Terugwinnen grondstoffen beter en goedkoper dan delven
Het terugwinnen van goud uit afval, urban mining genoemd, is
een miljardenindustrie aan het worden, die straks leidt tot het opruimen van de
afvalbergen die overal in de vorm van heuvels in het landschap zijn ontstaan.
Belangrijk nog is dat deze vorm van terugmijnen de grond in Afrika en de
gezondheid van de inwoners aldaar ten goede komt.
Regisseur Frank Wiering neemt ons om te beginnen mee naar
het Belgische afvalverwerkingsbedrijf Umicore, dat bergen elektronisch afval
verwerkt voor hergebruik (zie foto). Wereldwijd zijn er twee miljard mobiele telefoons en dat
aantal neemt vanwege de voortdurende vernieuwing van de technologie gestaag
toe. Dat wordt nog versterkt door de goedkope kortwerkende mobieltjes die China
in Afrika afzet. Ook in het westen gaan we ongemerkt met deze trend mee. Moderne
auto’s bezitten gemiddeld zo’n tien computers en dat worden er alleen maar
meer. Nadeel is dat de grondstoffen voor al die elektronica opraken. China
voert metalen als europium en terbium niet meer uit. De mijnbouw moet steeds
dieper gaan om de benodigde metalen op te delven en halen steeds lagere
concentraties grondstoffen uit de aarde. Daarbij is het niet gepast te
delven in ecologisch kwetsbare gebieden. Het loont dan ook om de grondstoffen
te recycleren, zoals onze zuiderburen dat noemen.
Dat is te meer zo, omdat men tegenwoordig in de derde wereld
onze mobieltjes verbrand om de metalen eruit te krijgen. Dit zorgt voor
vervuiling van de grond en gezondheidsproblemen voor de bevolking, die toch al
niet rijk wordt van deze manier van bestaan. Het geld wat ermee verdiend wordt,
wordt uitgegeven aan medicijnen om ziekten, veroorzaakt door de vervuiling, het
hoofd te bieden. In Ghana zien we een dumpplek van westers elektronisch afval,
waar omheen zeventigduizend mensen wonen. De omgeving is veranderd van een
paradijs tot een hel waarin het water in het meer bubbelt vanwege de vervuiling,
toont milieujournalist Mike Anane. Hij vertelt dat de metalen in de schapen
komen die weer gegeten worden en aldus in de voedselkringloop blijven zitten.
De Nederlandse organisatie Closing the loop, gelieerd aan Fair
Phone, koopt kapotte mobieltjes voor 25 cent per stuk in Afrika op en laat
die in België recyclen. Daar wordt 99% van de grondstoffen teruggewonnen en dat
is heel wat meer dan in Ghana door verbranden gebeurt. De mobieltjes worden
opgeslagen in een container en naar Europa verscheept. Mensen zijn niet zo
tevreden over de prijs die ze krijgen. Die zou twee keer zo hoog moeten zijn,
zeggen ze. Het is ook een vreemde gang van zaken om eerst mobieltjes te dumpen
en ze dan weer terug te halen. Wellicht kan men ze beter meteen naar Umicore in
België sturen. Daar noemt men het teruggewonnen goud wel groen goud omdat het
minder milieuschade heeft veroorzaakt dan het traditioneel gewonnen goud. Joost
de Kluijver van Closing the loop wil
verbinden en kennis overdragen waardoor de urban mining meer aandacht krijgt. Men
heeft Vodafone, de grootste provider in Ghana, al zo ver gekregen dat men
meedoet aan het recyclen van mobiele telefoons.
Naast urban mining is er ook nog landfill mining. De
afvalbergen die vanaf de jaren vijftig in Europa zijn ontstaan, bezitten
waardevolle grondstoffen. De Belgische onderzoeker Peter Tom Jones zegt dat de
helft van het afval nog te hergebruiken is. Door het te verbranden komt warmte
vrij die benut kan worden voor energie en van plasma rock, een soort slakken, kunnen
stenen en tegels gemaakt worden. In het Engelse Swindon staat een generator die
op basis van afval energie produceert voor Britse huishoudens. Andere landen zijn
in de techniek geïnteresseerd.
Hier
meer informatie op de site van Tegenlicht,
vanavond de meet-up in Pakhuis de Zwijger.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten