Treurig lot van vluchtelingen minder geschikt voor een poëtische
benadering
De jonge documentairemaker Morgan Knibbe maakte een film
over een, met de huidige bestormingen van de Kanaaltunnel op het netvlies, zeer actueel thema: Afrikaanse
vluchtelingen die naar Europa komen en zelfs als ze de overtocht overleefd
hebben, hier toch niet het gedroomde geluk vinden dat ze verwacht hadden. De
vorm is bijzonder. Knibbe beziet de situatie waarin vluchtelingen terecht komen
vanuit de dolende geest van een oude man die bij de overtocht overboord is
geslagen en om het leven gekomen.
In het begin van de documentaire vliegt hij over een
snelweg. Hij is op zoek naar zijn familie en landt in een Griekse stad, waar daklozen
op straat bivakkeren. Als men denkt dat de vreemdelingendienst de poorten
opent, stormt men daar massaal op af, maar het blijkt loos alarm. Daarop
ontstaan problemen over voordringen. Later zijn we binnen en zien we een
wachtende vrouw op een bank die in de informatiefolder leest dat haar gezicht
gefotografeerd wordt en dat er een vingerafdruk wordt genomen die door een
Europese dienst opgeslagen worden.
De oude man wordt overheerst door de duisternis en mist zijn
familie en zijn geliefden. Hij komt bij een groep in huis en wordt aangestaard
door een jong meisje met grote ogen dat naast haar moeder bij het aanrecht
staat en hem doet denken aan zijn zusje.
Een zwarte Senegalees loopt met dozen hoog opgestapeld op
een buggy naar een inzamelpunt en krijgt net aan vijf euro voor het ingeleverde
ijzer. In zijn vervallen huis maakt hij ontbijt voor een jongere landgenoot,
die hem vertelt over een inval van de politie die alles filmde. Ze praten over
een Algerijn die dealt maar dat ze daar niets van moeten hebben omdat ze thuis
een vrouw hebben. De oudere Senegalees belt met zijn geliefde, praat over de
fantastische seks die ze hadden en vertelt met tranen in de ogen dat hij haar
van alles wil opsturen maar niet weet aan wie hij de spullen moet meegeven. Knibbe
volgt een kakkerlak die over de muren loopt. De oude man, die het
telefoongesprek volgt, herinnert zich zijn intimiteit met zijn eigen geliefde.
Mannen zitten rond een vuur en bespreken het lot van een
bekende. Ze hadden niet verwacht dat het zo moeilijk zou zijn om door Europa te
reizen. Knibbe filmt een man die via de scheepskabel met gevaar voor eigen
leven een schip binnendringt, een ander wil via de klep naar binnen maar wordt door
een werknemer betrapt en vlucht het donker in. Tijdens een grote politie-inval op
brommers in de wijk worden papieren gecontroleerd. Een jonge vader kijkt naar
televisiebeelden van een Afrikaanse die water put gevolgd door beelden van
oorlog. Zijn dochter slaapt. De oude man vangt haar gedachten op.
Een Marokkaan geeft zijn partner Fatiha op een plek waar ze
niet gestoord kunnen worden een shot heroïne en toont haar daarna een huis in
aanbouw. Een jongeman die Abraham heet, loopt rond tussen de kapotte houten
boot en herinnert zich zijn vriend die samen met hem zwom maar na uren de
strijd opgaf. Een vrouw is hysterisch over een man die net als vele anderen op
zee is verdronken. De kisten worden aan boord van een boot geladen. De
verslaggevers zitten er als aasgieren bij.
De oude man beziet de straatverkopers. Een van hen is de
waanzin nabij. In een moskee smeken flagellanten met een onbloot bovenlijf een
beter lot af, terwijl een zanger hen door een microfoon toezingt. De
sterrenhemel doet de oude man verlangen naar eenwording. Hij zweeft boven de
stad en is op weg naar de liefde.
Na het zien van de documentaire vroeg ik me af of de poëtische
vorm wel zo geschikt was om bovengenoemde vreselijke beelden te tonen van het
lot dat vluchtelingen boven het hoofd hangt als ze eenmaal in Europa zijn. De harde
werkelijkheid wordt daardoor opgetild. Vervreemdend is het wel, maar de nood
van de vluchteling is meer gediend met een realistische benadering, lijkt me.
Hier de trailer, die begint met
de ramp op zee.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten