Katharine Hepburn. The Great Kate (2013), documentaire van Rieke Brendel en Andrew Davies

Sterke vrouw, past in de tijdgeest

De documentaire van Rieke Brendel en Andrew Davies over Katharine Hepburn begint heel amusant met een fragment uit de Dick Cavettshow uit 1973, waarin ze het meubilair monstert en het tafeltje afkeurt. Later vertelt Cavett dat Hepburn een paar dagen voor de show langs kwam om alvast de sfeer in de studio te proeven en dat ze tijdens die verkenning vroeg of ze het gesprek niet meteen konden doen. Cavett droeg tennisschoenen en alledaagse kleren maar ging akkoord. Hij noemt Hepburn die toen 68 jaar oud was, een uitgesproken persoonlijkheid, die zestig jaar lang succes had in de acteerwereld.

Katharine Hepburn werd in 1907 geboren als tweede van een groot, harmonieus gezin in Connecticut, New England. De ouders bezaten een villa aan de kust, waar Katharine vaak naar terugkeerde om aan haar drukke leven te ontsnappen.

Een neef van haar, die aan glaskunst doet, vertelt over haar moeder, een wees, die ging studeren, hetgeen in die tijd niet gebruikelijk was. Ze koos zelf haar man, een uroloog, gespecialiseerd in venerische ziekten. Zij was zo geshockeerd toen ze hoorde over bordelen en gonorroe die aan vrouwen werd doorgegeven dat ze zich daar publiekelijk over uitsprak en daarmee een wegbereidster voor het vrouwenkiesrecht werd.

Katharine noemt zichzelf een feministe. In haar ouderlijk huis kon ze zich gedragen als een wildebras, zonder dat haar een strobreed in de weg gelegd werd. In 1921 ging ze voor een bezoek met haar oudste broer naar haar grootmoeder in New York en schrok vreselijk dat hij zich de volgende ochtend had opgehangen. Ze wilde niet meer naar school en kreeg een privéleraar. Acteren was een manier om met het verlies om te gaan.  

Op de universiteit bij Philadelphia was ze aanvankelijk onzeker en alleen, maar toneellessen en vriendjes hielpen haar er bovenop. Een van de vriendjes was een fotograaf die haar naakt fotografeerde, maar verder ging het niet. Haar eerste toneelrol als Pandora op de universiteit werd op film vastgelegd. Haar vader had er weinig mee op. Hij vond een toneelspeler gelijk staan met een straatartiest. De aansluiting met Broadway verliep niet gemakkelijk, maar Hepburn paste wel in de tijdgeest.

Ze huwde Ludlow Smith in 1982. Het huwelijk hield maar zes jaar stand, omdat Hepburn zich niet geschikt vond voor het huwelijk. In deze periode maakte een doorstart van het toneel naar de film. Haar eerste film A bill of divorcement was meteen een kaskraker. Een toneelman zegt dat vrouwen soms de omschakeling naar de geluidsfilm niet konden maken vanwege een gebrekkige stem in verhouding tot het gezicht, maar Hepburn had daar geen last van. Samen met Greta Garbo, Marlène Dietrich behoorde ze tot de topactrices, die toevallig ook alle drie broeken droegen. Ze vroeg veel geld voor haar rollen, bespeelde de studio’s en werd vaak belaagd. Ze kreeg een stem in de productie Morning glory die op haar lijf geschreven was en waarmee ze een eerste Oscar won.  

Na haar scheiding in 1934 speelde ze in films die flopten zoals A woman rebels, maar met The Philadelphia Story richtte ze zich in het theater weer op. Ze verkreeg de filmrechten en speelde zelf de hoofdrol. Ze speelde veel samen met Spencer Tracy. Ze hield ervan hem in de films, zoals Adam's Rib op de proef te stellen, maar achtte hem in het dagelijks leven erg hoog en had een oogje op hem. Tracy wilde echter niet scheiden van zijn vrouw. Ze was veel bij hem, ook in het ziekenhuis, waar hij door alcohol in terecht kwam en later tijdens zijn overlijden aan een hartaanval.

De neef zegt dat ze een groot ego had met een enorme focus. In 1949 speelde ze ondanks haar twijfel en angsten As you like it op het toneel. Begin vijftig werd ze bijna krankzinnig in Afrika tijdens The African Queen (zie foto). De oude vrijster rollen bevielen haar goed. Veel erkenning oogstte ze in de jaren zestig en zeventig met The Trojan Women. In On golden pond (1981) waren de eerste tekenen van een spasme te zien. Begin 1990 ging ze terug naar de kust, waar ze in 2003 overleed, helemaal opgebrand.  

Helaas is de documentaire nogal glad en voegt weinig toe aan een eerdere van A&E.  Een beetje filmmaker zou toch ingaan op de invloed in haar leven van de dood van haar broer met wie ze een innig contact. In plaats daarvan horen we kostuumontwerper Landis aan het woord, die alleen maar lovend kan spreken over Katharine Hepburn. 

Hier mijn bespreking van Adam's rib (1949).