Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 20 augustus 2015

Theaterrecensie: Metamorfosen, Toneelgroep De Appel, televisieregistratie, 29 oktober 2014



Met laatste regie drukt Aus Greidanus zijn stempel nog eens af

Hoewel een televisieregistratie van Metamorfosen de aanwezigheid in de zaal niet kan vervangen, vooral niet als het geluid niet goed doorkomt zoals bij deze voorstelling naar het kolossale werk van Ovidius, krijgt de thuisblijver wel een idee van de kracht en de zeggingskracht van dit theater m. De laatste regie van Aus Greidanus sr. van een stuk met veel zang brengt nieuw leven in een werk dat de gedaanteverwisselingen van goden, mensen en mythische wezens als onderwerp heeft.

Het begint heel bescheiden met een actrice die met een klapstoeltje opkomt door een deur in een donkere zaal met een vleugel. Ze zet het stoeltje neer en begint zich in het licht van de deuropening om te kleden. Als haar gedaanteverwisseling tot oude vrouw voltooid is, komen er anderen op het toneel die dezelfde handelingen verrichten, terwijl we simpele akkoorden op de vleugel horen zonder dat er iemand op speelt. Af en toe valt de groep bij een schrille toon stil en helemaal als een van de acteurs half op de toetsen valt en begint te vertellen over het eerste begin van de wereld en de schepping van de mens, waarop de groep eendrachtig in een mooie choreografie klei gaat kneden.

Daarna volgt een grappig intermezzo met de flink uitgedoste pianist die in een Engels met zwaar Russisch accent een act doet waarin hij het verschil tussen leven en dood duidelijk maakt. Hij kiest daartoe de schijnbaar toevallige vrijwilligster Petra uit de zaal die een draad moet vasthouden die haar levenslijn voorstelt en die hij doorhakt op het moment dat haar leven stopt. ‘Did you ever die before?’ vraagt hij haar, voordat hij de bijl in haar leven zet. ‘Someone else?’ vraagt hij als hij haar neergelegd heeft op de grond. Omdat er geen andere gegadigden zijn, vindt hij het tijd voor een biertje, waarop Petra door een microfoon die naar beneden komt een meeslepend rocknummer over het eeuwig leven ten gehore brengt.

De oude vrouw zit inmiddels op een bankje met een oude man naast zich. Beiden hebben een plastic tas bij zich, een tafereel zoals men dagelijks kan zien bij een bushalte of in een parkje. De man haalt stenen uit zijn tas, die de mens voorstellen die niet uit klei maar uit steen geschapen is en vervolgens vernietigd wordt door Jupiter, zoals blijkt in een clowneske act. Daarop vraagt de man aan de vrouw of zij wellicht de laatste mensen zijn. Terwijl hij om zich heen kijkt gaat achter hem een deur open waarachter zich een vrolijk zingend gezelschap bevindt. De man komt tot de conclusie dat zij oudjes een nieuwe mensheid moeten stichten, waarop de man en de vrouw stenen naar achteren gooien die hoorbaar een kettingreactie teweegbrengen.

Voorgaande beschrijvingen maken duidelijk hoe creatief de voorstelling in elkaar zit. Visueel is er veel te genieten en de afwisselingen zijn anderhalf uur lang verrassend. Af en toe herkent de kijker scènes uit de mythologie, zoals Actaeon die tot hert getransformeerd is nadat hij godin Diana naakt had gezien en door wolven ten gronde wordt gericht, de Cyloop die zingt over zijn onbereikbare geliefde Galatea, de nimf Daphne die niet wil trouwen en daarom haar geliefde Apollo een lauriertak als alternatief aanbiedt, de tragiek van Narcissus en tenslotte die van Icarus, prachtig in beeld gebracht met een zwevende vlucht vanaf een keukentrap ook als men de touwen weg heeft gehaald (zie poster).

Tussendoor horen we van een man aan een tafeltje over de leer van Pythagoras dat alles verandert maar dat er niets verloren gaat. Hij staaft zijn beweringen aan natuurkundige bewijzen op een geprojecteerd schoolbord achter hem en de theorie van Einstein, hetgeen een hoorbare lach uit het publiek oplevert.

De associatieve voorstelling eindigt met de menselijke hoogmoed, voorgesteld door de oude vrouw die een toren vol materiële afval beklimt en bovenop gekomen haar lippen stift. Na een zucht van haar dooft het licht. Daarmee komt een eind aan een sprankelende voorstelling en aan het regisseurschap van Aus Greidanus s.r. die hiermee zijn stempel nog eens duidelijk neergedrukt heeft.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten