Parallellen tussen opdringerige fotograaf en Westerse
cultuur
Filmmaker Tomas Kaan ken ik als regisseur van Tegenlicht
uitzendingen als Mensen van nu (2013)
waarin hij een stel Amsterdamse yuppen ondervraagt over de economische crisis
en Tinder love (2016), waarin hij een
blik werpt op het online daten. Over beide programma’s was ik niet echt te
spreken, omdat ze erg aan de oppervlakte bleven. Sterker is de documentaire Wij zijn 18 (2014)waarin Kaan probeert binnen te dringen
in de binnenwereld van achttienjarigen. Ik was daarom benieuwd hoe hij het
ervan af zou brengen in zijn eerste film, de telefilm Groenland.
Die valt ook al niet mee. Het verhaal over de
liefdesgeschiedenis tussen de Vlaming Hugo Maes en de Amsterdamse Iris
Samkalden, gemaakt op basis van een script van Philip Huf, is uiterst dun en
wordt volgestort met effecten die de grenzeloze leegheid moeten verdoezelen. Ik
was benieuwd hoe de relatie zich na een stormachtig begin zou ontwikkelen maar helaas
was daar nauwelijks sprake van. Iris kan het niet opbrengen om de band met de
narcistisch aangelegde Hugo te verbreken en roept daardoor de ellende over
zichzelf en een ander in haar omgeving af.
Hugo raakt in de ban van Iris als ze eens met de oudere
Frans de expositie bezoekt waar Hugo foto’s toont die hij in Groenland gemaakt
heeft. Pas een paar maanden later komt hij haar weer tegen in de buurt van het
Centraal Station in Amsterdam. Daar volgt een ontmoeting die begint over het
grote witte kussen dat Iris met zich meeheeft en die een wat vluchtig karakter
heeft omdat ze een soort speeddaten nadoen. Iris vertelt dat Frans de baas is
van een consultancy bedrijf waar zij inmiddels werkt. Als ze bij de trein zijn
gekomen zegt Hugo dat hij helaas geen smartphone heeft waar hij Iris in zou
kunnen vinden en troggelt haar adres af. Onontkoombaar is de seksscène die
daarop volgt al heeft het allemaal weinig om het lijf. Hugo is een over het
paard getilde glamourfotograaf en speelt zijn ergerlijke rol met verve.
Ik was zeer benieuwd naar het verdere verloop van de
relatie, maar die kon zich niet ontwikkelen omdat Hugo niet in staat is om
liefde voor Iris te voelen. Daardoor raakt hij haar steeds meer kwijt. Hij
geeft toe dat Iris, na een uitstapje naar de Westhoek, een keer met hem mee mag
naar Groenland maar dat kan ook de relatie niet redden. De jaloezie gaat zo ver
dat Hugo zelfs een telefoontje dat Iris naar Nederland pleegt, wantrouwt.
Anderzijds krijgt hij zelf op zijn inmiddels aangeschafte bedphone af en toe
een berichtje waarover hij duister blijft. Nog voor het einde van de reis keert
Iris terug naar Amsterdam. De kijker is opgelucht dat ze het er levend van af
brengt. Eenmaal zelf ook weer terug in Nederland komt Hugo Iris nog een keer
tegen in een café waar ze met mensen van haar werk is. Hugo dringt zich op en
wordt daarop aangesproken door een collega van Iris, hetgeen zo’n intense woede
opwekt die Iris met de hand voor de mond gadeslaat.
De scènes met aan lager wal geraakte Inuit in Groenland
moeten het verhaal opleuken. Door de opdringerige Westerse cultuur zijn zij,
net zoals met de Indianen gebeurde, hun eigen traditionele leefwijze
kwijtgeraakt en aan de drank geraakt. Wat dat betreft is er een parallel te
trekken met de opdringerigheid van Hugo ten opzichte van Iris. Ook Iris kan
moeilijk weerstand bieden tegen de charmes van een narcistische
persoonlijkheid. Jonge meisjes die Groenland
zien, zijn daarmee gewaarschuwd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten