Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 15 februari 2014

De opvolger van Kakiemon (2012), documentaire van Suzanne Raes



De aarzelende zoon van de veertiende Kakiemon-meester

Suzanne Raes duikt in de wereld van het porselein. In de Japanse stad Arita wordt veel porselein gemaakt. De beste porselein is van Kakiemon en stamt uit een aloude traditie. Dit handelsmerk wordt al vanaf de zeventiende eeuw van vader op zoon gemaakt. Inmiddels staat de veertiende Kakiemon aan het hoofd, maar die maakt zich enige zorgen of zijn zoon Hiroshi de zaak straks kan overnemen. Hij moet de schoonheid van Kakiemon nog ontdekken.

In karakteristieke Japanse beelden met nadruk op vorm en hiërarchie leren we het bedrijf kennen. De Kakiemon-meester loopt rond in het atelier waar ambachtslieden de potten en vazen boetseren, die vervolgens in een warme witte ondergrond gedompeld worden en met frisse kleuren beschilderd. Het duurt zo’n dertig jaar tot een ambachtsman volleerd is. Het zal nog zwaar worden voor Hiroshi zegt de vader, die klaagt over rugpijn, maar hij relaviteert dit door te zeggen dat hij er vroeger zelf ook moeite mee had.

Hiroshi is opgegroeid temidden van de ambachtslieden, zegt zijn moeder, maar hij mist assertiviteit. Zelf zegt de zoon dat hij zich minder getalenteerd voelt dan de ambachtslieden.
De jongste medewerker, die net als de anderen in de documentaire met zijn functie in beeld komt, maakt de oven aan en is er trots op dat hij in een vierhonderd oude traditie staat. De vader vindt die traditie ook wel eens een last. Hij wil wel eens iets nieuws maken maar de traditie weegt zwaarder.

Hiroshi zag zijn vader zelden. Hij besprak kort met hem dat hij ging studeren in Tokio, maar maakte zijn studie niet af en ging bij zijn vader in de leer. Suzanne Raes toont enkele beelden van tien jaar daarvoor toen Hiroshi verf aan het mengen was. Zijn vader was erg kritisch. Hij vond dat zijn zoon veel moest oefenen om zich het handwerk eigen te maken. Het gaat om het vastleggen van het obscure. Hij is er van overtuigd dat zijn zoon een eigen stijl zal ontwikkelen en zijn beklemming zal kwijtraken.

We bezoeken de markt in Arita waar vier kilometers lange porselein winkels zich aaneen rijgen. Kakiemonm dat uitgeroepen is tot Levende Nationale Schat behorend tot het Levende Japanse culturele erfgoed, is er niet te koop. Daarvoor moeten we naar de Kakiemonwinkel. Een theekop van 100 gram kost 100 euro. De vader vertelt dat Kakiemon bekend werd door de Nederlanders die de porselein meenamen op hun schepen.

Veel Japanners kunnen het niet betalen. Ze gebruiken plastic en hullen zich in kleding gemaakt van kunstvezels. Na de Tweede Wereldoorlog was Japan in verwarring. Tijdens een zelfonderzoek kwam men tot een herwaardering van de traditie. Na 1990 stortte de verkoop van porselein in. Een deskundige denkt na over de rol ervan in de moderne samenleving. Hiroshi zou geen jaren maar eeuwen moeten vooruit kijken. Misschien helpt men het herstel van ziekte als men de soep in ziekenhuizen laten opdienen in porseleinen kommen. Porselein past in een eenvoudige, spirituele leefwijze zonder kernenergie.  

Hiroshi zegt dat zijn vader leiding gaf in een periode van bloei en dat hij het bedrijf door de neergang moet leiden. Hij keurt vazen en zegt dat hij dat niet zo snel kan als zijn vader. Afgekeurd porselein wordt stukgegooid in een container. Hij gaat de natuur in om schetsen te maken. De mens kan zelf niets verzinnen, zegt hij. Hij past een compositie aan en zegt dat hij in zichzelf moet geloven. Hij heeft zelf ook een zoon en ziet hij als zijn taak die op te leiden.

Tijdens de ondertiteling lezen we dat de vader van Hiroshi inmiddels overleden is. De vijftiende Kakiemon staat inmiddels aan het roer.

Hier de trailer op de site van Idfa.

 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten