Over het pacificeren van een sloppenwijk
Heuvel van plezier
zou gedachten kunnen oproepen aan een erotisch getinte documentaire, maar niets
is minder waard. De titel staat voor de favela Morro de Prazeres die een als steile
wand tegen het centrum van Rio de Janeiro ligt. Politiemensen staan vaak bij een
reling de boel in de sloppenwijk in de gaten te houden. Sinds kort proberen zij
als UPP, Police Pacifing Units, deze favela, net als andere te pacificeren. In de
derde aflevering van Michael Palin in
Brazilië werd daaraan al aandacht besteed. In de aanloop naar de
Wereldkampioenschappen Voetbal in 2014 en de Olympische Spelen in 2016 is het
van belang dat er orde en rust in de hoofdstad heersen, maar gemakkelijk gaat
dat niet.
De drugsmaffia maakt al dertig de dienst uit in de favela. De
inwoners moeten weinig hebben van de politie, die enkel repressie uitoefent en
weinig voor de bewoners doet. Een man die een buurtfeestje wil organiseren,
krijgt van het afdelingshoofd te horen dat het officieel tot middernacht mag
duren, maar dat hij toestemming geeft tot één uur. De keer daarvoor duurde het
de hele nacht en liep het uit de hand. Omwonenden konden niet slapen. De man
sputtert tegen. Hij heeft zelf een ander beeld van het vorige feest. De politie
begrijpt hen niet, zegt hij later. Ze hebben geen idee wat er in de buurt
leeft. Tijdens het feest staat een groepje vrouwelijke agenten op de uitkijk.
Ze discussiëren erover of ze moeten gaan zeggen dat de muziek zachter moet. De
feestgangers steken vanuit het raam de middelvinger naar hen op.
De documentaire begint heel fraai met een spel (zie foto) dat kinderen in
de favela met zijn vele stegen en steegjes spelen met houten stokken als
geweren, waarbij ze de strijd tussen maffia en politie nabootsen.
Tijdens een instructie aan aankomende leden van de UPP
vertelt een leidinggevende over het geringe gezag van de politie. Hun uniform
maakt geen enkele indruk. Het is belangrijk om oog te hebben voor de noden van
de inwoners. In de praktijk zien we alleen controlerende patrouilles, die jonge
mensen fouilleren op drugs. Het zijn vooral jongeren tussen de vijftien en de
vierentwintig die problemen geven. De leidinggevende geeft de agenten hoop. In
de loop der jaren zijn er steeds minder politie agenten bij geweldsincidenten
om het leven gekomen.
Maria Ramos heeft een van de inwoners speciaal gevolgd. De
minderjarige Brulaine, die er uitziet als een jongen. We maken kennis met haar
terwijl ze bij de kapper zit, die haar korte zwarte haar bijwerkt met een
tondeuse. Later zien we haar vliegeren en horen we haar tegen een ander praten
over de politie, die duidelijk niet haar vertrouwen heeft. Ze belandde met
drugs in de jeugdgevangenis, hetgeen geen pretje was. We zien haar ook tijdens
een rechtszaak. De jonge vrouwelijke officier van justitie spreekt haar voorwaardelijk
vrij maar raadt haar aan te stoppen met drugsgebruik.
Maria Ramos zag ook anderen bezig in de wijk. Orlando, een
sportleraar, legt zijn pupillen uit dat ze problemen met de mond moeten
oplossen. Dat ze het waard zijn. Hij refereert aan Jezus die opriep de ander
als jezelf lief te hebben. Een postbesteller helpt een geestelijk gestoorde dronken
man die gevallen is. Men regelt een ambulance. De vrouw van 92 wordt op een
brancard terug gebracht. Ze is zeer blij dat ze weer in haar eigen wijk op de
heuvel is. Een agente vertelt dat ze niet tegen haar buren kan zeggen dat ze
bij de politie werkt. Dat is te gevaarlijk. Ze houdt het erbij dat ze
ambtenares is. Fabiana, een collega van haar, is na drie maanden omgekomen
dichtbij de politiepost waar ze werkte.
Het is kortom geen gemakkelijke taak om zo’n favela te
pacificeren. Helemaal niet in een land met een enorme sociale ongelijkheid, die
de afgelopen week tot een enorme uitbarsting van volkswoede leidde.
Hier
een interview met de maakster.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten