de geschiedenis op te rakelen, maar geeft zijn jonge broer het voordeel van de twijfel.

Aanleiding tot de samenkomst van het oude gezin is de verjaardag van Daan. Als Roderik met Daan in de auto bij zijn vakantiehuisje aankomt, wordt Daan toegezongen door IJcke en Merijn. Als IJcke tijdens het eten het onverantwoorde koopgedrag van Daan aan de kaak stelt blijkt de laatste daar helemaal niets van te weten. Hij is verbaasd over de enorme schuldenlast die op de schouders van zijn vrouw rustte. In een onderonsje tussen Roderik en Merijn horen we dat Roderik verder wil, terwijl Merijn het verleden verder wil laten rusten. Roderik gaat verder en hoort dat zijn vader geen greep kon krijgen op zijn ziekte. Hij stort min of meer in als hij zich dat beseft. De tranen die daarbij vloeien blijken de volgende dag toch een heilzaam effect gehad te hebben. Levens kunnen vreemd lopen, maar het contact daarover blijkt ook na dertig jaar ruimte te geven om weer verder te gaan, zeker ook voor Roderik.

Hier de trailer op de site Ver van Daan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten