Onversaagbare strijdster voor mensenrechten laat zich niet
kennen
Burden of peace is
een aangrijpende documentaire over de weerstanden die een mensenrechtenadvocate
bij haar werk ondervindt. De belangen die het recht tegenwerken zijn zeer
sterk. Tot op de dag van vandaag maken tegenkrachten in vele landen de dienst
uit.
Joey Boink en Sander Wirken volgden vier jaar lang de nieuwe
hoofdaanklaagster met de mooie naam Claudia Paz y Paz in het door politieke
tegenstellingen verscheurde Guatemala.
Vanaf het moment dat ze haar functie met een persconferentie
uitluidde, tot en met het moment dat ze uit haar functie gegooid werd en het
land uitvluchtte vanwege het gevaar van eigen leven.
Na de wrede burgeroorlog in de jaren tachtig, toen het rechtse
regime van Rios Montt gesteund werd door de Verenigde Staten en er tweehonderdduizend
doden vielen, ging de wetteloosheid gewoon door. Regering en maffia raakten nog
nauwer met elkaar verweven. Drugsbendes maakten in het land de dienst uit en
kregen van justitie weinig tegenstand. Dagelijks vielen er twintig doden. De van
het recht overtuigde Paz y Paz wil een eind maken aan de straffeloosheid en het
slecht functionerende rechtssysteem. Eerder deed ze voor het bisdom onderzoek naar
de terreur tijdens de burgeroorlog. De dag nadat de bisschop de namen van de
verdachten genoemd had, werd hij op straat vermoord.
In het eerste jaar zit Paz y Paz een vergadering met
medewerkers voor waar de tekorten van het rechtssysteem duidelijk blijken. Op
56 manieren staat in de database het woord ´onbekend´ verkeerd gespeld. Paz y
Paz wil dat vanaf dat moment de database goed wordt ingevuld. Tijdens een
bezoek aan een regiokantoor waar weinig gebeurt, wil ze verbetering zien. Een vrouw
spreekt haar aan over haar vermoorde dochter. Paz y Paz gelast de tweeëntwintig
verdachten op te pakken. De gecoördineerde actie geeft haar een goed gevoel. In
plaats van vijf wordt nu dertig procent van de moorden opgelost.
In het tweede jaar vinden presidentsverkiezingen plaats. Ze
worden gewonnen door Molina, een oud militair, maar Paz y Paz laat zich niet
weerhouden om door te gaan met haar werk. Ze heropent de zaken tegen de junta
van Montt en laat de vroegere minister van Defensie arresteren. Die is echter
niet aanspreekbaar en wordt, tot ergernis van het publiek, naar een ziekenhuis
in plaats van niet naar een gevangenis gebracht. Paz y Paz kijkt vermoeid naar
de televisiebeelden. Ze ontslaat een aanklager die tijdens een zitting niet
kwam opdagen.
In het derde jaar neemt het verzet tegen haar werk verder
toe. Er is onrust over arrestaties van leden van de vroegere junta. Ruiz, een
zoon van een vroegere minister, zegt in een interview met Boink en Wirken dat
hij liever ziet dat Paz y Paz de huidige criminaliteit aanpakt, maar de laatste
houdt voet bij stuk en daagt Montt voor het gerecht, die later nog eens
president wilde worden en als voorzitter van het parlement een belangrijke stempel
op de politiek drukte.
Hem wordt genocide en misdaden tegen de menselijkheid ten
laste gelegd. Getuigenverklaringen zorgen voor een einde aan de
straffeloosheid, zegt Paz y Paz voldaan, maar de oppositie is furieus en de
advocaten van Montt lopen weg. In een sfeer van polarisatie wordt Montt tot
tachtig jaar cel veroordeeld, maar door een procedurefout zit hij slechts een
nacht in de cel. Wrang voor Paz y Paz die juist erkenning kreeg voor haar werk in
San Francisco en Londen.
In het vierde jaar klaagt Ruiz Paz y Paz zelf aan. Ze wordt
zwart gemaakt en dient al in mei in plaats van december van het toneel te
verdwijnen. Beelden van gieren versterken de sfeer. Ze verdedigt zich in een
rechtszitting en baseert zich daar op de grondwet die haar ambtstermijn op vier
jaar heeft bepaald. Haar verweer wordt afgewezen, maar Paz y Paz stelt zich beschikbaar
voor een nieuwe termijn. Tijdens de sollicitatieprodecure wordt ze eruit
gewerkt. Omdat ze haar leven niet zeker is wijkt ze met haar gezin uit naar
Salamanca. De strijd gaat door. Inmiddels onderzoekt ze de verdwijning van de drieënveertig
Mexicaanse studenten.
Hier de trailer op
vimeo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten