Japanse cellist gaat ritueel kisten
Het traditionele Japan is een sterk geritualiseerde
maatschappij waarin ceremonies, zoals de theeceremonie, een belangrijke plaats
innemen. In Departures zien we dit
aan de hand van een nokansie, iemand
die in opdracht van een begrafenisondernemer een dode ritueel kist. Daarvoor
worden de lichaamsopeningen met watten dichtgestopt, het lichaam onder een
kleed gewassen met gesteriliseerde doekjes en het gezicht opgemaakt. Alles op
een serene wijze in aanwezigheid van de familie. Als ik het goed begrepen heb
gebeurt dit, anders dan in het Westen waar men iemand eerst aflegt voordat die
opgebaard wordt, pas voor de opgebaarde persoon in de kist gelegd wordt.
Hoofdpersoon Daigo Kobayashi speelt cello in een orkest dat opgeheven
wordt bij gebrek aan belangstelling. Samen met zijn vrouw Mika gaat hij terug
naar Yamagata, het platteland waar hij vandaan kwam. Ze kunnen in het oude leegstaande
huis van zijn overleden moeder. Mika doet niet moeilijk, past zich snel aan, weet
zelfs niet dat haar man een goed betaald baantje heeft gekregen als nokansie. Zijn baas Sasaki heeft hem op
grond van zijn buikgevoel meteen aangenomen. Met veel animo maakt Mika sukiyaki klaar.
Daigo heeft moeite met zijn werk. Als hij eens een vrouw
moet kisten die al twee weken dood is moet hij kotsen. In de bus naar huis
hoort hij van andere passagiers dat hij stinkt. Hij gaat naar het badhuis waar
hij vroeger ook kwam en ontmoet daar Yamashita, de zoon van de vrouw die het badhuis
in haar eentje runt. Yamashita wil het liefst dat zijn moeder het badhuis
verkoopt voor de bouw van flats. Hij heeft gehoord dat Daigo een erkend cellist
is en Daigo laat het maar zo. Hij schrobt zichzelf in het badhuis schoon en
speelt thuis op zijn oude kindercello die hij heeft gevonden, te samen met een
steen die hij ooit van zijn vader kreeg. Zijn vader die niet veel later wegliep
met een ander, iets waar Daigo nog steeds boos over is.
De film neemt een verrassende wending als Mika het
bedrijfsfilmpje op video ziet. Zijn beroep heeft geen goede status, zo maakte
Yamashita, die inmiddels wist dat hij
nokansie was, hem vlak daarvoor ook al duidelijk. Mika eist van Daigo dat
hij met het werk stopt, maar Daigo laat zich niet onder druk zetten. Hij heeft
er juist meer plezier in gekregen en gaat in zijn eentje verder.
Departures kent grappige momenten. Allereerst al denkt Daigo
dat hij reisleider wordt. In een opzienbare scène is een moeder niet tevreden over
de make-up van haar dochter, die Daigo heeft aangebracht. Daigo kijkt beteuterd
en wil alweer zijn fout verbeteren, als in de zaal ruzie ontstaat over de
opvoeding van de moeder. In een andere scène ontdekt Daigo dat de knappe jonge
vrouw die hij wast een lid heeft. Hij meldt het aan zijn baas die naar de
ouders gaat en vraagt of ze op de mannelijke of vrouwelijke manier moet worden
opgemaakt.
De beelden van de wit besneeuwde bergtoppen zijn een grote
schoonheid, maar moeten toch het al te sentimentele verhaal teveel overeind
houden. De symboliek ligt er dik op, met ganzen die heen vliegen, zalmen die
tegen de stroom in zwemmen, stenen die men elkaar geeft en die iets zeggen over
de gevoelens van de gever. Departures ofwel Okuribito is
van een weemoedige schoonheid, geeft een fraai beeld van het Japan met zijn
rituelen maar komt helaas om in sentimentaliteit.
Hier de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten