Gekwetste vrouw laat niet met zich sollen
Eleanor Roosevelt (1864-1962) was de echtgenote van
president Franklin D. Roosevelt die van 1933 tot 1945 leiding gaf aan de
Verenigde Staten. De Franse documentairemaker Patrick Jeudy valt meteen met de deur in huis door op te merken dat
haar man op het moment van overlijden van zijn maitresse was en dat Eleanor in
de lange tijd dat de rouwstoet naar Washington kwam, alleen was met haar
gedachten, Ze behield haar waardigheid behield maar wilde daarna alleen nog
maar zichzelf zijn.
Vervolgens gaat Jeudy terug naar de vraag wat Eleanor
Roosevelt voor vrouw was. In ieder geval was ze een nichtje van de eerdere
president Theodore Roosevelt. Ze trouwde met haar neef in de tweede graad die
in 1921 getroffen werd door polio, hetgeen nog niet het einde betekende van
zijn politieke carrière. Franklin werd in 1928 gouverneur van New York en
stelde zich in 1932 beschikbaar voor het presidentschap terwijl Eleanor hun
vijf kinderen opvoedde en haar gehandicapte man bijstond. Sinds ze ontdekt had
dat haar man er een liefje op na hield sliep ze niet meer bij hem.
Na de verkiezing tot president hield Franklin een rede
waarin hij Eleanor niet eens noemde. Het Witte Huis beleefde ze als een
keurslijf. Al gauw betrok ze een woning in de buurt waar ze met vriendinnen
woonde. Adviseur Louis Howe stelde haar voor zelf ook een aandeel in de
politiek op zich te nemen. Eleanor verkondigde haar feministische meningen,
bezocht plaatsen in de V.S. om de resultaten van de New Deal in ogenschouw te
nemen en zorgde ervoor dat Frances Perkins minister van Sociale Zaken werd en
onder andere het recht voor vrouwen op een minimumloon invoerde.
De ontmoeting met journaliste Lorena Hickok leidde tot een
intieme verhouding die in de pers breeduit gemeten werd en niet door iedereen
werd gewaardeerd. De vrouwen maakten veel reizen samen, onder andere naar Porto
Rico waar ze de armoede bestudeerden. Het zorgde ervoor dat Eleanor strijd
voerde voor sociale rechtvaardigheid. In haar toespraken legde ze de nadruk op
de waarden in het gezin en tegelijk sloot ze een overeenkomst met de eigenaar
van een kledingzaak in New York waardoor ze een garderobe opbouwde. Met haar
schoonmoeder kon ze slecht opschieten. Daarom was ze veel van huis.
Een dagelijkse column in de krant vanaf 1935 maakte haar
heel populair. Ze gaf daarin ook adviezen. De dood van Howe betekende een grote
aderlating voor haar. Edgar Hoover, hoofd van de FBI, kreeg meer invloed en hield
haar dertig jaar lang scherp in de gaten omdat hij de macht van vrouwen als een
bedreiging ervaarde. Eleanor zette zich in tegen het racisme en organiseerde
een concert van de zwarte zangeres Marian Anderson voor het Lincoln Monument.
Franklin wilde echter niet te veel concessies doen uit angst katholieke stemmers
te verliezen.
In oorlogstijd begon Franklin aan zijn derde ambtstermijn.
Eleanor was zo populair dat men een toespraak van haar wilde maar zij hield
zich doof. Na de aanval op Pearl Harbor mengden de V.S. zich in de strijd.
Eleanor ging in 1942 naar Londen om de Amerikaanse soldaten moed in te spreken.
Omdat ze door Franklin niet meer werd gehoord, nam ze niet deel aan de
verkiezingscampagne in 1944. Ze was jaloers op haar oudste dochter die haar
vader naar Jalta begeleidde waar de wereldleiders over de toekomst van Europa
beslisten. Na de verkiezing van Truman richtte Eleanor zich zeven jaar lang op de
Verenigde Naties. Ze stond aan de basis van de Verklaring van de rechten van de mens in 1948 en de uitreiking van de Four Freedom Awards. Ze ontmoette Chroetsjov en bezocht China. In november 1962
werd ze begraven naast haar man.
Jeudy sluit af met de opmerking dat er nog veel onbekend is
over haar leven. Zijn documentaire laat in ieder zien dat er in het verleden andere visies op de Amerikaanse maatschappij waren, die in een tijd met Trump haast ondenkbaar lijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten