Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 5 januari 2017

Filmrecensie: The lady in the van (2015), Nicolas Hytner


Lastige verhouding tussen schrijver en dakloze vrouw

Op een tragikomische manier vertelt Nicolas Hytner het waar gebeurde verhaal van de Britse schrijver Alan Bennett, die vijftien jaar lang een oude, nogal vreemde mevrouw op de oprit van zijn huis in Londen liet wonen. De persoon van de schrijver heeft zich afgesplitst van de bewoner en worden beiden gespeeld door Alex Jennings, terwijl de 81 jarige Maggie Smith de rol van de oude mevrouw Shepherd op zich neemt.

Hytner begint het verhaal met Shepherd, die in een oude bestelbus door de smalle weggetjes toert. Tot er opeens een barst in de voorruit zit, waar bloed aan kleeft.  Vervolgens zien we dat Bennett intrekt in het Londense Camden Town, een wijk voor de gegoede burgerij. Shepherd is daar geen onbekende. Ze heeft haar bestelbus in de straat geparkeerd waar Bennett woont en wordt door de buurt gedoogd. De vrouw stinkt, is weinig communicatief en gaat haar eigen gang. Ze maakt gebruik van het toilet van Bennett, maar een bedankje kon er niet van af. De schrijver is nogal vies van haar en ontsmet meteen zijn toilet als zij weg is.

De verhouding tussen Bennett en Shepherd wordt hechter als zij van de straat af moet en hij haar een plaatsje op zijn oprit gunt. Hij regelt met enige weerzin zelfs een nieuwere blauwe bus voor haar. Hoewel Bennet in de verwachting is dat ze drie maanden daar zal blijven, wordt het vijftien jaar. Langzaam aan komt hij meer over de vrouw te weten, die zich als een godsdienstwaanzinnige gedraagt. Het blijkt dat ze niet tegen muziek kan omdat de overste van het klooster waar ze non wilde worden, haar verbood piano te spelen, terwijl ze daar toch een groot talent voor had.

De relatie die Bennett met Shepherd heeft gaat ten koste van die met zijn moeder die in een tehuis wordt opgenomen. Shepherd verwijt hem dat hij zich niet meer om zijn moeder bekommert en wakkert het schuldgevoel van de zich ongemakkelijk voelende schrijver verder aan. Hij komt erachter dat ze ’s nachts gechanteerd wordt door een man die geld van haar wil, maar weet, net zo min als de kijker, niet wat daarvan de reden is. Dat houdt verband met de openingsscène, zo begrijpt de kijker later.   

Daarvòòr rijdt ze nog in een - net als de bestelbussen - geelgeverfde driewieler naar de kust, waar haar broer en zijn vrouw wonen. Deze spreken hun achting voor Bennett uit dat hij het zolang met haar heeft volgehouden. Het bezoek van Bennett vindt plaats als Shepherd zich voor een dag in een centrum laat opnemen en zij hem het telefoonnummer geeft van bekenden van haar. De lichamelijke verzorging die Shepherd in het dagcentrum krijgt betekent ook meteen haar dood, vastgesteld door een sociaal werkster, met wie Bennett een slechte verstandhouding hadwt Het.

Het eind van de film, waarin Shepherd tussen de grafstenen nog even terug keert op aarde, is enigszins over de top, maar past wel weer in de voorstelling die Hytner van de ongemakkelijke relatie tussen schrijver en vreemde vrouw geeft. The lady in the van kent veel humor, al is die vaak van een tragische soort zoals de keer dat Bennett, nadat hij in haar poep gestapt is opmerkt dat caring about shit is. Tegelijk weigert hij zich te laten uitmaken voor mantelzorger. Daarmee brengt hij een wat ongemakkelijke karaktertrek van de plichtsgetrouwe Britten naar voren: wel helpen maar niet van harte.   
  





The lady in the van is een bewerking van de gelijknamige toneelvoorstelling, die gebaseerd is op de autobiografische roman van Alan Bennett (1934).

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten